از منظر اقتصادی، ظرفیتهای عظیم عربستان در حوزه انرژی، سرمایهگذاری و تجارت منطقهای فرصتی است که میتواند در جهت کاهش وابستگی ایران به مسیرهای محدودشده بینالمللی به کار گرفته شود. هرگونه همکاری مشترک، چه در قالب پروژههای اقتصادی و چه در هماهنگی در بازار نفت، قادر است بخشی از فشار تحریمها را تعدیل کند.
از نظر سیاسی و دیپلماتیک نیز عربستان با روابط گستردهای که با کشورهای غربی و قدرتهای جهانی دارد، میتواند در صورت اتخاذ رویکردی همکاریجویانه، نقشی مؤثر در کاستن از تنشها ایفا کند. چنین نقشی میتواند زمینهساز تقویت ثبات در منطقه و کاهش هزینههای سیاسی برای ایران باشد.
در مجموع، توجه به ظرفیتهای عربستان بهعنوان همسایهای پرقدرت و اثرگذار، در شرایط سخت تحریمی برای تهران اهمیت دوچندان دارد. نزدیکی و تعامل سازنده با ریاض نه تنها میتواند فشارهای اقتصادی را کاهش دهد، بلکه بستر تازهای برای ارتقای موقعیت ایران در معادلات منطقهای و بینالمللی فراهم خواهد کرد.
یکی از عرصههای مهم همکاری میان ایران و عربستان سعودی، موضوع حج و اعزام زائران ایرانی به سرزمین وحی است. این مسئله از جنبه مذهبی، فرهنگی و اجتماعی اهمیت ویژهای دارد و همواره بخشی از روابط دو کشور را شکل داده است. پس از سالها فراز و فرود در روابط تهران و ریاض، توافق بر سر تسهیل حضور زائران ایرانی در مناسک حج را میتوان نشانهای مثبت از اراده مشترک برای مدیریت تعاملات دانست.
در سالهای اخیر، با بازگشایی کانالهای دیپلماتیک، دو کشور به توافق رسیدند که روند اعزام زائران ایرانی با هماهنگی بیشتر و خدمات بهتر دنبال شود. این توافق شامل مواردی همچون افزایش ظرفیت اعزام زائر، تضمین امنیت و کرامت آنها، و بهبود خدمات رفاهی و حملونقل بوده است. در نتیجه، امکان حضور پررنگتر ایرانیان در این آیین عبادی ـ سیاسی فراهم شد.
این همکاری نه تنها برای میلیونها ایرانی عاشق زیارت خانه خدا اهمیت دارد، بلکه بهعنوان نشانهای از کاهش تنشها و بهبود روابط سیاسی میان دو کشور نیز ارزیابی میشود. در واقع، توافق بر سر حج بهنوعی دروازهای برای گسترش همکاریهای دیگر، اعم از اقتصادی و فرهنگی، به شمار میآید.
میتوان گفت که مدیریت موفق این پرونده، نمونهای از توانایی ایران و عربستان در جدا کردن مسائل مذهبی از تنشهای سیاسی است. استمرار این روند میتواند اعتمادسازی بیشتری میان دو کشور ایجاد کند و به مرور، مسیر را برای همکاریهای گستردهتر هموار سازد.
مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران گفت: تا پایان روز چهارم مهرماه ۱۴۰۴ بیش از ۹ هزار زائر در قالب ۴۱ پرواز به مدینه منوره و ۹ هزار و ۳۳۷ زائر طی ۴۰ پرواز به جده اعزام شدهاند.
حسین خانلری، مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به آغاز مرحله دوم عملیات حج عمره اظهار کرد: دوره دوم اعزام عمرهگزاران از یکم شهریور ۱۴۰۴ آغاز شده است. در روزهای ابتدایی این مرحله، روزانه دو پرواز به عربستان انجام میشد که از ابتدای مهرماه به چهار پرواز رفت افزایش یافته است.
وی افزود: عمرهگزاران از ابتدای شهریور تاکنون از ۱۱ ایستگاه پروازی شامل فرودگاه حضرت امام (ره)، گرگان، اهواز، زاهدان، تبریز، بندرعباس، اصفهان، شیراز، مشهد، کرمان و ساری اعزام شدهاند و از ظهر امروز (دوشنبه، ۷ شهریور) نیز پروازهای ایستگاه یزد آغاز میشود.
خانلری بیان کرد: برای انجام پروازهای عمره، هواپیماهای ایرباس اختصاص یافته و یک فروند هواپیمای پشتیبان نیز در صورت نیاز جایگزین خواهد شد.
وی ادامه داد: تا پایان روز چهارم مهرماه ۱۴۰۴ بیش از ۹ هزار زائر در قالب ۴۱ پرواز به مدینه منوره و ۹ هزار و ۳۳۷ زائر طی ۴۰ پرواز به جده اعزام شدهاند.
مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پایان گفت: فرودگاه حضرت امام (ره) با اعزام ۹ هزار و ۵۱۳ زائر در قالب ۴۱ پرواز رفت، بیشترین سهم اعزام زائران را در میان ایستگاههای پروازی به خود اختصاص داده است.