گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: جنگ اوکراین برای روسیه آزمایشگاهی بود برای یادگیری. آن‌گونه که ماهنامه آمریکایی فارن‌افرز نوشته: پس از چالش‌های جدی نخستین در جنگ اوکراین، ارتش روسیه که بسیاری آن را ناهماهنگ و فرسوده می‌پنداشتند به سرعت خود را بازآفرینی کرد و از ارتشی بحران‌زده به یک سازمان بزرگِ رزم تبدیل شد.
مسکو از سال ۲۰۲۲ با نگاهی سیستماتیک میدان جنگ را هدایت کرده است: تشکیل کمیسیون‌های تحقیق، بازنگری در دکترین رزمی، و انتقال یافته‌ها به دانشگاه‌ها و صنایع دفاعی. نتیجه چه بود؟ بازنویسی بیش از ۴۵۰ دستورالعمل رزمی و تدوین تاکتیک‌های نوین در استفاده از پهپادها و جنگ الکترونیک.
روسیه همزمان در جبهه صنعت نیز دست به بازسازی زد؛ تولید موشک‌ها و پهپادها افزایش یافت، زره خودروهای جنگی تقویت شد و فرماندهان جوان برای تصمیم‌گیری مستقل آموزش دیدند.
با وجود مشکلات مزمنی چون انضباط پایین و ناهماهنگی‌های درون‌سازمانی، کرملین اکنون ارتشی در اختیار دارد که از شکست آموخته است.
روسیه آینده جنگ را در هوش مصنوعی، سامانه‌های خودکار و پهپادها می‌بیند و تجربیاتش را با شرکای شرقی خود — از چین تا ایران و کره‌شمالی — به اشتراک می‌گذارد.
فارن افرز نوشته، پیامی که از مسکو به گوش می‌رسد روشن است: در عصر جنگ‌های نوین، تنها کسانی زنده می‌مانند که می‌آموزند.
