به گزارش همشهری آنلاین، آیا تابه‌حال دچار دردی آزاردهنده در ناحیه پشت چشم شده‌اید؟ این نوع درد پشت چشم می‌تواند به‌صورت ناگهانی بروز کند یا به‌مرور شدت بگیرد و با علائم دیگری مانند سردرد یا تاری دید همراه باشد. درد پشت چشم نه‌تنها ناراحت‌کننده است، بلکه گاهی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشد. شناخت علت درد پشت چشم اهمیت زیادی دارد، زیرا راهکارهای درمانی به‌طور مستقیم به دلیل بروز آن بستگی دارد.
در این مقاله بررسی می‌کنیم که درد پشت چشم به چه علت است، چه علائمی دارد، چگونه درمان می‌شود و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد.
درد پشت چشم چیست و چرا اهمیت دارد؟
درد پشت چشم به احساسی ناخوشایند یا فشار در ناحیه پشت کره چشم گفته می‌شود که ممکن است یک‌طرفه یا دوطرفه باشد. این درد می‌تواند خفیف، مداوم، شدید یا تیز باشد و معمولاً با علائمی مثل سردرد، خشکی چشم یا حساسیت به نور همراه است.
در بسیاری از موارد، این نوع درد ناشی از مشکلات ساده‌ای مانند خستگی چشم یا عفونت‌های سینوسی است، اما گاهی می‌تواند به بیماری‌های عصبی یا چشمی جدی‌تر مرتبط باشد. آگاهی از دلایل و نشانه‌های این درد کمک می‌کند تا اقدامات مناسب برای درمان یا پیشگیری انجام شود. همچنین درک صحیح این موضوع به افراد کمک می‌کند تا تفاوت بین یک ناراحتی گذرا و یک هشدار پزشکی جدی را تشخیص دهند.
بیشتر بخوانید: با التهاب چشک ناشی از حساسیت چه کنیم؟
علائم همراه با درد پشت چشم
درد پشت چشم معمولاً تنها علامت یک مشکل نیست، بلکه ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که به تشخیص دقیق‌تر علت کمک می‌کند:
- سردردهای ضربان‌دار: به‌ویژه در سردردهای میگرنی یا خوشه‌ای
- تاری دید یا دوبینی: نشانه‌ای از فشار داخل چشمی یا اختلالات عصبی
- خشکی یا سوزش چشم: ممکن است همراه با خستگی چشم یا آلرژی باشد
- حساسیت به نور: که معمولاً در میگرن یا التهاب چشم دیده می‌شود
- احساس فشار در پیشانی یا گونه‌ها: به‌ویژه در عفونت سینوسی
- اشک‌ریزش یا قرمزی چشم: در موارد مربوط به التهاب یا آلرژی
در برخی موارد، علائم همراه می‌توانند نشان‌دهنده یک وضعیت اورژانسی باشند؛ به‌خصوص اگر با تغییر ناگهانی در بینایی یا درد شدید همراه باشند.
بیشتر بخوانید: بلفاریت چشم چیست و چگونه درمان می‌شود؟
علت‌های شایع درد پشت چشم
در ادامه به دلایل رایج بروز درد پشت چشم می‌پردازیم:
- میگرن: یکی از دلایل اصلی درد پشت چشم است که معمولاً با سردرد شدید، تهوع و حساسیت به نور همراه است. درد معمولاً یک‌طرفه است و ممکن است ساعت‌ها ادامه داشته باشد.
- سردرد خوشه‌ای: نوعی سردرد بسیار شدید که به‌صورت ناگهانی بروز می‌کند و معمولاً یک‌طرفه و پشت چشم احساس می‌شود. این نوع سردرد بیشتر در مردان و در زمان‌های مشخصی از شبانه‌روز رخ می‌دهد.
- عفونت سینوسی (سینوزیت): التهاب سینوس‌ها باعث فشار و درد در نواحی اطراف چشم، گونه‌ها و پیشانی می‌شود. این نوع درد معمولاً با احتقان بینی و تب همراه است.
- خستگی یا فشار چشم: کار زیاد با کامپیوتر، مطالعه طولانی یا نور ناکافی می‌تواند منجر به درد پشت چشم شود. در این حالت، درد معمولاً در پایان روز تشدید می‌شود.
- نوریت بینایی (التهاب عصب بینایی): معمولاً با تاری دید، درد هنگام حرکت چشم و گاهی کاهش بینایی همراه است. این حالت نیازمند مداخله فوری پزشکی است و ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های عصبی مانند مالتیپل اسکلروزیس (MS) باشد.
- آب‌سیاه (گلوکوم): افزایش فشار داخل چشم می‌تواند باعث درد پشت چشم، همراه با تاری دید و هاله‌های نوری شود. در نوع حاد گلوکوم، ممکن است تهوع و استفراغ نیز دیده شود.
- آلرژی: واکنش‌های آلرژیک می‌توانند باعث التهاب، خارش، اشک‌ریزش و درد چشم شوند. این درد بیشتر سطحی است اما گاهی به پشت چشم نیز انتشار می‌یابد.
- نور زیاد یا درخشان: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور شدید خورشید یا نورهای مصنوعی بدون محافظت چشمی مناسب، می‌تواند منجر به خستگی و درد در پشت چشم شود.
بیشتر بخوانید: حساسیت چشم در فصل پاییز؛ دلایل بروز و نشانه‌های مهم
روش‌های درمان و پیشگیری
درمان درد پشت چشم بسته به علت اصلی متفاوت است، اما به‌طور کلی راهکارهای زیر می‌توانند مؤثر باشند:
- استراحت کافی: در موارد ناشی از خستگی چشم، استراحت دادن به چشم‌ها و کاهش زمان استفاده از صفحه‌نمایش مفید است.
- کمپرس گرم یا سرد: برای کاهش التهاب یا درد ناشی از سینوزیت یا خستگی مؤثر است.
- داروهای مسکن: مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش دردهای میگرنی یا سینوسی
- قطره‌های چشمی مرطوب‌کننده: برای کاهش خشکی و سوزش چشم
- درمان بیماری زمینه‌ای: مانند مصرف داروهای تجویز شده برای میگرن، سینوزیت یا گلوکوم
- اصلاح سبک زندگی: خواب کافی، کاهش استرس، استفاده از عینک مناسب هنگام کار با کامپیوتر
- استفاده از عینک آفتابی مناسب: برای جلوگیری از آسیب نور خورشید به چشم‌ها
در مواردی که علت درد ناشناخته یا شدید باشد، هیچ‌گونه خوددرمانی توصیه نمی‌شود و باید توسط پزشک متخصص بررسی شود.
بیشتر بخوانید: آیا پف دور چشم نشانه بیماری است؟
مراقبت‌های روزانه برای کاهش درد پشت چشم
برای کنترل و پیشگیری از بروز این درد، رعایت برخی نکات روزمره می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد:
- پرهیز از کار طولانی‌مدت با موبایل یا رایانه بدون استراحت
- استفاده از نور مناسب در محیط کار و مطالعه
- پلک زدن مکرر برای جلوگیری از خشکی چشم
- نوشیدن آب کافی برای حفظ رطوبت بدن و چشم
- خواب کافی و منظم برای کاهش خستگی عمومی و چشمی
- پرهیز از مصرف زیاد کافئین یا محرک‌هایی که میگرن را تشدید می‌کنند
- استفاده از عینک ضد نور آبی هنگام کار با صفحه‌نمایش
- انجام تمرینات ساده چشمی برای کاهش خستگی عضلات چشم
- شست‌وشوی منظم چشم‌ها برای جلوگیری از ورود آلاینده‌ها
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درد پشت چشم در برخی شرایط نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارند:
- درد شدید و ناگهانی پشت چشم همراه با کاهش بینایی
- تاری دید مداوم یا دوبینی
- درد هنگام حرکت دادن چشم
- تب، تهوع یا استفراغ همزمان با درد چشم
- ادامه‌دار شدن درد بیش از چند روز بدون بهبود
- سابقه بیماری‌هایی مانند گلوکوم یا التهاب عصب بینایی
- مشاهده هاله‌های نوری اطراف اشیاء یا کاهش دید محیطی
در چنین مواردی، مراجعه سریع به چشم‌پزشک یا متخصص مغز و اعصاب توصیه می‌شود. تشخیص زودهنگام می‌تواند در بسیاری از موارد از آسیب‌های جبران‌ناپذیر جلوگیری کند.
چطور از سلامت چشم‌ها محافظت کنیم؟
حفظ سلامت چشم یکی از کلیدهای پیشگیری از دردهای پشت چشمی است. رعایت اصول بهداشتی، داشتن تغذیه مناسب و بررسی‌های دوره‌ای توسط پزشک می‌توانند نقش مهمی در این زمینه داشته باشند.
- مصرف غذاهای سرشار از ویتامین A، C و E مانند هویج، اسفناج، و مرکبات
- انجام معاینات چشمی هر سال برای افراد بالای ۴۰ سال یا دارای سابقه خانوادگی بیماری‌های چشمی
- دوری از دود سیگار و محیط‌های آلوده
- استفاده از محافظ چشم در محیط‌های کاری پرخطر
اگر درد پشت چشم را تجربه می‌کنید، بی‌توجهی نکنید؛ گاهی یک بررسی ساده می‌تواند از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کند.
