خبرگزاری مهر؛ گروه اقتصاد - علی فروزانفر؛ یک کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در نشستی که به بررسی گزارش‌های ماهانه منتشر شده شرکت‌ها در سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران (کدال) اختصاص داشت، با اشاره به تحولات اخیر سیاسی و اقتصادی، دیدگاه‌های خود را تشریح کرد و گفت: در یک ماه گذشته، فضای کشور تحت تاثیر تمدید نشدن مکانیسم ماشه، فعال شدن تحریم‌ها و رشد ریسک‌های تجاری و سیاسی قرار گرفته است؛ شرایطی که از نگاه او همچنان پابرجاست و اگرچه حتی در بدبینانه‌ترین سناریو می‌تواند به درگیری نظامی منجر شود تا امروز موجب جبران بخشی از زیان سهامداران شده است.
نوید خاندوزی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه بازار پس از یک ریزش سنگین، به مرحله ارزندگی کم‌سابقه رسیده و ورود جریان‌های نقدینگی از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی شدت گرفته است، افزود: ترکیب چشم‌انداز نرخ ارز و موقعیت بنیادی سهام، مهم‌ترین عوامل محرک فعلی هستند؛ هرچند موانع جدی مانند نرخ بهره بالا و فضای پرریسک سیاسی، نیازمند مدیریت دقیق خواهند بود.
جزئیات کامل دیدگاه‌های این تحلیلگر درباره آینده بازار، ترکیب پورتفو و پیش‌بینی شاخص را در ادامه این گزارش می‌خوانید.
فعال شدن «اسنپ‌بک» ریسک‌های سیاسی و تجاری را افزایش داد
خاندوزی در ابتدا با اشاره به تحولات اخیر سیاسی و اقتصادی گفت: ما در یک ماه گذشته در فضایی قرار داشتیم که اتفاقات عجیب و غریبی رخ داد.
وی با بیان اینکه تمدید نشدن مکانیسم ماشه و فعال شدن تحریم‌ها یا همان اسنپ‌بک، سطح ریسک‌ها را افزایش داده است افزود: در این مدت اسنپ بک اتفاق افتاد و ما افزایش ریسک را داشتیم. اگر خوشبینانه نگاه کنیم، وضعیت به شکلی است که فقط تحریم اتفاق می‌افتد اگر خوشبینانه نگاه کنیم، وضعیت به شکلی است که فقط تحریم اتفاق می‌افتد و آن‌قدر فشار می‌آورند تا ما به میز مذاکره برگردیم؛ مشابه دوره پایانی دولت آقای احمدی‌نژاد که صادرات نفت به حدود ۶۰۰ هزار بشکه رسیده بود. اما بدبینانه‌ترین سناریو، همان چیزی است که بسیاری از آن واهمه دارند و اخبار نیز درباره‌اش صحبت می‌کنند؛ یعنی جنگ.
این تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند ریسک‌ها کاهش یافته است، تأکید کرد: از دید من، همچنان هم ریسک تجاری و هم ریسک سیاسی که در حالت فزاینده‌اش به جنگ ختم می‌شود باقی مانده است.
هشدار درباره سرعت اقدامات طرف مقابل
خاندوزی در ادامه گفت: ۲ نکته در طرف مقابل وجود دارد که ذهن مرا درگیر کرده است؛ نخست اینکه طرف مقابل بسیار عجله دارد و سرعت اقداماتی که علیه ما انجام می‌دهد، بسیار بالاست و دوم اینکه درخواست‌هایی که مطرح کرده، عجیب است؛ طرف مقابل بسیار عجله دارد و سرعت اقداماتی که علیه ما انجام می‌دهد، بسیار بالاستاز تحویل اورانیوم ۶۰ درصد گرفته تا توقف کامل غنی‌سازی، محدود کردن برد موشک به زیر ۴۰۰ کیلومتر و به رسمیت شناختن اسرائیل. این مطالبات، همان‌طور که رهبری نیز اشاره داشتند، در ذهن مخاطب باید باقی بماند.
ورود پول از بیرون بازار پس از ریزش سنگین
وی به وضعیت بازار سرمایه پرداخت و اظهار داشت: ما با بازاری مواجه شدیم که ریزش سنگین و اصلاح بسیار عمیقی داشته است. از نظر ارزندگی، در پنج سال اخیر، P/E TTM در شرایط بسیار خوبی قرار گرفته و P/S شاخص نیز وضعیت مطلوبی دارد. ارزش دلاری برخی نمادها به پایین ترین سطوح ۱۰ سال گذشته رسیده است.
خاندوزی ادامه داد: جریان پولی از بیرون به بازار وارد شده است و اطلاعاتم در این زمینه دقیق است. تعدادی از تجار که پیش‌تر از این موضوع آگاه بودند، چه از طریق شرکت‌ها و چه شخصاً، قبل از این تحولات پول‌های بزرگی و حتی پول‌های کوچک وارد بازار کردند. همچنین برخی حقوقی‌ها در ماه‌های اخیر کاملاً فعال بوده‌اند.
ترکیب ارزندگی و چشم‌انداز نرخ ارز
این فعال بازار سرمایه با اشاره به دلایل ورود پول گفت: به نظر من این ورود جریان پول ناشی از ترکیبی از ارزندگی بازار و اخبار احتمالی در مورد نرخ ارز بوده است.
وی در توضیح رخدادهای ارزی گفت: قبلاً به واردکننده گفته می‌شد اگر دلار ۷۰ هزار تومانی می‌خواهی، سالی سه بار می‌توانی دریافت کنی؛ اما اکنون این فرآیند هفت ماه طول می‌کشد. برای دریافت سریع‌تر، باید از بازار توافقی دلار تهیه کرد. پیش‌بینی می‌شود طی شش ماه آینده، ارز شرکت‌ها به تدریج وارد بازار دوم توافقی شودپیش‌بینی می‌شود طی شش ماه آینده، ارز شرکت‌ها به تدریج وارد بازار دوم توافقی شود و تقاضای واردات نیز به همانجا منتقل گردد تا عمق بازار افزایش یابد.
خاندوزی خاطرنشان کرد: اگرچه بعید است این فرایند با توجه به ریسک‌ها در نیمه دوم سال جاری تکمیل شود و احتمالاً به سال بعد موکول خواهد شد، اما اوضاع اقتصادی به حدی نابسامان دیده شد که تصمیم گرفتند این روند را آغاز کنند.
وی تاکید کرد: این عامل، یکی از مهم‌ترین محرک‌های ورود پول به بازار سرمایه بوده است. اثر مثبت «ماشه» می‌تواند دلار را به محرک قدیمی بازار تبدیل کند.
نوید خاندوزی با اشاره به تحولات ارزی و تاثیر آن بر بازار گفت: همیشه از سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷، نرخ دلار نیما به‌طور معمول حدود ۷,۵۰۰ تومان بوده، دلار ترجیحی ۴,۲۰۰ تومان و نرخ بازار آزاد دلار به ۱۱ هزار تومان رسیده است. سپس سیاست‌گذار، نیما را به نرخ آزاد نزدیک کرده و جای آن را گرفته است و ارز ترجیحی جای نیما را. در این فرآیند میانگین نرخ‌ها ۲۰ تا ۲۲ درصد بالا برده شده.
وی ادامه داد: الان هم مثلاً می‌گویم در بودجه، احتمالاً می‌توان انتظار داشت دلار ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومان، به ۷۰ هزار تومان برسد و دلار بودجه تبدیل به نرخ توافقی شود. همه اینها را می‌شود از اکنون پیش‌بینی کرد.
این تحلیلگر بورسی تاکید کرد: بازار این مسائل را می‌بیند و جریان پول نیز اینها را می‌بیند. آن کسی که بودجه می‌نویسد، حتماً با کسی که مثلاً سالانه یک میلیارد دلار ترنور مالی دارد، ارتباط دارد. آن شخص با یک میلیارد دلار ترنور مالی هم می‌داند کدام دارایی الان برایش ارزنده است و قطعاً همین ارتباطات باعث شده جریان پول وارد بازار شود.
ورود پول‌های بزرگ و کوچک به بازار
خاندوزی همچنین اظهار داشت: یک سری اشخاص حقیقی نیز با پول‌های کوچکتر مثل ۱۵ میلیارد، ۲۰ میلیارد یا ۴۰ میلیارد تومان نیز وارد بازار شده‌اند که به نظرم آنان خبر داشته‌اند.
وی گفت: اکنون دو عامل همچنان قوی در برابر بازار باقی است؛ یکی نرخ بهره و دیگری ریسک‌های سیاسی. این دو عامل، موانع بازار هستند. به نظر من سد مقاومت دولت در مقابل نرخ نیما شکسته ولی روی نرخ بهره همچنان ایستاده و حتی ممکن است بیشتر هم بشود.
گزارش‌های پیش رو و شجاعت خریداران
این تحلیلگر بازار سرمایه افزود: نکته آخری که به نظر من خیلی به بازار در ۲ ماه آتی کمک خواهد کرد، بحث گزارش‌هاست.وقتی بیش از ۲ صفحه نماد برای واچ لیست بیرون می‌آید، معتقدم بازار ترسی ندارد وقتی بیش از ۲ صفحه نماد برای واچ لیست بیرون می‌آید، معتقدم بازار ترسی ندارد، چرا که اگر ۷ تا ۸ درصد قیمت‌ها پایین بیاید، دوباره جذاب می‌شوند.
خاندوزی تاکید کرد حتی اگر فردا بازار منفی شود یا هر اتفاقی بیفتد، وقتی بازار کف ندارد، شجاعت خریداران بیشتر خواهد شد.
تقسیم‌بندی سه‌گانه نمادها؛ ترکیبی از لیدرها و نمادهای کوچکتر با گزارش‌های قوی ارجح‌تر است
وی تصریح کرد: با انتشار گزارش‌ها، نمادها از نظر من به سه بخش تقسیم شده‌اند. بخش اول، ول‌معطل‌ها هستند که نه در گزارششان خبری بوده و نه اتفاق خاصی افتاده است. اینها مسیر خودشان را می‌روند و زمانی رشد می‌کنند که بازار ۵۰ درصد بالا رفته باشد و بگویند جا مانده‌اند و سپس خریده شوند.
کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه این دسته را اصلاً مورد توجه قرار نمی‌دهیم گفت: ۲ دسته دیگر همان‌هایی هستند که باید روی آنها تمرکز کرد. دسته اول شامل لیدرها، اهرمی‌ها و سهام‌های بزرگ مثل غدیر، شستا، فملی، پالایشی‌ها و پتروشیمی‌هاست.
او با تاکید بر اینکه محور بازی فعلاً همین‌ها هستند و پول‌های بزرگ نیز همین گروه را می‌خرند افزود: دسته دوم شامل نمادهای کوچکتر با گزارش‌های قوی است که یا حرکت کرده‌اند یا حرکت خواهند کرد و سپس سایر نمادها پشت سرشان حرکت می‌کنند.
خاندوزی در ادامه گفت: البته من ترکیبی از این دو دسته را ترجیح می‌دهم. مثلاً نمادی در دسته کوچکترها وجود دارد که ارزش سهمش کوچک است ولی P/E آن به عدد ۳ رسیده و به نظرم می‌تواند در ماه‌های آتی، با انتشار گزارش شش ماهه، رشد کند.
اثر کوتاه‌مدت و بلندمدت مکانیسم ماشه
وی درباره اثر مکانیزم ماشه توضیح داد: اثر ماشه در کوتاه‌مدت، فقط آثار روانی بر نرخ ارز دارد. اما در بلندمدت دو حالت دارد؛ مخرب و غیرمخرب.
خاندوزی در توضیح حالت مخرب گفت: حالت مخرب زمانی است که دولت در برابر افزایش نرخ ارز مقاومت کند و نیما را سرکوب کند و همزمان عملیات شرکت‌ها با چالش مواجه شود؛ فروش کاهش یابد، صادراتی‌ها نتوانند بفروشند و مشکل ایجاد شود.
این تحلیلگر بورسی افزود: حالت مثبت، برعکس است؛ یعنی یک جو بوده است که تمام شده، دلار بالا آمده و این دلار بازار را بالا می‌برد. دلار، محرک قدیمی بازار است؛ هر زمان بازار گیر کرده، این محرک دستش را گرفته، با هم پیش رفته و حالشان خوب شده.
پیش‌بینی شاخص و ترکیب پورتفو؛ روند مثبت بازار با سرعتی کمتر ادامه دارد
خاندوزی در پاسخ به این پرسش که آیا روند فعلی مثبت و ادامه‌دار خواهد بود یا نه گفت: بله، با سرعت کمتر نسبت به این چند روز، روند را ادامه‌دار می‌بینم.
کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: به نظر من بازار در روزهای آتی یک رالی با سرعت کمتر نسبت به این چند روز خواهد داشت، همچنان در همان ۲ دسته، اما کندتر.
وی در خصوص وضعیت شاخص کل بیان کرد: فکر می‌کنم شاخص می‌تواند عدد ۳ میلیون واحد را در آبان یا حتی زودتر لمس کند، ولی نزدیک این سطح باید بسیار دقت کرد. در این محدوده ارزندگی فعلی احتمالاً کاهش یافته و آن لیست ۲ صفحه‌ای نمادها شاید به نیم‌ورق با تعدادی نماد محدود برسد.
نگهداری اوراق با این تورم و شرایط، دیگر منطقی نیستاو تاکید کرد: هر کس به بازار نگاه کند، با دیدن P/Eها متوجه می‌شود که همچنان نرخ بهره ۴۰ درصد در جریان است. در ترکیب دارایی، به نظر من نگهداری اوراق با این تورم و شرایط، دیگر منطقی نیست.
حضور همزمان در صندوق‌های طلا و سهام؛ روند مثبت بازار ادامه‌دار است
خاندوزی با اشاره به ترکیب مطلوب دارایی‌ها در شرایط فعلی گفت: من می‌گویم کلاس دارایی ما فعلاً می‌شود صندوق‌های طلا، نه به واسطه طلای جهانی. چون طلای جهانی ممکن است با اصلاح همراه باشد و محدوده ۳,۵۰۰ تا ۳,۶۰۰ دلار را ببیندطلای جهانی ممکن است با اصلاح همراه باشد و محدوده ۳,۵۰۰ تا ۳,۶۰۰ دلار را ببیند و سقف آن هم فعلاً ۴,۰۰۰ دلار است. در ادامه امسال، خیلی‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که طلا در سال جاری میلادی بازدهی قبل را نخواهد داشت، ولی اینطور هم نیست که خیلی بخواهد بریزد.
وی ادامه داد: ما در اینجا باید از دلار صحبت کنیم؛ یعنی در واقع صندوق طلا می‌خریم که دلار را داشته باشیم، به واسطه ریسک‌ها. بنابراین می‌ماند ۲ کلاس دارایی: بین صندوق طلا و سهام. با توجه به اتفاقات مختلف باید بین این ۲ کلاس اصطلاحا شیفت کنیم و جابه‌جا شویم، اما در هر ۲ باید حضور داشته باشیم.
این کارشناس بورسی بار دیگر در مورد جذابیت بازدهی اوراق و صندوق‌های درآمد ثابت گفت: من می‌گویم بازدهی ۳۵ درصد اوراق با این تورم و این شرایط به درد من نمی‌خورد، هرچند ممکن است برای فرد دیگری جذاب باشد.
اثر نرخ ارز بر گزارش‌های ماهانه و پیام‌های کلیدی به بازار
وی سپس در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به گزارش‌های منتشر شده از شرکت‌ها اظهار داشت: دو نکته به نظرم در گزارش‌ها خیلی جالب است؛ یکی اینکه ما انتظار داریم این رکودی که صحبت می‌شود، خودش را نشان دهد، ولی تا الان چنین اتفاقی نیفتاده. اگر واقعاً حاشیه سود شرکت‌ها در سه‌ماهه اول، در سه‌ماهه دوم هم حفظ شود، ما یک کف بسیار جذاب و جالب P/E خواهیم داشتنکته بعد اینکه اگر واقعاً حاشیه سود شرکت‌ها در سه‌ماهه اول، در سه‌ماهه دوم هم حفظ شود، ما یک کف بسیار جذاب و جالب P/E خواهیم داشت؛ به شرطی که قیمت‌ها همین‌جا باقی بمانند. این کف P/E به نظر من برای بازار بسیار مهم است.
خاندوزی در پایان افزود: نکته نهایی این است که کاملاً به نظر من، افزایش نرخ دلار در بازار توافقی و همین‌طور افزایش قیمت‌ها در بورس کالا، آرام‌آرام در گزارش‌های شرکت‌ها خودش را نشان داده است. من فکر می‌کنم این روند ادامه داشته باشد و در گزارش مهر شرکت‌ها که در آبان منتشر می‌شود، این موضوع بیشتر به چشم بیاید.
