به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،به نقل از شانا، محمد متقی مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تأکید بر اهمیت تمرکز بر مزیت‌های جغرافیایی و منطقه‌ای در سرمایه‌گذاری‌ها، خواستار نگاه جامع و منسجم به توسعه این بخش شد. محمد متقی با اشاره به چندبعدی و پیچیده بودن مسیر توسعه صنایع پایین‌دستی، گفت: برخلاف بخش بالادستی که چهار عامل خوراک، منابع مالی، فناوری و بازار در آن تأثیرگذارند، در صنایع پایین‌دستی عواملی، چون تأمین مواد اولیه، سیاست‌گذاری وزارت صمت، زیرساخت‌های انرژی و منابع انسانی نقش مهم‌تری دارند.
وی با بیان اینکه در برخی مناطق کشور چالش کمبود آب و در برخی دیگر نبود بازار مصرف یا زیرساخت مانع سرمایه‌گذاری است، تأکید کرد: هدایت سرمایه‌ها بر اساس مزیت‌های محلی می‌تواند توسعه‌ای پایدارتر و کارآمدتر را رقم بزند. متأسفانه در حال حاضر، تصمیم‌گیری‌ها عمدتاً تحت‌تأثیر شرایط فردی سرمایه‌گذاران است و رویکرد یکپارچه‌ای در این زمینه وجود ندارد.
متقی، صنایع پایین‌دستی را از نظر اشتغال‌زایی بسیار ارزشمند دانست و افزود: این صنایع می‌توانند فرصت‌های فراوانی برای نیرو‌های نیمه‌ماهر و تکنسین‌ها ایجاد کنند. طراحی دوره‌های آموزشی و مهارتی متناسب با نیاز واقعی صنعت از جمله برنامه‌هایی است که می‌تواند هم بیکاری را کاهش دهد و هم نیاز به نیروی انسانی متخصص را پاسخ دهد.
وی یکی از موانع اصلی در توسعه صنایع پایین‌دستی را نبود سیستم اطلاعاتی یکپارچه دانست و گفت: سرمایه‌گذار باید بتواند اطلاعات مربوط به زمین، انرژی، زیرساخت‌ها و بازار را از یک مرجع واحد دریافت کند. شهرک‌های صنعتی بهترین محل برای این سامانه هستند، اما هنوز چنین سامانه‌ای در عمل فعال نشده است.
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی با اشاره به تلاش‌های این شرکت برای شفاف‌سازی اطلاعات پروژه‌ها، گفت: تا زمانی که اطلاعات دستگاه‌های مختلف در یک سیستم ملی تجمیع نشود، پراکندگی و سردرگمی در مسیر توسعه باقی خواهد ماند.
متقی همچنین با اشاره به تجربه موفق پارک‌های شیمیایی در کشور‌های مختلف، گفت: این پارک‌ها نمونه‌ای موفق از مشارکت دولت و بخش خصوصی هستند. در ایران نیز در فاز دوم توسعه ماهشهر، بخش قابل توجهی از زمین‌ها به صنایع پایین‌دستی اختصاص یافته تا زنجیره تولید تکمیل شود. سیاست ما آن است که توسعه واحد‌های پایین‌دستی و بالادستی به‌صورت هم‌زمان و متوازن انجام شود.
وی با تأکید بر ضرورت ورود به حوزه‌هایی مانند بیوپلیمرها، پتروشیمی‌های سبز و بازیافت شیمیایی، اظهار کرد: در حالی‌که صنایع جهانی به سمت فناوری‌های نوین حرکت کرده‌اند، ما هنوز به فناوری‌های قدیمی وابسته‌ایم و این عقب‌ماندگی نیاز به جبران فوری دارد.
متقی بر نقش دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در آینده‌نگری صنعتی تأکید کرد و گفت: باید پروژه‌های صنعتی بر اساس نیاز‌های آینده تعریف شوند و همکاری ساختاریافته‌ای میان دانشگاه و صنعت برقرار شود.
وی در پایان با اشاره به عدم دسترسی صنعت به منابع صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: اگرچه طبق قانون، بخشی از درآمد حاصل از تعرفه صادرات محصولات پتروشیمی به این صندوق اختصاص می‌یابد، اما صنایع پایین‌دستی به این منابع دسترسی ندارند. اگر این منابع صرف پروژه‌های فناورانه و توسعه زنجیره ارزش می‌شد، امروز شاهد اشتغال گسترده‌تر و کاهش خام‌فروشی بودیم.
متقی تصریح کرد: مشکل اصلی ما نبود نقشه راه نیست، بلکه نبود سند توسعه صنعتی الزام‌آور است. بدون چنین سندی، تصمیم‌گیری‌های مقطعی و نوسان قیمت خوراک و انرژی می‌تواند به‌راحتی مسیر توسعه را مختل کند.
