در تاریخ 14 مهر ۱۴۰۴، محسن پاکنژاد، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، از کشف ذخایر جدید گازی و نفتی در میدان پازن خبر داد. این کشف پس از حدود هشت سال توقف عملیات اکتشافی، با تکمیل حفاری چاه دوم اکتشافی صورت گرفته و نقش مهمی در تقویت ذخایر انرژی کشور ایفا میکند.
به گزارش فرارو، بر اساس گزارشهای رسمی، این میدان میتواند به جبران ناترازی انرژی در سالهای آینده کمک کند و ایران را در جایگاه دوم جهانی ذخایر گازی حفظ نماید. به همین مناسبت نگاهی خواهیم داشت به این میدان گازی و ذخایر موجود در آن.
میدان گازی پازن در جنوب استان فارس واقع شده و بخشی از آن به سمت شمال استان بوشهر امتداد دارد. این میدان حدود ۲۱ کیلومتر از شهر جم در استان بوشهر فاصله دارد و وسعت آن حدود ۲۲ کیلومتر مربع تخمین زده میشود. موقعیت استراتژیک آن نزدیک به میدان عظیم پارس جنوبی، امکان ادغام با زیرساختهای موجود گاز در جنوب ایران را فراهم میکند. طبق گزارش ایرنا، این میدان در منطقهای قرار دارد که پیشتر در سال ۱۳۹۴ کشف شده بود، اما عملیات اکتشافی اخیر منجر به شناسایی ذخایر جدید شده است.
ذخایر گازی: حجم کل ذخایر گاز درجا در میدان پازن حدود ۱۰ تریلیون فوت مکعب (Tcf) یا معادل ۱۰ هزار میلیارد فوت مکعب تخمین زده شده است. با اعمال ضریب بازیافت ۷۰ درصدی، حجم گاز قابل استحصال به حدود ۷ تریلیون فوت مکعب میرسد. این حجم معادل تولید حداقل یک فاز استاندارد میدان پارس جنوبی (با نرخ روزانه حدود ۲۰ میلیون متر مکعب گاز) است و میتواند نیاز گازی چهار استان کشور را تأمین کند.
ذخایر نفتی: علاوه بر گاز، حدود ۲۰۰ میلیون بشکه نفت خام نیز در این میدان شناسایی شده که پتانسیل تولید همزمان گاز و نفت را افزایش میدهد. این کشف، ذخایر کلی هیدروکربنی ایران را به طور قابل توجهی تقویت میکند.
قرارداد توسعه میدان پازن پیشتر با شرکتهای داخلی امضا شده و عملیات اجرایی آن به زودی آغاز خواهد شد. بر اساس برآوردها، تولید از این میدان ظرف ۴۰ ماه آینده (حدود اوایل سال ۱۴۰۸ شمسی یا اوایل ۲۰۲۹ میلادی) عملیاتی میشود. نرخ تولید پیشبینیشده معادل ۳۱ میلیون متر مکعب گاز در روز (در ترکیب با میدان گردان) است که ارزش اقتصادی آن بیش از ۲۷ میلیارد دلار برآورد میشود.
در خصوص زمان تخلیه کامل ذخایر، با فرض نرخ تولید پایدار معادل یک فاز پارس جنوبی، عمر مفید میدان حدود ۱۷ تا ۱۸ سال (معادل ۷۰۰۰ روز تولید) تخمین زده میشود. این مدت میتواند با پیشرفت فناوریهای استخراج و مدیریت مخزن افزایش یابد. وزیر نفت تأکید کرده که این کشف میتواند ناترازی گازی کشور را در سالهای آتی پوشش دهد.
کشف ذخایر جدید در میدان پازن نه تنها ذخایر گازی ایران را افزایش میدهد، بلکه فرصتهای توسعه پایدار در مناطق جنوبی کشور، از جمله استانهای فارس و بوشهر، را فراهم میکند. این میدان میتواند به تولید بیش از ۱۸۰ میلیارد متر مکعب گاز در طول دوره قرارداد منجر شود و نقش کلیدی در امنیت انرژی کشور ایفا کند. همچنین، با توجه به تمرکز دولت بر توسعه میادین داخلی، این کشف میتواند به کاهش وابستگی به واردات انرژی و تقویت صادرات کمک کند.