همشهری آنلاین – مریم سرخوش: دکتر مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو در آیین رونمایی از خط تولید داروهای زیستی یک شرکت دانش‌بنیان در پارک علم و فناوری پردیس گفت: در شرایطی که تحریم‌ها سایه سنگینی بر صنعت دارو انداخته و انتقال ارز و تأمین نقدینگی شرکت‌ها دشوار شده، حرکت تازه‌ای در مسیر خودکفایی دارویی آغاز شده و داروهایی که تا دیروز وارداتی بودند، امروز با تکیه بر دانش بومی و توان جوانان کشور در داخل تولید می‌شوند. این دستاوردها نه‌تنها هزینه‌های ارزی را کاهش می‌دهد، بلکه دسترسی بیماران به داروهای حیاتی را آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند.
پیرصالحی ادامه داد: در حوزه بایوتکنولوژی از دهه ۸۰ سرمایه‌گذاری‌های خوبی در کشور انجام شد و ایران اکنون جزو کشورهای پیشرو در این حوزه است. اضافه شدن هر کارخانه‌ای در این حوزه یک افتخار است. این در حالی است که در حوزه پلاسما هم ما کمبودهایی در تولید داروهای مشتق از پلاسما با وجود دو کارخانه فعال در این حوزه داریم. به همین دلیل مجبور به صادرات پلاسما به خارج از کشور و واردات داروی نهایی هستیم. امیدواریم با سرمایه‌گذاری انجام شده، بخش جدید این کارخانه در تولید این داروها هم به زودی افتتاح شود.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به نیاز وارداتی برخی داروها هم بیان کرد: شرکت بهستان دارو از ابتدا حوزه فعالیت خود را واردات قرار داده بود. البته واردات درباره برخی داروها که توان تولیدشان را نداریم، مورد نیاز است تا بیماران داروی باکیفیت را داشته باشند. اما این که شرکت‌های وارداتی هم بعد از مدتی سرمایه‌گذاری در بخش تولید داخلی دارند، نشان از تعهد آنها در حوزه خدمت‌رسانی است.
داروهای جدید ارزبری را کاهش می‌دهند
پیرصالحی در حاشیه این رویداد و در جمع خبرنگاران درباره تولیدات جدید حوزه دارو و افزایش سطح دسترسی بیماران هم بیان کرد: داروهایی که در کارخانه بهستان دارو تولید می‌شوند، نوترکیب پروتئینی یا آنتی‌بادی منوکلونال هستند. این دسته داروها جدیدترین محصولاتی هستند که برای درمان انواع بیماری‌ها توصیه می‌شوند. از جمله سرطان و خودایمنی یا بیماری‌هایی که به درمان‌های دیگر جواب نمی‌دهند. سرمایه‌گذاری خوبی برای تولید این داروها صورت گرفته که هم ارزبری را کاهش می‌دهد و هم کمک قابل توجهی به درمان بیماران کشورمان خواهد کرد. برنامه‌ریزی برای بازارهای صادراتی این داروها هم انجام گرفته است.
او در پاسخ به سوال همشهری آنلاین، درباره شرایط تامین مواد اولیه این داروها هم بیان کرد: داروهای بایوتک وابسته به واردات مواد اولیه نیستند. ماده اولیه در خود کارخانه و توسط ارگانیسم‌های زنده یا میکروب‌ها تولید می‌شود. این دانشی است که از یک موجود زنده به دارو می‌رسند و کل فرآیند در داخل خود شرکت انجام می‌شود.
رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره راه‌اندازی خط تولید داروهای مشتق از پلاسما در این شرکت هم بیان کرد: IVIG و آلبومین جزو پرمصرف‌ترین داروهای مشتق از پلاسما در کشور ما هستند. علاوه بر این فاکتورهای خونی ۸ و ۹، فیبرینوژن و برخی محصولات که از پلاسمای انسانی جداسازی می‌شوند در دسته این داروها قرار دارند. ما سال‌های زیادی پلاسمای ایرانی را برای شرکت خارجی ارسال می‌کردیم و دارو به شکل وارداتی به دست بیماران می‌رسید. از ۲ سال گذشته دو شرکت در این زمینه فعالیت‌شان را آغاز کردند و ۲ پالایشگاه در داخل کشور داریم که البته منجر به تامین تمام نیاز کشور در این زمینه نیست.
پیرصالحی با بیان این که ظرفیت این ۲ پالایشگاه ۳۰۰ هزار لیتر است، ادامه داد: نیاز ما حداقل ۱.۵ میلیون لیتر است. کارخانه‌ای که در شرکت دانش‌بنیان بهستان طراحی شده و امیدواریم به زودی شاهد راه‌اندازی آن باشیم، ۱۰۰ هزار لیتر به ظرفیت تولید داخل اضافه می‌کند. البته نیاز کشور به توسعه صنعت پلاسما و پالایشگرهای جدید همچنان وجود دارد و امیدواریم با سرمایه‌گذاری مناسب در این زمینه در حوزه داروهای مشتق از پلاسما به خودکفایی برسیم.
برخی داروها برای اولین بار در کشور تولید می‌شوند
دکتر محمد سلطانی، معاون توسعه و تولید این شرکت دانش‌بنیان هم در جمع خبرنگاران درباره این داروها توضیح داد: در فاز اول ۵ محصول در برنامه تولید است که تا ۵۰ درصد نیاز کشور را مرتفع خواهد کرد. این محصولات آنتی‌بادی‌هایی هستند که در زمینه بیماری‌های تنفسی، خودایمنی، آسم، انواع سرطان‌ها، برخی مشکلات چشمی برای بیماران دیابتی کاربرد دارد. برخی از این محصولات برای اولین بار در ایران تولید می‌شوند و با توجه به زیرساخت‌های موجود پیش‌بینی می‌شود که تا تولید ۱۰ محصول آنتی‌بادی از ماده اولیه تا محصول نهایی را در کشور خودمان تولید کنیم. در ادامه هم توسعه واکسن‌های PCV۱۳ و HPV (مشابه گارداسیل ۹ ظرفیتی) را هم خواهیم داشت.
سلطانی به اهمیت تولید داروهای آنتی‌بادی منوکلونال درباره بیماری‌های تنفسی هم بیان کرد: تغییرات اقلیمی در کشور ما بالاست و با خشکی هوا و افزایش ریزگردها مواجه هستیم. در برخی مناطق از جمله استان‌های جنوبی و مرکزی تعداد بیماران تنفسی در حال افزایش است و دارویی که قرار است تولید کنیم، نمونه داخلی ندارد و می‌تواند در فازهای اولیه از ابتلای افراد به آسم‌های مقام جلوگیری کند.
او درباره صرفه‌جویی ارزی این داروها و ظرفیت تولید آنها در کشور هم بیان کرد: برخی از داروهای آنتی‌بادی منوکلونال ارزبری بالایی دارند با تولید داخلی می‌توان ۷۰ درصد صرفه‌جویی ارزی را خواهیم داشت.
سلطانی همچنین درباره خط تولید داروهای مشتق از پلاسما هم بیان کرد: از ابتدای ۲۰۲۶ میلادی ساخت این بخش آغاز می‌شود و در این کارخانه امکان تولید IVIG و آلبومین را در فاز اول خواهیم داشت و در فازهای بعدی فیبرینوژن و فاکتورهای انعقادی برای اولین بار در کشور تولید می‌شوند. ظرفیت تولید در این بخش معادل ۱۰۰هزار لیتر پلاسمای جمع‌آوری شده است.
