گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: نخستین انتخابات پارلمانی پس از سقوط دولت بشار اسد در سوریه با مشارکت محدود مردم سوریه برگزار می‌شود، در حالی‌که چند استان این کشور از روند رأی‌گیری کنار گذاشته شده‌اند.
آغاز سکوت انتخاباتی در آستانه رأی‌گیری
- سوریه دیروز (شنبه) وارد مرحله‌ی سکوت انتخاباتی شد؛ یک روز پیش از نخستین رأی‌گیری پارلمانی پس از فروپاشی رژیم بشار اسد.
- این انتخابات که قرار است امروز (یکشنبه) برگزار شود، به‌عنوان آزمونی سرنوشت‌ساز برای دولت انتقالی محمد جولانی در نظر گرفته شده است.
- العرربی جدید نوشته: انتخابات در حالی برگزار می‌شود که جامعه سوریه با سرخوردگی عمومی، خشونت‌های مداوم و کنار گذاشته شدن بخش‌های بزرگی از کشور از فرایند رأی‌گیری روبه‌روست.
آماده‌سازی برای رأی‌گیری و وعده‌ی شفافیت
نوار نجمه سخنگوی کمیته عالی انتخابات، اعلام کرده صندوق‌ها و حوزه‌های رأی‌گیری آماده‌ی دریافت آرای رأی‌دهندگان هستند و رأی‌گیری به شکل مستقیم و محرمانه در تمام مناطق انجام خواهد شد. او در مصاحبه با رسانه‌های دولتی سوریه گفته رسانه‌های محلی، عربی و بین‌المللی اجازه خواهند داشت روند رأی‌گیری را رصد کنند.
ساختار پیچیده‌ی نظام انتخاباتی
- بر اساس چارچوب گذار سیاسی، پارلمان جدید سوریه از ۲۱۰ عضو تشکیل می‌شود.
- طبق قانون اساسی موقت، ۱۴۰ نفر از طریق کمیته‌ها و نهادهای انتخاباتی محلی انتخاب می‌شوند و ۷۰ نفر دیگر با حکم ریاست‌جمهوری منصوب خواهند شد.
- مقام‌های رسمی می‌گویند این نظام ترکیبی، میان تخصص حرفه‌ای و نمایندگی آحاد مختلف جامعه سوریه تعادل برقرار می‌کند؛ اما منتقدان معتقدند که این ساختار در واقع قدرت را در دستان ریاست جمهوری متمرکزتر می‌سازد.
- دوره‌ی فعالیت این مجلس ۳۰ ماه تعیین شده و یک بار قابل تمدید است. این بخشی از نقشه راه گذار چهارساله است که در صورت لزوم تا یک سال دیگر نیز تمدید می‌شود.
- پارلمان جدید اختیار قانون‌گذاری، تصویب بودجه ملی، تأیید معاهدات و صدور عفو عمومی را خواهد داشت.
استان‌های کنار گذاشته‌شده از رأی‌گیری
این انتخابات در شرایطی فوق‌العاده برگزار می‌شود و ۳ استان رقه، حسکه و سویدا هنوز خارج از کنترل دولت مرکزی هستند و میلیون‌ها سوری در داخل یا خارج از کشور آواره‌اند.
به گزارش رویترز، در این استانها هیچ رأی‌گیری برگزار نخواهد شد و این موضوع تردیدهای جدی را درباره جامعیت و مشروعیت نمایندگان پیروز ایجاد کرده است.
گفته شده که در حال حاضر بسیاری از آوارگان سوری مدارک شناسایی به‌روز یا دسترسی به حوزه‌های انتخاباتی خود را ندارند و هیچ سازوکار رأی‌گیری خارج از کشور برای پناهجویان ایجاد نشده است. به این ترتیب، بخش بزرگی از جمعیت سوریه از شرکت در انتخابات محروم خواهند بود.
خشونت و کناره‌گیری نامزدها سایه بر کارزار انتخاباتی
در هفته‌های منتهی به انتخابات، مجموعه‌ای از رخدادهای خشونت‌بار در غرب سوریه رخ داده است. برای مثال، در استان طرطوس، حیدر یونس شاهین نامزد پارلمانی در خانه‌اش در روستای معر شاکر به ضرب گلوله کشته شده است.
در حومه حمص نیز دو جوان در منطقه وادی‌النساره کشته شدند؛ حمله‌ای که موجب اعتراضات مردمی و درخواست برای کنترل بیشتر بر سلاح‌های غیرمجاز شد.
فعالان همچنین از کناره‌گیری چندین نامزد انتخاباتی خبر دادند. از جمله، ایوا حنا الاتی، داروساز و نامزد حوزه «تلکلخ» در استان حمص.
اگرچه قانون انتخابات اجازه کناره‌گیری تا پیش از پایان ثبت‌نام را می‌دهد، موج اخیر استعفاها نشان‌دهنده‌ی گستره چالش‌های امنیتی پیش‌روی نامزدها و رأی‌دهندگان است. به گفته منتقدان، دولت جولانی باید مطابق وعده‌هایش انتخابات امن و حمایت از شرکت‌کنندگان را تضمین کند.
کارزارهای بی‌رمق و بی‌اعتمادی عمومی
کمیسیون انتخاباتی منطقه وادی‌النساره در بیانیه‌ای قتل‌ها را محکوم کرده و خواستار تعقیب عاملان تحریک به خشونت در شبکه‌های اجتماعی شده است. در این بیانیه تأکید شده که مأموریت کمیسیون، برگزاری مسئولانه انتخاباتی است که بتواند پارلمانی کارآمد برای تصویب قانون اساسی و قوانین تضمین‌کننده ثبات و بهبود اقتصادی تشکیل دهد.
با وجود این وعده‌ها، فضای تبلیغات انتخاباتی به‌شدت کم‌رمق بوده است.
به گزارش آسوشیتدپرس و واشنگتن‌پست، بسیاری از ساکنان دمشق حتی از برگزاری انتخابات بی‌خبر بوده‌اند.
بیشتر نامزدها از شعارهای تکراری و تصاویر میهن‌پرستانه در شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده‌اند، بدون اینکه برنامه‌ای مشخص ارائه دهند. نور ملهم روزنامه‌نگار سوری می‌گوید: بیشتر پوسترها در استان‌های مختلف فقط با تغییرات جزئی کپی شده‌اند. در نتیجه، رأی‌دهندگان احساس می‌کنند تمرکز بر ظاهر است، نه بر راه‌حل‌های واقعی.
آزمونی برای گذار سیاسی سوریه
مقام‌های رسمی دولت جولانی این رأی‌گیری را نقطه عطفی در مسیر بازسازی کشور معرفی می‌کنند، اما منتقدان تاکید دارند که با توجه به اینکه میلیون‌ها نفر قادر به رأی دادن نیستند، خشونت ادامه دارد و شمار زیادی از نامزدها کنار کشیده‌اند، این انتخابات آزمونی اولیه برای سنجش توانایی دولت جولانی در تحقق وعده‌های مشارکت، شفافیت و بازسازی سیاسی است — یا شاید نشانه‌ای از آنکه سیاست سوریه همچنان گرفتار کنترل و ابهام است.
