خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ در این هفته سید رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در واکنش به حواشی صحبتهایش درباره ثبت جهانی پرونده مثنوی مولانا اظهار کرد: چه گناهی کردیم که افراد مطالعه نمی کنند. ضابطه یونسکو این هست که تقاضای کشورها وقتی وارد می شود باید اطلاعات آن را به همه کشورها اعلام کنند و اگر کشوری به این ثبت انتقاد داشته باشد ، یا آن اثر از ثبت خارج می شود چون نباید معارض داشته باشد یا اینکه باید تفاهم کرده و به صورت همکاری مشترک پرونده را ثبت کنند.
وی گفت: ما می‌خواستیم یک نسخه قدیمی از مثنوی را ثبت کنیم اما ترک ها اعتراضی کردند و گفتند مثنوی که ما در قونیه داریم قدیمی تر است . مکتب مولانا هم در قونیه بود، پس این ثبت دستور یونسکو خارج شد. اما یونسکو پیشنهاد کرد که مشترک ثبت کنید در غیر این صورت برای همیشه از دستور ثبت خارج خواهد شد.
صالحی امیری بیان کرد: زمانی با آقای اوروس که آن زمان مسئولین وزارت فرهنگ ترکیه را داشت صحبت کردم گفتم یا باید وارد مناقشه فرهنگی شویم یا توافق فرهنگی داشته باشیم. نسخه موجود در قونیه براساس آنچه که ثبت و ضبط شده، حدود ۴۰ سال از نسخه ما قدیمی تر است. توافق شد که به جای مناقشه ثبت مشترک داشته باشیم و هر دو اثر مشترک ثبت شود این اتفاق برای سال ۹۲ بود. ما باید بپذیریم که زادگاه مولانا افغانستان بوده است ولی آن زمان این کشور دچار تلاطم بود. به هر حال زادگاه مولانا در بلخ بود آن زمان آنها را وارد کردیم که مداخله ای در این زمینه نداشتند.
وزیر میراث فرهنگی افزود: مولانا میراث مشترک جهانی است چون کلام او و اشعار و گفتارش جهانی است اما ثبت آن توسط ما، افغان ها و ترک ها انجام شده است آنچه من در آرامگاه شمس گفتم نیز همین بود. افغانی ها می‌گویند که بلخ زادگاه اوست، ترک ها هم می‌گویند که از ۸ سالگی در ترکیه زندگی کرد. ما هم مدعی هستیم چون مثنوی زبان فارسی است هر چند در انتها ابیات ترکی دارد. هر سه کشور ادعای واردی دارند. شمس در عالم عرفان مقدم بر مولانا بود. ما چون شمس را به جهان معرفی نکردیم قونیه از ما جلو زد. اکنون بارگاه شمس با معماری اسلامی ایرانی منطبق با معماری سنتی ایران در حال ساخت است و با استاندار آذربایجان غربی ۶۳ میلیارد تومان برای ساخت آن تصویب شد . طبیعی است که شمس متعلق به جهان است ما افتخار داریم که بگوییم شمس زاده ایران است.
وی گفت: در حوزه معرفی شمس به ایرانیان و جهانیان قصور کردیم. باید خوی بیشتر از قونیه معرفی شود. قدم اول که بارگاه این شخصیت بود در حال تکمیل شدن است. درباره زیرساخت‌های خوی مفصل صحبت شده و طرحهایی در دست اقدام است. خوی و قونیه سرمایه های ما در دنیا هستند نباید وارد بحث تعارض فرهنگی شویم.
سپس صالحی امیری وزیر گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی به هیئت دولت رفت و در جمع خبرنگاران گفت: در حوزه میراث فرهنگی سفری را به خوی داشتم که خوشبختانه آرامگاه شمس تبریزی با پیشرفت ۵۸ درصدی مواجه شده است و بقیه آن تا ظرف یک سال تکمیل خواهد شد و انشالله در مهرماه سال آینده در روزهای هفتم و هشتم که سالگرد روز مولانا و شمس است، این آرامگاه که توسط معماران به نام طراحی شده، افتتاح خواهد شد.
وی ادامه داد: انشاالله از این به بعد ما شاهد خواهیم بود که شهر خوی هم یک مقصدی مانند قونیه برای علاقمندان به زیارت مولانا شمس و مولانا خواهد بود.
صالحی امیری بیان کرد: در حوزه گردشگری در حال حاضر ۸۰ تن از جامعه هتلداران و آژانس ها از کشورمان در عراق هستند و از بصره به صورت زمینی به عراق رفتند که به بغداد می روند و جهت گیری برای توسعه گردشگری با عراق را آغاز کردیم که نقطه عطفی است برای هدف گذاری که کردیم تا به ۵ میلیون نفر گردشگر عراقی در کشورمان دست یاد می‌کرد البته در حال حاضر این آمار سه و نیم میلیون نفر است.
معرفی سه روستای گردشگری ایران در سطح جهانی
اما در همان نشست معاون گردشگری کشور از معرفی ثبت سه روستای سهیلی، کندلوس و شفیع آباد به سازمان جهانی گردشگری خبر داد.
انوشیروان محسنی‌بندپی در نشست اصحاب رسانه با وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که در سالن فجر برگزار شد اظهار کرد: یکی از اهداف کلان این وزارتخانه، شناسایی و معرفی علمی ظرفیت‌های گردشگری در همه استان‌های کشور است. هر استان ایران از مزیت‌های منحصربه‌فرد فرهنگی، طبیعی و تاریخی برخوردار است و تلاش می‌شود این ظرفیت‌ها به‌صورت نظام‌مند معرفی و بهره‌برداری شوند.
وی با اشاره به برگزاری ۴۰۰ رویداد شاخص استانی در هفته گردشگری گفت: این برنامه‌ها علاوه بر تقویت نشاط اجتماعی، موجب معرفی بهتر ظرفیت‌های محلی و رونق اقتصادی در مناطق مختلف کشور شده‌اند.
محسنی‌بندپی با بیان اینکه شعار امسال هفته گردشگری «توانمندسازی جوامع محلی» است، گفت: این مفهوم یکی از اصول اساسی در تحقق گردشگری پایدار به‌شمار می‌رود. برای نخستین‌بار، با هدف حمایت از مشاغل روستایی و صنایع‌دستی، ۱۴ همت اعتبار اختصاص یافت که گامی مهم در تقویت اقتصاد روستایی و ایجاد اشتغال پایدار محسوب می‌شود.
وی افزود: خلاقیت جوانان روستایی می‌تواند موتور محرک توسعه گردشگری در روستاها باشد و در نهایت زمینه بازگشت روند مهاجرت معکوس را فراهم کند.
معاون گردشگری کشور با اشاره به اهمیت جهانی گردشگری مسئولانه و حفاظت از محیط‌زیست گفت: سازمان جهانی گردشگری در سال جاری بر «صیانت از سیاره زمین» تأکید کرده است و در همین راستا، طرح اعطای نشان سبز به هتل‌های دوستدار محیط‌زیست در کشور اجرا شد. تاکنون چندین هتل موفق به دریافت این نشان بین‌المللی شده‌اند.
وی درباره تعاملات بین‌المللی ایران در حوزه گردشگری نیز اظهار داشت: عراق یکی از مهم‌ترین کشورهای هدف در جذب گردشگر خارجی است. در حال حاضر، مذاکراتی با مقامات عراقی در جریان است تا سفر گردشگران این کشور صرفاً به مقاصد زیارتی محدود نماند و بازدید از جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعی ایران نیز در برنامه آنان قرار گیرد.
رونمایی یکی از خاص‌ترین فرش‌ها در هفته تهران
اتفاق دیگر این هفته آن بود که یکی از خاص‌ترین فرش‌های تاریخی کشور به مناسبت هفته تهران در موزه فرش تهران رونمایی شد؛ اثری نفیس که در سال ۱۳۴۴ هجری قمری به دست دختران هنرمند قاجار در مدرسه دخترانه آن دوران بافته شده است.
محمدجواد اینانلو، مدیر موزه فرش تهران، گفت: این فرش نه تنها یک اثر هنری منحصربه‌فرد، بلکه سندی تاریخی از هویت فرهنگی تهران است. کتیبه‌ای که بر حاشیه آن نقش بسته، نشان از باور، ایمان و آگاهی تاریخی بافندگان جوان آن زمان دارد؛ دخترانی که در فضای فرهنگی عصر قاجار با دستان خود، تصویری از ایران، تهران و خلیج همیشه فارس را در قالب نقش و رنگ جاودانه کردند.
اینانلو افزود: در دل نقشه این فرش، نام تهران به‌عنوان پایتخت ایران به زیبایی جلوه‌گر شده و نام خلیج فارس به‌صورت برجسته در متن آن دیده می‌شود. این اثر به زبان هنر، پیام‌آور هویت ملی و تاریخی ماست؛ گویی بافندگانش با هر گره بر تار و پود، عشق خود را به سرزمین و فرهنگ ایرانی در قالبی بصری و شاعرانه ثبت کرده‌اند.
استقرار ۵ مرکز اطلاع‌رسانی گردشگری در نقاط پرتردد تهران
مدیر گردشگری شهرداری منطقه ۱۲ از استقرار ۵ مرکز دائمی اطلاع‌رسانی گردشگری در نقاط پرتردد منطقه ۱۲ خبر داد و گفت: این کانکس‌ها در مناطقی مانند بهارستان، ناصرخسرو و بازار قرار می‌گیرند.
اکبر مختاری مدیر گردشگری شهرداری منطقه ۱۲ بیان کرد: این منطقه به‌عنوان قلب تاریخی تهران، بیش از ۸۰ بنای ثبت ملی، ۱۲۰ اثر در حال ثبت و حدود هزار خانه تاریخی دارد که بسیاری از آنها در مالکیت خصوصی هستند.
وی افزود: محله‌هایی همچون پامنار، عودلاجان، سیروس و مولوی با بافت تاریخی و مذهبی خود، از مهم‌ترین مقاصد گردشگران داخلی و خارجی به شمار می‌روند. بخشی از بناهای تاریخی منطقه در اختیار شهرداری است و بازدید از آنها به صورت رایگان در اختیار مردم قرار دارد. برخی دیگر نیز در اختیار سازمان‌هایی مانند سازمان زیباسازی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری است مانند خانه سلطان بیگم یا اتحادیه. همچنین تعدادی از این خانه ها در اختیار انجمن هاست مانند خانه پروین اعتصامی که محل ایکوم ایران است. خانه مهربان در اختیار سازمان شهرسازی و معماری قرار دارد و مستوفی الممالک هم در اختیار وزارت ارتباطات است و من برای راه اندازی یا واگذاری آن هنوز اراده ای ندیدم.
مدیر گردشگری شهرداری منطقه ۱۲ از اجرای چند پروژه مرمت و احیا خبر داد و گفت: عمارت علاءالدوله به شرکت توسعه فضاهای فرهنگی واگذار شده است. حمام نواب تا یکی دو ماه آینده کارشناسی می‌شود. همچنین خانه پدری جلال آل‌احمد به‌زودی بهره برداری شده و گذر فرهنگی در همان محدوده ایجاد خواهد شد.
وی با اشاره به طرح‌های گردشگری منطقه، از استقرار پنج کانکس دائمی اطلاع‌رسانی گردشگری در نقاط پرتردد منطقه ۱۲ خبر داد و افزود: این کانکس‌ها در مناطقی مانند بهارستان، ناصرخسرو و بازار قرار می‌گیرند و علاوه بر اطلاع‌رسانی به گردشگران، خدماتی همچون اجاره دوچرخه و اسکوتر برقی، عرضه صنایع دستی، ملزومات گردشگران و فروش بلیت موزه‌ها با تخفیف را ارائه خواهند داد. اداره این کانکس‌ها در آینده بر عهده بخش خصوصی خواهد بود. جای این کانکس ها در منطقه خالی است.
همکاری برای حفاظت از بقاع متبرکه و ثبت جهانی آثار تاریخی
همچنین در این هفته معاون میراث‌فرهنگی و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه بر تقویت همکاری برای مرمت و حفاظت از بقاع متبرکه و آثار تاریخی، تسریع در ثبت جهانی مساجد و قلعه‌ها تاکید کردند.
جلسه مشترک معاونت میراث‌فرهنگی و سازمان اوقاف و امور خیریه با حضور علی دارابی قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور و حجت‌الاسلام سیدمهدی خاموشی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، به منظور بررسی توافقنامه مشترک و ارزیابی اقدامات مرمتی و حفاظتی بقاع متبرکه و آثار تاریخی برگزار شد.
علی دارابی در این جلسه با تأکید بر ظرفیت گسترده ایران در حوزه میراث فرهنگی و تاریخی گفت: ایران موزه‌ای بدون سقف است و قلعه الموت در استان قزوین به زودی با ارزیابی‌های یونسکو آماده ثبت جهانی خواهد شد. پرونده ۵۰ مسجد برای ثبت جهانی در حال تهیه است که بخش عمده‌ای از آنها در اختیار سازمان اوقاف قرار دارد و نیازمند مرمت و حفاظت فوری هستند.
وی همچنین از آمادگی سازمان اوقاف در مرمت بقاع تاریخی قدردانی کرد و بر لزوم تعامل مستمر کارگروه مشترک و ارزیابی عملکرد کمی و مشخص تأکید نمود. دارابی یادآور شد: بقاع متبرکه و امامزادگان واجب‌التعظیم در سراسر کشور، مراکز فرهنگی و محوری برای توسعه گردشگری مذهبی هستند. ایران بیش از یک میلیون اثر فرهنگی دارد که تنها ۴۰ هزار مورد آن ثبت ملی شده و توجه به مرمت و حفاظت این میراث برای آینده فرهنگی کشور حیاتی است.
۴ موزه جدید افتتاح شد
مدیرعامل موسسه فرهنگی موزه‌های دفینه گفت: ۴ موزه جدید در جزیره کیش، تهران و رامسر به مجموعه موزه‌های دفینه اضافه شد.
حمیدرضا سلیمانی مدیرعامل موسسه فرهنگی موزه های دفینه گفت: آیین افتتاح ۵ مجموعه فرهنگی و هنری در موسسه موزه های بنیاد مستضعفان را روز گذشته با دستور آقای دهقان رییس بنیاد مستضعفان برگزار کردیم.
وی گفت: اولین موزه از موزه های افتتاح شده، موزه هزاره های هنر در کیش است با رونمایی از بیش از ۳۲۰ اثر فاخر در سبک ها و مقاطع مختلف تاریخی که برای اولین بار در معرض دید علاقه مندان و مردم قرار گرفته است این موزه در بنای ارزشمند تاریخی به وسعت ۹۰۰ متر مربع آماده و افتتاح شد.
وی افزود: موزه دوم افتتاح شده، فاز سوم موزه خودروهای کلاسیک بود که با آماده سازی و مرمت ۷۵ خودروی کلاسیک ارزشمند ، برای اولین بار در معرض دید علاقه مندان و مردم قرار گرفت.
سلیمانی بیان کرد: موزه سوم، نگاره های هنر است که با استفاده از نقاشی ها و سرامیک و کاشی های ارزشمند به تعداد ۷۸ عدد برای اولین بار در پردیس دفینه در معرض دید قرار دارد.
وی ادامه داد: موزه چهارم آرایه های هنر در پردیس رامسر با ۲۰۰ اثر ارزشمند در حوزه جواهرآلات و تزئینات در بازه تاریخی سه هزار و ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تا ۵۰۰ سال قبل است که برای اولین بار در معرض نمایش قرار گرفت.
کتابخانه تخصصی دفینه نیز شامل نسخ ارزشمند تاریخی، از ۱۳۰ سال قبل تا کنون در حوزه هنر، تاریخ و باستان شناسی و موضوعات مرتبط از خزانه مرکزی به تعداد ۷۵۰۰ جلد برای اولین بار مرمت و در پردیس موزه ای دفینه قابل استفاده شد.
موزه های جدید تا دو هفته رایگان هستند
سلیمانی با اعلام اینکه همه آثار ما شناسنامه دار هستند و انتخاب آنها نیز سختگیرانه بوده است. بیان کرد: به مناسبت افتتاح موزه های جدید و درخواست ریاست بنیاد، در حمایت از علاقه مندان و مردم عزیز موزه هایی که تازه افتتاح شده اند به مدت دو هفته بازدید رایگان اعلام شده است.
ایرانیان خارج کشور، مسیر ایران‌شناسی را هموار می‌کنند
در این هفته انوشیروان محسنی‌بندپی، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با تاکید بر اهمیت استفاده از ظرفیت‌های ایرانیان خارج از کشور گفت: کمیسیون گردشگری و ایران‌شناسی شورای‌عالی ایرانیان خارج از کشور با شناسایی نخبگان و فعالان حوزه گردشگری، زمینه را برای نمایش توانمندی‌های اقتصادی، فرهنگی و علمی ایران در سطح بین‌المللی فراهم می‌کند.
وی افزود: یکی از اولویت‌های کمیسیون، حضور فعال ایرانیان خارج از کشور در برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادهای بین‌المللی است تا جاذبه‌ها و ظرفیت‌های گردشگری ایران به جهانیان معرفی شود. همچنین نسل جدید ایرانیان مقیم خارج با ایجاد فرصت‌های حضور و تجربه زادگاه و فرهنگ ایران، با هویت و اصالت ایرانی خود بیشتر آشنا می‌شوند.
محسنی‌بندپی با اشاره به اقدامات وزارتخانه برای تقویت گردشگری داخلی بیان کرد: با برگزاری بیش از ۴۰۰ رویداد و جشنواره در سراسر کشور، از جمله در استان‌های اصفهان، شیراز، مشهد و شمال، تقاضای داخلی گردشگری فعال شده و رضایتمندی گردشگران و فعالان صنعت هتل‌داری افزایش یافته است.
وی درباره ظرفیت گردشگری سلامت نیز تصریح کرد: ایران به عنوان مقصدی معتبر برای گردشگری سلامت شناخته می‌شود و سامانه‌ای طراحی شده که با ثبت دقیق خدمات، استانداردها و قیمت‌ها، اعتماد بیماران را تقویت کرده و کیفیت ارائه خدمات سلامت را ارتقا می‌دهد. این اقدام موجب بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های ایران در حوزه سلامت و گردشگری شده است.
