به گزارش رکنا، نمایی جذاب از جزایر دیدنی فیفی در تایلند، معمولاً شروع ماجراجویی علمی یک محقق نیست؛ اما برای سارا ساجدی، این منظره جرقهای برای تغییر مسیر زندگیاش بود. زیبایی ساحل، با نمایی از تکههای پلاستیکی زیر پایش، بهانهای شد تا او مسیر علمی خود را مشخص کند.
ساجدی اظهار داشت: ایستاده بودم و به منظره بینظیر دریای آندامان مینگریستم که ناگهان چشمانم به قطعات کوچک پلاستیک زیر پایم دوخته شد، اکثراً بطریهای آب بودند. همیشه به فکر کاهش پسماند بودهام، اما آن لحظه متوجه شدم مشکلی جدی در نحوه مصرف ما وجود دارد.
پس از دریافت مدرک کارشناسیاش در سال 1991 میلادی، ساجدی تصمیم گرفت به دانشگاه کنکوردیا بازگردد و دوره دکتری خود را با تمرکز بر موضوع پیچیده پسماند پلاستیک آغاز کند.
او که پیشتر یکی از بنیانگذاران شرکتی فعال در حوزه نرمافزارهای مدیریت محیطزیست، ایمنی و سلامت بوده، با تکیه بر تجربیات گسترده عملیاش در این زمینه، وارد دنیای تحقیق شد.
ساجدی با بررسی بیش از 140 مقاله علمی، به این نتیجه رسید که افراد در طول سال، میانگین بین 39 تا 52 هزار ذره ریزپلاستیک مصرف میکنند. این میزان، در میان مصرفکنندگان آب بطری به طرز چشمگیری بیشتر است و به حدود 90 هزار ذره در سال میرسد.
این ریزپلاستیکها برای چشم قابل مشاهده نیستند و ابعاد آنها از یک میکرون (یکهزارم میلیمتر) تا پنج میلیمتر متفاوت است. در این بین نانوپلاستیکها که کوچکتر از یک میکرون هستند، چالشی جدیتر بهشمار میآیند.
ساجدی هشدار میدهد که این ذرات پلاستیکی کوچک میتوانند بهسادگی از سدهای زیستی عبور کنند، وارد خون شوند و به اندامهای حیاتی بدن دسترسی یابند. حضور آنها ممکن است موجب مشکلاتی مانند التهاب مزمن، استرس اکسیداتیو سلولی، اختلالات هورمونی، مشکلات باروری، آسیبهای عصبی و حتی برخی انواع سرطان گردد.
وی با اشاره به اهمیت اقدامات دولتی در کاهش پسماندهای پلاستیکی، بیان میکند که عموم قوانین به محدودیت در استفاده از کیسههای پلاستیکی یکبارمصرف، نیها و بستهبندیها پرداختهاند، در حالی که بطریهای آب یکبارمصرف که تهدیدی فوری محسوب میشود، مورد توجه کمتری قرار گرفتهاند.
ساجدی بر لزوم آگاهیبخشی به جامعه تاکید دارد و میگوید: آموزش مردم بهترین راه برای مقابله است. استفاده از بطریهای پلاستیکی در شرایطی اضطراری قابل قبول است، اما نمیتوانیم از آنها برای مصرف روزانه استفاده کنیم. افراد باید بدانند که تهدید، نه تحت عنوان مسمومیت شدید، بلکه به شکل مسمومیت مزمن و تدریجی ظاهر میشود.