به گزارش خبرنگار مهر، قطب‌الدین صادقی، هنرمند و نویسنده برجسته ایران و کردستان عصر پنجشنبه در سالروز ثبت جهانی جشن مهرگان در دیواندره، از اهمیت تاریخی و فرهنگی این جشن باستانی سخن گفت و تأکید کرد: مهرگان، با ریشه‌های اسطوره‌ای و آیینی‌اش، به‌عنوان نماد شجاعت، صداقت و دوستی در فرهنگ ایرانی و کردی، باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
صادقی به تشریح ریشه‌های اسطوره‌ای مهرگان پرداخت و آن را جشنی دانست که در گذشته‌های دور به عنوان جشن سپاسگزاری از ایزد مهر برگزار می‌شده است.
وی تصریح کرد: این جشن نه تنها در ایران، بلکه در میان اقوام کرد و سایر ملت‌های منطقه، با اهمیت ویژه‌ای برگزار می‌شده است.
نویسنده و هنرمند کردستانی گفت: مهرگان سه ریشه دارد، ریشه اسطوره‌ای، آیینی و مذهبی. ریشه اسطوره‌ای آن به تولد ایزد مهر و سپیده‌دم اشاره دارد، زمانی که نخستین نور از دل کوه‌ها می‌تابید.
«مهرگان» نماد اتحاد و همبستگی است
صادقی همچنین به این نکته اشاره کرد که مهرگان از جشن‌های توده‌ای مردم بوده و در مقابل جشن نوروز که بیشتر جنبه درباری و طبقاتی داشت، مهرگان در دل مردم و کشاورزان برگزار می‌شد.
وی گفت: این جشن جشنی برای شکرگزاری از برداشت محصول و برکت زمین بود، همانطور که در آثار ابوریحان بیرونی آمده است.
به گفته صادقی، این جشن نشان‌دهنده پیوند عمیق ایرانیان با زمین و طبیعت بوده و از همین رو در دوران‌های مختلف تاریخ ایران، اهمیت ویژه‌ای داشته است.
یادآوری آیین‌های مهر در زندگی روزمره
نویسنده و هنرمند کردستانی همچنین به یادآوری ریشه‌های فرهنگی مهرگان در زندگی روزمره پرداخت و گفت: «مهرگان» نماد حلقه و دایره در فرهنگ ایرانی که در مراسم ازدواج و دیگر مناسک دیده می‌شود، برگرفته از مهر و نور خورشید است و این نماد، نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر هم به چشم می‌خورد.
صادقی با اشاره به تأثیر دین مهری در تمدن‌های دیگر مانند روم و مسیحیت، بر اهمیت احیای این فرهنگ کهن تأکید کرد.
پیشنهاد برای احیای مهرگان در سطح جهانی
صادقی، با بیان اینکه جشن مهرگان نه تنها یک آیین مذهبی، بلکه یک ارزش انسانی است که در طول تاریخ توسط ملت‌های مختلف حفظ شده است، پیشنهاد کرد که این جشن جهانی‌تر از همیشه برگزار شود و به عنوان نمادی از صلح، شجاعت، و صداقت در فرهنگ‌های مختلف معرفی گردد.
نویسنده و هنرمند کردستانی اظهار کرد: این رویداد فرهنگی فرصتی برای گرامیداشت یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایران باستان و ترویج فرهنگ و هویت کردستان است.
وی با اشاره به این نکته که جشن مهرگان به‌ویژه در مناطق کردستان و لرستان هنوز با شور و شوق برگزار می‌شود، تأکید کرد: جشن مهرگان هم‌چنان نمادی از دوستی، راستی، عدالت و شجاعت است که باید آن را از نسل به نسل منتقل کنیم.
کرفتو پناهگاه تاریخی از دوران کهن تا امروز است
صادقی همچنین به غار کرفتو اشاره کرد و گفت: این غار که یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی استان کردستان به شمار می‌رود، به عنوان یک پناهگاه تاریخی از دوران کهن تا امروز، نقشی اساسی در فرهنگ و آیین‌های ایرانی ایفا کرده است.
وی با اشاره به پژوهش‌های خود درباره نام کرفتو، توضیح داد: این نام به معنای پناهگاه بوده و در طی تاریخ، از دوره‌های مختلف از جمله دوران ساسانیان تا دوره مغول، این غار محل پناه‌جویی مردم در برابر یورش‌های دشمنان بوده است.
طبق گفته‌های صادقی، در واقع یک معبد آیینی برای مردم بوده و به نوعی نماد مقاومت مردم در برابر حکام جابر و بی‌رحم ساسانی بوده است.
نویسنده و هنرمند کردستانی با تأکید بر این نکته که این غار علاوه بر جنبه تاریخی، نقشی مهم در حفظ هویت فرهنگی کردستان و ایران ایفا کرده است، از برگزاری چنین مراسم‌هایی به‌عنوان فرصتی برای احیای این میراث فرهنگی گران‌بها یاد کرد.
جشن مهرگان جشن اتحاد و همبستگی فرهنگی
این مراسم که در کنار معرفی تاریخ غار کرفتو و دیگر جاذبه‌های گردشگری منطقه برگزار شد، به‌عنوان نمادی از همبستگی مردم شهرستان دیواندره و استان کردستان در زمینه حفظ و ترویج فرهنگ و میراث فرهنگی ایران، اهمیت ویژه‌ای دارد.
این رویداد گام مهمی در مسیر جهانی‌شدن جشن مهرگان و ثبت جهانی آن به شمار می‌رود که می‌تواند توجه جهانیان را به یکی از کهن‌ترین جشن‌های تاریخ بشر جلب کند.
