به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، امیرحسام بهروز، دبیر اولین دوره جایزه ملی تامین مالی فناوری و نوآوری ایران (INTIFA)،که  امروز دوشنبه ۱۴ مهر در محل صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد، به تشریح توسعه و ایجاد نهادها و ابزارهای تأمین مالی حوزه فناوری و نوآوری در کشور اشاره کرد و گفت: از سال ۱۳۸۱ مباحث مربوط به تأمین مالی تحقیق و توسعه و تشکیل صندوق‌های پژوهش و فناوری آغاز شد و طی دو دهه گذشته شاهد توسعه چشمگیری در این حوزه بوده‌ایم. در ادامه، ایجاد معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۳۸۹ و آغاز به کار رسمی صندوق نوآوری و شکوفایی از اواخر سال ۱۳۹۱ از جمله گام‌های مهم در این مسیر بوده است.

بهروز افزود: پس از این تحولات، شاهد شکل‌گیری شرکت‌های سرمایه‌گذاری جسورانه (VCها) و سرمایه‌گذاری شرکتی (CVCها) بودیم. همچنین، مراکز شتاب‌دهی و نوآوری با حمایت معاونت علمی و فناوری توسعه یافتند و پارک‌های علم و فناوری نیز با رویکرد حمایت از تحقیقات کاربردی و توسعه استارت‌آپ‌ها نقش مؤثری ایفا کردند.

دبیر جایزه ملی تامین مالی فناوری و ادامه داد: در سال‌های اخیر، ابزارها و نهادهای جدیدی همچون سکوهای تأمین مالی جمعی، اوراق مرابحه نوآوری، و صندوق‌های جسورانه بورسی نیز به این زیست‌بوم اضافه شدند. از جمله جدیدترین نهادها می‌توان به CVCها اشاره کرد که گرچه اساسنامه آن‌ها در سال ۱۳۹۹ تدوین شد، اما رشد و توسعه آنها از سال ۱۴۰۲ شتاب گرفته و صندوق‌های سرمایه‌ گذاری متعلق به هلدینگ‌های بزرگ همچون فولاد مبارکه، گلرنگ، همراه اول و خلیج فارس در این حوزه فعال شده‌اند.

دبیر جایزه ملی تأمین مالی فناوری و نوآوری خاطرنشان کرد: در انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر ایران، میزبان طیف گسترده‌ای از نهادهای مالی فعال در حوزه فناوری هستیم و با تشکیل کمیسیون‌های تخصصی، به این نتیجه رسیدیم که نیازمند رتبه‌بندی، اعتبارسنجی و معرفی این نهادها به جامعه هستیم. متأسفانه بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق، فناور و استارت‌آپی هنوز نگاهی سنتی به تأمین مالی دارند و بیشتر به دنبال وام و تسهیلات هستند، در حالی که ابزارهای متنوع‌تری در این حوزه وجود دارد.

وی هدف اصلی برگزاری این جایزه را فرهنگ‌سازی، ترویج و معرفی ابزارها و نهادهای تأمین مالی در حوزه فناوری و نوآوری عنوان کرد و افزود: در دبیرخانه جایزه تلاش کردیم بیش از ۴۰۰ نهاد فعال در این حوزه را شناسایی کنیم که فهرست آنها پس از برگزاری رویداد به صورت عمومی منتشر خواهد شد. این اقدام می‌تواند مرجعی معتبر برای فعالان حوزه علم و فناوری از جمله شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور باشد تا با روش‌های موجود تأمین مالی آشنا شوند.

بهروز، همچنین با تأکید بر اهمیت سیاستگذاری مالی در حوزه فناوری و نوآوری اظهار کرد: این جایزه با همراهی نهادهای اصلی تأمین مالی کشور از جمله معاونت علمی و فناوری ریاست‌ جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، فرابورس، دبیرخانه کارگروه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و ستاد توسعه فناوری نانو برگزار می‌شود.

وی اظهار امیدواری کرد که این جایزه بتواند علاوه بر معرفی فعالان و دستاوردهای آن‌ها، مشوقی برای نهادهایی باشد که عملکرد بهتری در ارائه خدمات به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور دارند.

هدف‌گذاری برای ارتقاء جایزه به سطح منطقه‌ای

دبیر جایزه ملی تأمین مالی فناوری و نوآوری ایران، با اشاره به تعامل شکل‌گرفته میان نهادهای مختلف، اظهار کرد: یکی از اهداف کلیدی ما از برگزاری این جایزه، علاوه بر شناسایی و معرفی نهادهای فعال، ایجاد زمینه‌ای برای بهبود و توسعه سیاست‌گذاری تأمین مالی در کشور است. همچنین در تلاش هستیم تا در مراحل بعدی، این جایزه را از سطح ملی به سطح منطقه‌ای ارتقاء دهیم و با برقراری ارتباط مؤثر با نهادهای بین‌المللی، داده‌ها و اطلاعات حوزه تأمین مالی و سرمایه‌گذاری در ایران را نیز در سطح جهانی ارائه کنیم.

وی با اشاره به انتشار گزارش شاخص جهانی نوآوری (GII 2025) در هفته‌های اخیر گفت: در این گزارش، برای نخستین‌بار، شاخصی مستقل با عنوان سرمایه‌گذاری خطرپذیر به عنوان یکی از ارکان اصلی نوآوری معرفی شد. اگرچه در سال‌های گذشته، این مفهوم در بخش‌هایی از گزارش گنجانده شده بود، اما امسال به عنوان شاخصی کلیدی که نشان‌دهنده میزان سرمایه‌گذاری و تعداد سرمایه‌گذاران در کشورهاست، مورد توجه ویژه قرار گرفت.

بهروز افزود: متأسفانه در این گزارش، ایران با رتبه ۱۲۲ از میان ۱۸۰ کشور، جایگاهی پایین‌تر از سطح واقعی خود کسب کرده است. بررسی‌های ما نشان می‌دهد این رتبه پایین عمدتاً به دلیل نبود داده و اطلاعات به‌روز از سوی کشورمان بوده، نه ضعف عملکردی. در حالی‌که با توجه به اطلاعات داخلی، می‌توانستیم جایگاه به مراتب بهتری در این شاخص داشته باشیم. از همین‌رو یکی از مأموریت‌های جایزه و دبیرخانه آن، انتشار گزارش انگلیسی و ارسال داده‌های معتبر به نهادهای بین‌المللی از جمله OECD و دبیرخانه شاخص جهانی نوآوری خواهد بود.

مدل اعتبارسنجی نهادهای تأمین مالی برای اولین‌بار در کشور اجرا می‌شود

بهروز با اشاره به فرایند برگزاری این جایزه، گفت: در قالب این رویداد، نهادهای فعال در تأمین مالی حوزه فناوری را در دسته‌بندی‌های مختلف شناسایی کرده‌ایم؛ از جمله بانک‌ها، صندوق‌های پژوهش و فناوری، سرمایه‌گذاران فرشته (Angel Investors) که به‌رغم نقش مؤثر، تاکنون به‌صورت رسمی شناسایی نشده بودند، سکوهای تأمین مالی جمعی، شرکت‌های اعتبارافزا و ارزش‌گذار، نهادهای بورسی مانند مشاوران پذیرش، کارگزاری‌ها، شتاب‌دهنده‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری شرکتی (CVC)، پارک‌های علم و فناوری، و صندوق‌های جسورانه.

وی افزود: فعالیت برگزاری جایزه از اسفندماه ۱۴۰۳ آغاز شده و مراسم اختتامیه در روز دوشنبه ۲۱ مهرماه برگزار خواهد شد. در این فرایند، از حدود ۴۸۰ نهاد دعوت به همکاری شد تا داده‌های خود را در اختیار دبیرخانه جایزه قرار دهند. اعتبارسنجی اطلاعات دریافتی نیز بر اساس صورت‌های مالی و با همکاری نهادهای مالی همکار انجام شد. در نهایت، پنج نهاد برتر در هر بخش به‌عنوان کاندیدا معرفی شده و در مراسم اختتامیه، تندیس جایزه به برگزیدگان اهدا خواهد شد.

ارائه ۲۰ تندیس در بخش‌های مختلف تأمین مالی فناوری

دبیر جایزه ادامه داد: برای اولین‌بار در کشور، یک مدل اعتبارسنجی نظام تأمین مالی فناوری و نوآوری تدوین و اجرایی شده است. این مدل با مشارکت گسترده خبرگان دانشگاهی، نمایندگان دستگاه‌های دولتی و نهادهای بخش خصوصی طراحی شده و از پشتوانه علمی و تخصصی برخوردار است.

وی افزود: در مجموع ۲۰ تندیس به نهادهای برتر در حوزه‌های مختلف اعطا خواهد شد. در بخش بانکی، عملکرد بانک‌ها در ارائه تسهیلات و ضمانت‌نامه به شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۳ بررسی شده و بانک‌های برتر در این زمینه معرفی خواهند شد. همچنین، صندوق‌های پژوهش و فناوری نیز بر اساس عملکرد خود در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، اعطای تسهیلات و صدور ضمانت‌نامه ارزیابی و برترین‌ها معرفی خواهند شد.

رشد حضور شرکت‌های فناور در بازار سرمایه و توسعه اوراق نوآوری

دبیر جایزه ملی تأمین مالی فناوری و نوآوری ایران، با تأکید بر نقش بازار سرمایه در توسعه فناوری و نوآوری گفت: یکی از ارکان مهم توسعه زیست‌بوم نوآوری، ورود شرکت‌های خلاق، فناور و دانش‌بنیان به بازار بورس و فرابورس است که امیدواریم با استمرار این روند، تعداد شرکت‌های پذیرفته شده افزایش یابد.

وی افزود: در حوزه اوراق نوآوری نیز سال گذشته حدود سه هزار میلیارد تومان اوراق مرابحه توسط شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه عرضه شده است. تلاش ما این است که این نهادها به تشکل‌های رسمی تبدیل شوند تا نقش مؤثرتری در حمایت از تأمین مالی فناوری ایفا کنند.

شناسایی و همکاری با بیش از ۵۲۰ نهاد فعال در تأمین مالی فناوری

بهروز ادامه داد: تا کنون بیش از ۵۲۴ نهاد فعال در حوزه تأمین مالی فناوری در کشور شناسایی شده‌اند که با آنها مکاتبه و تعامل صورت گرفته است. در حال حاضر، ۳۳۴ نهاد در بخش‌های مختلف جایزه شرکت کرده‌اند و در بخش‌های ویژه نیز ۸۵ نهاد حضور دارند.

معرفی بخش‌های تخصصی جایزه؛ نانو و هوش مصنوعی

دبیر جایزه با اشاره به بخش‌های تخصصی این دوره گفت: در جشنواره امسال دو بخش تخصصی ویژه داریم؛ نخست حوزه فناوری نانو که در آن نهادی با بیشترین اثرگذاری و تأمین مالی معرفی خواهد شد و دوم حوزه هوش مصنوعی که مشابه همین رویکرد در آن دنبال می‌شود.

تقدیر از نوآوران، افراد و رسانه‌های اثرگذار

وی افزود: بخش‌های ویژه دیگری نیز در نظر گرفته شده است از جمله معرفی نوآوری‌های برتر در تأمین مالی، تقدیر از فرد اثرگذار که بیشترین نقش را در زیست‌بوم تأمین مالی فناوری داشته است، همچنین معرفی نهاد و شرکت‌های اثرگذار دولتی یا خصوصی و نیز تقدیر از خبرنگاران و رسانه‌های فعال در این حوزه.

فرآیند فراخوان و انتخاب برگزیدگان

بهروز در خصوص فرآیند انتخاب افزود: پس از فراخوان عمومی که بیش از ۴۶۰ نفر در بخش‌های مختلف کاندیدا شده‌اند، تیم دبیرخانه و کمیته داوری با بررسی دقیق، برگزیدگان هر بخش را انتخاب خواهند کرد.

هدف اصلی جایزه؛ ترویج فرهنگ تأمین مالی فناوری در کشور

وی با اعلام اینکه رویداد این جایزه دوشنبه ۲۱ مهرماه در مرکز همایش های بین المللی کتابخانه ملی ایران برگزار می شود، ابراز امیدواری کرد که این جایزه که نخستین دوره آن برگزار می‌شود، با همکاری رسانه‌ها، نهادها و فعالان اکوسیستم، به خوبی برگزار شود و بتواند در ترویج، توسعه و فرهنگ‌سازی استفاده از ابزارهای متنوع تأمین مالی فناوری به ویژه برای شرکت‌های فناور، خلاق و دانش‌بنیان نقش مؤثری ایفا کند.