به گزارش همشهری‌آنلاین، مقام‌های آمریکایی می‌گویند فشار دستیاران ارشد «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا برای برکناری «نیکولاس مادورو» از ریاست‌جمهوری ونزوئلا در روزهای اخیر شدت گرفته و مقامات آمریکایی در حال بحث در مورد یک کارزار گسترده هستند که فشار نظامی را برای تلاش برای برکناری او افزایش می‌دهد.
طبق گزارش نیویورک‌تایمز، این کارزار توسط «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی، هدایت می‌شود. روبیو مدعی است که مادورو یک «رهبر نامشروع است که بر صادرات مواد مخدر به آمریکا نظارت دارد و تهدیدی قریب‌الوقوع است».
در هفته‌های اخیر، ارتش آمریکا حملات مرگباری را به قایق‌های غیرنظامی که به ادعای واشنگتن برای باندهای ونزوئلایی مواد مخدر قاچاق می‌کردند، انجام داد. مقامات گفتند، اما روبیو با استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط سیا، در حال شکل‌دهی به یک راهبرد تهاجمی‌تر است.
پنتاگون نیرویی متشکل از بیش از ۶۵۰۰ سرباز در منطقه ایجاد کرده است. مقامات آمریکایی می‌گویند «جان راتکلیف» مدیر سیا و «استفن میلر» مشاور ارشد سیاست داخلی ترامپ از رویکرد روبیو حمایت می‌کنند.
حمله به خاک ونزوئلا و هم‌دستی مخالفان دولت با آمریکا
مقامات فعلی و سابق می‌گویند ارتش در حال برنامه‌ریزی عملیات نظامی بالقوه‌ای برای هدف قرار دادن مظنونان ادعایی قاچاق مواد مخدر در خاک ونزوئلا به عنوان مرحله بعدی است، اگرچه کاخ سفید هنوز چنین اقدامی را تأیید نکرده است.
به نوشته نیویورک‌تایمز، این عملیات‌ها با هدف مداخله در تولید و قاچاق مواد مخدر در ونزوئلا و همچنین تشدید فشار بر مادورو انجام خواهد شد. از آنجا که مقامات دولت ادعا می‌کنند مادورو در راس شبکه کارتل ونزوئلا قرار دارد، می‌توانند استدلال کنند که برکناری او از قدرت در نهایتِ یک عملیات مبارزه با مواد مخدر است.
روبیو بارها به کیفرخواست وزارت دادگستری در سال ۲۰۲۰ علیه او و دیگر مقامات ونزوئلایی به اتهام قاچاق مواد مخدر اشاره کرده است. او اخیراً مادورو را به عنوان «فراری از عدالت آمریکا» و رئیس «یک سازمان تروریستی و سازمان جرایم سازمان‌یافته که یک کشور را تصرف کرده‌اند» توصیف کرده است.
در عین حال، دو چهره ارشد مخالفان ونزوئلا می‌گویند که گروه آنها در حال برنامه‌ریزی برای اقدامات لازم در صورت سقوط مادورو بوده و با دولت ترامپ در مورد این احتمال صحبت کرده‌اند. مقامات دولت ترامپ تأیید نکرده‌اند که آیا چنین تبادلاتی صورت گرفته است یا خیر و کاخ سفید در این مورد اظهار نظری نکرده است.
در ماه ژوئیه، ترامپ دستوری محرمانه امضا کرد که به ارتش آمریکا دستور می‌داد علیه کارتل‌های مواد مخدر که دولت او آنها را تروریست نامیده است، از زور استفاده کند. پنتاگون شروع به ایجاد یک نیروی دریایی بزرگ در کارائیب کرد. سپس حملات نظامی ارتش به قایق‌های غیرنظامی انجام شد. ترامپ از دوم سپتامبر سه عملیات از این دست را در آب‌های بین‌المللی اعلام کرده که حداقل ۱۷ نفر را کشته، بدون اینکه مبنای قانونی برای این حملات ارائه دهد. او دو مورد اول را هدف قرار دادن ونزوئلایی‌ها توصیف کرد، اما ملیت افراد کشته شده در حمله سوم را اعلام نکرد.
برنامه‌ریزی برای گسترش عملیات نظامی به ونزوئلا پیش از این توسط ان‌بی‌سی نیوز گزارش شده بود. روبیو در ماه می با پنج چهره مخالف که مخفیانه در آنچه او «عملیاتی دقیق» خواند، به آمریکا گریخته‌اند، ملاقات کرد. او در مراسم ادای احترام امسال، از «ماریا کورینا ماچادو» سردسته مخالفان که او را با لقبش، «بانوی آهنین ونزوئلایی» نامید، تمجید کرد.
«پدرو اوروچورتو» مشاور ماچادو در مصاحبه‌ای گفت که مخالفان برای ۱۰۰ ساعت اول پس از برکناری مادورو طرحی را تدوین کرده‌اند که شامل انتقال قدرت به «ادموندو گونزالس» که سال گذشته در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و شکست خورد، می‌شود. وی گفت برنامه‌های مخالفان شامل ترغیب سایر دولت‌ها به انجام اقدامات دیپلماتیک، مالی، اطلاعاتی و اجرای قانون است. یکی دیگر از اعضای ارشد مخالفان ونزوئلا که عمدتاً در تبعید هستند و به شرط ناشناس ماندن در مورد این موضوع حساس صحبت کرد، گفت که آنها با چندین آژانس آمریکایی در حال مذاکره هستند.
توجیه عجیب واشنگتن برای تجاوز به ونزوئلا
وزارت امور خارجه آمریکا مدعی است که دولت بر مبارزه با کارتل‌های مواد مخدر متمرکز است. «تامی پیگوت» معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به درخواست اظهارنظر در مورد این مقاله مدعی شد: «مادورو رهبر مشروع ونزوئلا نیست؛ او یک فراری از عدالت آمریکا است که امنیت منطقه‌ای را تضعیف می‌کند و آمریکایی‌ها را مسموم می‌کند و ما می‌خواهیم او را به دست عدالت بسپاریم. ایالات متحده درگیر عملیات مبارزه با کارتل‌های مواد مخدر است و هرگونه ادعایی مبنی بر هماهنگی ما با اینکه ما با هر کسی در هر چیزی غیر از این تلاش هدفمند هماهنگ هستیم، کاملاً نادرست است.»
نیویورک‌تایمز نوشته طبق قوانین بین‌المللی، استفاده از زور در کشور دیگری بدون رضایت آن یا اجازه شورای امنیت سازمان ملل متحد، عموماً غیرقانونی است. اما دولت آمریکا، تحت دولت بایدن، گونزالس را به عنوان برنده انتخابات ۲۰۲۴ به رسمیت شناخت. اگر گونزالس اعلام کند که مداخله را تأیید می‌کند، دولت ترامپ می‌تواند بگوید که این اقدام با رضایت کشور مبدا بوده است.
در طول دولت اول خود، ترامپ از تلاش یک نامزد شکست خورده دیگر برای اقدام علیه مادورو حمایت کرد و تحریم‌هایی را علیه ونزوئلا اعمال کرد اما تلاش‌های فعلی، عمدتاً به دلیل حملات و تقویت نظامی آمریکا، بسیار گسترده‌تر به نظر می‌رسد. تنها تعداد کمی از مقامات در گفت‌وگوهای برنامه‌ریزی کاخ سفید در مورد ونزوئلا مشارکت دارند. برخی از افرادی که در جریان این بحث‌ها قرار گرفته‌اند، اظهار داشتند که روبیو و متحدانش ابتدا به دنبال راه‌هایی برای برکناری مادورو بدون نیاز به توسل مستقیم به ارتش بودند.
نقش روبیو در دمیدن بر آتش
در هفته‌های اخیر، روبیو با جدیت از قصد دولت ترامپ برای مجبور کردن مادورو به پاسخگویی به کیفرخواست وزارت دادگستری صحبت کرده است. وزارت امور خارجه آمریکا جایزه برای هرگونه اطلاعاتی که منجر به دستگیری و محکومیت مادورو به اتهامات مواد مخدر شود را به ۵۰ میلیون دلار افزایش داد. روبیو به عنوان سناتور جمهوری‌خواه از فلوریدا، نیروی محرکه اولین تلاش‌های دولت ترامپ برای برکناری مادورو بود.
روبیو که فرزند مهاجران کوبایی است، مدت‌هاست استدلال می‌کند که برکناری مادورو از قدرت، متحد نزدیک ونزوئلا، یعنی دولت کوبا را تضعیف خواهد کرد. روبیو و بسیاری از سیاستمداران جمهوری‌خواه نیز به خوبی از اهمیت این موضوع برای رأی‌دهندگان فلوریدا با پیشینه کوبایی و ونزوئلایی مخالف با دولت‌های خود آگاه هستند.
ترامپ به صراحت اعلام نکرده است که هدف او برکناری مادورو است اما هفته گذشته در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل مدعی شد: «ما اخیراً استفاده از قدرت برتر ارتش ایالات متحده را برای نابودی تروریست‌های ونزوئلایی و شبکه‌های قاچاق به رهبری نیکولاس مادورو آغاز کرده‌ایم.» ما شما را از هستی ساقط خواهیم کرد.»
به‌رغم اینکه ترامپ مجوز کنگره برای هرگونه درگیری مسلحانه با سازمان‌های مرتبط با مواد مخدر را ندارد، روبیو گفته ترامپ «قصد دارد با سازمان‌های تروریستی مواد مخدر بجگند». کارشناسان حقوقی می‌گویند حملات نظامی مرگبار به قایق‌های مظنون به قاچاق مواد مخدر غیرقانونی بوده است. کاخ سفید استدلال می‌کند که این حملات به عنوان دفاع از خود توجیه می‌شوند زیرا حدود ۱۰۰ هزار آمریکایی هر ساله بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر جان خود را از دست می‌دهند. افزایش چنین مرگ و میرهایی در سال‌های اخیر ناشی از فنتانیل بوده است که عرضه آن در ایالات متحده تقریباً به طور کامل در آزمایشگاه‌های مکزیک تولید می‌شود، نه آمریکای جنوبی.
کاخ سفید در بیانیه‌ای در پاسخ به درخواست اظهار نظر در مورد این مقاله گفت: «همانطور که رئیس جمهور گفته است، مادورو باید ارسال مواد مخدر و مجرمان به کشور ما را متوقف کند. او آماده است تا از تمام قدرت آمریکا برای جلوگیری از ورود مواد مخدر به کشور ما و محاکمه مسئولان آن استفاده کند.»
در سال ۲۰۱۹، روبیو از «جان بولتون» مشاور امنیت ملی وقت ترامپ و «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا در حمایت از «خوان گوایدو» سعی در کنار زدن مادورو از قدرت داشت، حمایت کرد. گوایدو با حمایت نظامی سعی در ایجاد آشوب داشت که شکست خورد. تلاش برای کودتایی که سال بعد توسط یک سرباز سابق کلاه سبزهای آمریکایی برنامه‌ریزی شده بود نیز شکست خورد. این در حالی است که ارتش ونزوئلا به مادورو وفادار است.
دیپلماسی ونزوئلا و نماینده ترامپ
برخی از مقامات ارشد آمریکایی، به ویژه «ریچارد گرنل» فرستاده ترامپ به ونزوئلا و رئیس مرکز کندی، می‌گویند هرگونه تلاشی برای برکناری مادورو با زور، گمراه‌کننده خواهد بود. این مقامات استدلال می‌کنند که گسترش کارزار علیه ونزوئلا به یک عملیات تغییر نظام، خطر قرار دادن آمریکا در یک جنگ طولانی از نوعی که ترامپ قول اجتناب از آن را داده بود، دارد.
گرنل و حامیانش می‌گویند مذاکره دیپلماتیک بهترین راه برای محافظت از منافع اقتصادی آمریکا در ونزوئلا است. گرنل در این دولت بر سر مسائل مختلفی از جمله چگونگی وادار کردن مادورو به آزادی زندانیان آمریکایی، با روبیو درگیر شده است.
گرنل در سخنرانی خود در یک رویداد کمیته اقدام سیاسی محافظه‌کاران در این ماه در پاراگوئه گفت که هنوز زمان برای دیپلماسی وجود دارد. او گفت: «من به دیپلماسی اعتقاد دارم. من به اجتناب از جنگ اعتقاد دارم.»
«دلسی رودریگز» معاون رئیس‌جمهور ونزوئلا، جمعه گذشته در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز گفت که کشورش تولیدکننده یا صادرکننده اصلی مواد مخدر نیست و او «شکی ندارد که یکی از اهداف استراتژیک» دولت ترامپ «چیزی است که آنها تغییر رژیم می‌نامند.» خانم رودریگز گفت که ونزوئلا به دنبال ادامه گفت‌وگو با گرنل و عادی‌سازی روابط اقتصادی با آمریکاست و پایگاه ترامپ به رشد اقتصادی رأی داده است، «نه جنگ‌های بیشتر».
این ماه، مادورو نامه‌ای سه صفحه‌ای برای ترامپ ارسال کرد و تاکید کرد که کشورش مواد مخدر صادر نمی‌کند. چندین نفر که از محتوای آن مطلع شدند به نیویورک تایمز گفتند که این نامه، به تاریخ ۶ سپتامبر، خواستار مذاکره برای کاهش تنش‌ها شده است. این نامه تا ۲۱ سپتامبر فاش نشده بود، تا اینکه خانم رودریگز آن را به صورت آنلاین منتشر کرد و گفت که از طریق یک واسطه به واشنگتن تحویل داده شده است.
«کارولین لویت» سخنگوی کاخ سفید، هفته گذشته گفت که دولت نامه را دریافت کرده اما آن را رد کرده است.
سازمان ملل متحد می‌گوید که بیشتر کوکا، محصول اصلی کوکائین، از کلمبیا و به میزان کمتری از پرو و بولیوی می‌آید. طبق گزارش سال ۲۰۲۰ اداره مبارزه با مواد مخدر آمریکا، در حالی که مقداری کوکائین از آمریکای جنوبی از طریق ونزوئلا خارج می‌شود، این کشور منبع اصلی مواد مخدر به مقصد ایالات متحده نیست.
«ایوان خیل پینتو» وزیر امور خارجه ونزوئلا گفت: «ما مایلیم در مورد هر چیزی که باید با یک کشور همسایه، کشوری که یک قدرت اقتصادی و یک قدرت نظامی است، گفت‌وگو کنیم.» او افزود که یک درگیری بزرگ منجر به «مهاجرت بیش از حد» و فروپاشی اقتصادی خواهد شد که «کل منطقه را بی‌ثبات می‌کند».
