به گزارش بهداشت نیوز، دکتر سودابه شهیدثالث با اشاره به اینکه ماه اکتبر در تقویم جهانی به عنوان «اکتبر صورتی» شناخته میشود که به اطلاعرسانی در خصوص سرطان پستان اختصاص دارد، اظهار کرد: سرطان پستان شایعترین نوع سرطان در میان بانوان در سطح جهانی و همچنین در کشور ما محسوب میشود. بر اساس آمار جهانی از هر هشت خانم، یک نفر به سرطان پستان مبتلا خواهد شد؛ این آمار نشاندهنده میزان بروز و شیوع بالای این بیماری در جامعه است.
سن ابتلا به بیماری سرطان پستان در ایران ۱۰ سال پایینتر از میانگین جهانی
وی افزود: در کشور ما سرطان پستان به عنوان شایعترین نوع سرطان در میان بانوان شناخته میشود. با توجه به آمار موجود، تفاوتی که ما با سایر نقاط جهان داریم این است که در سطح جهانی، متوسط سن ابتلا به سرطان پستان بین ۵۰ تا ۵۵ سال و در برخی از منابع بین ۵۰ تا ۶۰ سال ذکر شده است، اما در ایران و به ویژه در منطقه خاورمیانه، سن ابتلا به این بیماری به طور میانگین ۱۰ سال جوانتر بوده و پیک سنی ابتلا برای خانمها در سنین ۴۷ تا ۴۸ سال قرار دارد. این نکته در مطالعات انجام شده در دانشگاه مشهد و دیگر دانشگاههای معتبر کشور به وضوح دیده میشود.
«اکتبر صورتی»؛ فرصتی برای آگاهی و پیشگیری از سرطان پستان
رئیس بیمارستان امید مشهد با اشاره اینکه با توجه به شیوع بالای سرطان پستان و سنی که خانمها در آن به این بیماری مبتلا میشوند، اهمیت این موضوع بیشتر نمایان میشود، بیان کرد: این بیماری میتواند بر زندگی اجتماعی و فعالیتهای روزمره زنان تأثیر منفی بگذارد و ممکن است آنها را از گردونه فعالیت خارج کند، بر این اساس، وظیفه رسانهها این است که به اطلاعرسانی در خصوص علائم این بیماری و مسیرهای انجام غربالگری پرداخته و آگاهی عمومی را افزایش دهند.
سرطانهای پستان، دهانه رحم و سرطان روده بزرگ در اولویت غربالگری هستند
شهیدثالت با بیان اینکه مفهوم غربالگری به معنای کشف بیماری در مراحل اولیه و زمانی است که بیماری قابل درمان است، گفت: این مفهوم در تمامی زمینهها اهمیت دارد، اما در حال حاضر تمرکز ما بر روی سرطانها است؛ سه نوع سرطان همچون سرطان پستان، سرطان دهانه رحم و سرطان روده بزرگ در سطح جهانی در اولویت غربالگری قرار دارند. این سرطانها به دلیل امکان تشخیص زودرس و درمانهای سریع، میتوانند به افزایش بقا و کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.، غربالگری زمانی جایگاهی پیدا میکند که بتوان بقای فرد را افزایش داد؛ بنابراین افراد باید آگاه شده و اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند.
سن طلایی غربالگری پیش از ۴۰ سالگی است
وی ضمن اشاره به توصیههای غربالگری سرطان پستان، خاطرنشان کرد: برای غربالگری سرطان پستان توصیه میشود که خانمها از سن ۲۰ سالگی، یک هفته بعد از اتمام دوره عادت ماهیانه خود، معاینه پستانها را انجام دهند. این معاینه باید در تمامی جهات صورت گیرد و روشهای آن میتواند از طریق آموزشهای ارائه شده در مراکز بهداشت انجام شود.
وی ادامه داد: در بازه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال، خانمها باید هر 3 سال یک بار توسط یک متخصص معاینه شوند، در صورتی که نیاز باشد، مراحل بعدی شامل تصویربرداری با ماموگرافی خواهد بود که از سن ۴۰ سالگی توصیه میشود. در کنار آن در صورت نیاز، سونوگرافی نیز میتواند به عنوان یک ابزار کمکی استفاده شود.
رئیس بیمارستان امید مشهد مطرح کرد: این توصیهها برای ریسک معمول جامعه است؛ یعنی افرادی که سابقه خانوادگی مثبت یا عوامل خطر دیگری ندارند، در صورتی که فردی در خانواده درجه یک خود سابقه ابتلا به سرطان پستان در سنین پایین داشته باشد، باید غربالگری خود را ۱۰ سال جوانتر از سن ابتلای فرد مبتلا شروع کند، به عنوان مثال اگر مادری در ۴۵ سالگی مبتلا به سرطان پستان شده باشد، دختر او باید غربالگری را از ۳۵ سالگی آغاز کند. لازم به ذکر است که نباید سن غربالگری بیشتر از ۴۰ سالگی شود. همچنین شاید در سالهای آینده راهنماهای کشوری تغییر پیدا کند و سن غربالگری کاهش یابد.
شهیدثالث درخصوص اینکه مهم است که افراد جامعه به وجود علائم هشداردهنده توجه کنند و در صورت مشاهده هر یک از آنها به پزشک مراجعه کنند، یادآور شد: برخی از این علائم شامل مواردی چون غیر قرینگی در پستانها، وجود تودهای قابل لمس در پستان یا زیر بغل، تغییرات در ظاهر پوست پستان مانند پوست پرتقالی شدن، تغییر رنگ پوست پستان، کشیدگی در نواحی مختلف پستان، ترشحات خونابهای از نوک پستان و زخمهایی که بهبود نمییابند، است.
وی ادامه داد: هر علامتی که در بدن مشاهده میشود، نمیتوان به سادگی آن را به عنوان نشانهای از سرطان در نظر گرفت؛ اما این علائم مهم هستند و باید توسط یک فرد متخصص بررسی شوند، در صورتی که نیاز باشد، مراحل و اقدامات بعدی باید برای فرد انجام گیرد. اطلاعرسانی و آگاهیبخشی به جامعه میتواند کمک شایانی کند تا خانمها به پیگیری این برنامهها بپردازند.
رئیس بیمارستان امید مشهد در رابطه به اینکه سرطان پستان به چهار دسته و مرحله تقسیم میشود، توضیح داد: هرچه بیماری در مراحل پایینتر تشخیص داده شود، درمان آن آسانتر خواهد بود. در مرحلههای یک و دو این قول داده میشود که بیماری قابل درمان است. حتی در مرحلههای بالاتر هم میتوان به شرط پیگیری درمان، بهبودی را انتظار داشت، اما هرچه مرحله بالاتر میرود، پاسخ به درمان دشوارتر میشود و احتمال بازگشت بیماری افزایش مییابد، لذا بهترین کار این است که ما بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهیم و درمانهای لازم را آغاز کنیم.
نقش محوری مادران در سلامت خانواده
شهیدثالث با اشاره به اینکه با شروع هفته سلامت یکی از موضوعات اساسی، سلامت بانوان است، بیان کرد: خانوادهها به خصوص مادران، نقش محوری در سلامت خانواده دارند. اگر ما به مادران اطلاعرسانی صحیحی ارائه دهیم، آنها میتوانند بنیان خانواده را به سمت یک زندگی سالم هدایت کنند. یکی از اصول اساسی برای حفظ سلامت خانواده، اتخاذ یک سبک زندگی سالم است. سبک زندگی سالم شامل فعالیت فیزیکی و ورزشی مناسب است.
وی درخصوص اینکه این فعالیتها باید با توجه به سن، جنس و توان بدنی افراد انتخاب شوند، اضافه کرد: راحتترین و سادهترین نوع فعالیت فیزیکی، پیادهروی منظم است. هر یک از ما میتوانیم تعداد استفاده از خودرو را کاهش دهیم و کمی زودتر از خانه خارج شویم تا در مسیر کار، پیادهروی کنیم. همچنین میتوان در فضای خانه و در اتاق خود، پیادهروی منظم را انجام داد؛ فعالیت فیزیکی منظم به سلامت کمک میکند.
دکتر شهید ثالث افزود: تغذیه سالم نیز اهمیت زیادی دارد. خانوادهها باید با توجه به شرایط معیشتی از سبزیجات تازه و غذاهای تازه استفاده کنند و از غذاهای آماده و فست فود پرهیز کنند. ایران دارای یک سبک سنتی پخت غذا است که شامل غذاهای آبپز و بخارپز میشود و میتواند به عنوان یک روش سالم ادامه یابد.
علائمی که معادل سرطان نیستند، اما میتوانند هشداردهنده باشند
رئیس بیمارستان امید مشهد با بیان اینکه پرهیز از استرسهای محیطی و فیزیکی نیز ضروری است، اظهار کرد: آلودگی هوا، معضلی جهانی است که بر سلامت افراد تأثیر منفی میگذارد، بنابراین باید از حضور در مکانهای آلوده و در ساعات اوج آلودگی پرهیز کرد. درنهایت علائم هشداردهندهای که ممکن است به سرطان مربوط شوند، باید جدی گرفته شوند. زخمهایی که به آرامی بهبود مییابند، سرفههای مزمن که بیش از دو یا سه هفته طول میکشد و لمس توده در هر نقطه از بدن باید مورد توجه قرار گیرند. تغییرات در اجابت مزاج، اسهال مداوم یا یبوستهای متناوب نیز باید بررسی شوند. تغییرات در خالهای پوستی از جمله رنگ، سایز و شکل آنها نیز اهمیت دارد. این علائم معادل سرطان نیستند، اما میتوانند هشداردهنده باشند.
شهیدثالث تاکید کرد: با توجه به تمام موارد ذکر شده، میتوانیم به حفظ سلامت خود و خانوادهمان کمک کنیم؛ در فصل تابستان، این موضوع اهمیت بیشتری دارد، اما در زمستان نیز باید به حفاظت از پوست در برابر تابش آفتاب توجه کرد، در ساعاتی که تابش آفتاب در اوج خود قرار دارد، از حفاظتهای مناسب برای پوست استفاده شود تا از آفتاب سوختگی و ریسک ابتلا به سرطانهای پوستی جلوگیری شود.
وی درخصوص اینکه ما در اکتبر صورتی برنامههای خاصی برای غربالگری داریم و همکاران در حال برنامهریزی برای برگزاری سخنرانیها و ارائه خدمات غربالگری در مکانهای عمومی هستند، یادآور شد: همکاران ما در مکانهایی مانند مترو و پارکها میز خدمت گذاشته و خدمات غربالگری ارائه دادهاند، علاوه بر این در بیمارستان نیز خدمات غربالگری به صورت خاص توسعه پیدا خواهد کرد. ما پذیرای درخواست کارخانهها برای انجام معاینات در محل کار آنها بودهایم و پزشکان ما به همراه تیم خود مراقبتی و آموزش سلامت به این کارخانهها رفته و تمامی خانمها را مورد معاینه قرار دادهاند.
منبع: ایسنا