بابک صادقی؛ در حالی که بسیاری از دولتهای اروپایی در برابر سیاستهای خصمانه رژیم صهیونیستی نسبت به مردم مظلوم غزه موضعی محتاطانه یا منفعلانه اتخاذ کردهاند، اسپانیا با مجموعهای از تصمیمات سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی نشان داده است که در خط مقدم مقابله با تلآویو در اروپا قرار گرفته است. این اقدامات که از تحریمهای تسلیحاتی تا حمایت از کاروانهای بینالمللی کمکرسانی را شامل میشود، به الگویی تازه در قاره سبز برای مواجهه با رژیم اشغالگر تبدیل شده است.
دولت پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا، در روزهای اخیر گامهای کمسابقهای برداشت. در 17 شهریور 1404، مادرید سفیر خود را از تلآویو فراخواند و تنها چند روز بعد، کاردار سفارت اسرائیل در مادرید احضار شد. اوج این اقدامات در 23 شهریور رقم خورد؛ زمانی که اسپانیا عبور هواپیماهای نظامی اسرائیل از آسمان این کشور را ممنوع اعلام کرد.
یکی از مهمترین گامهای مادرید در مقابله با رژیم صهیونیستی لغو قراردادهای تسلیحاتی بود. بر اساس گزارش مؤسسه بینالملل مطالعات راهبردی بریتانیا، اسپانیا قرارداد 700 میلیون یورویی خرید پرتابگرهای موشک سیلام از شرکت اسرائیلی «البیت سیستمز» را ملغی کرد. همچنین یک قرارداد دیگر به ارزش 287 میلیون یورو برای خرید پرتابگرهای ضدتانک اسرائیلی نیز لغو شد. رسانههای اسپانیایی حتی از بررسی طرح کنار گذاشتن کامل فناوریها و تسلیحات اسرائیلی از ارتش این کشور خبر دادهاند.
در ادامه این روند، کارلوس کوئرپو، وزیر اقتصاد اسپانیا، از تصویب قانونی خبر داد که هرگونه انتقال تسلیحات با کاربرد نظامی یا دوگانه به اسرائیل را ممنوع میکند. این قانون همچنین شامل منع واردات کالاهای اسرائیلی، سوخت هواپیما با کاربری نظامی و تبلیغ محصولات ساخت اسرائیل است. مارگاریتا روبلس، وزیر دفاع اسپانیا، نیز تأکید کرد صنایع بومی اسپانیا و اروپا جایگزین تجهیزات اسرائیلی خواهند شد.
مجموعه این تصمیمات، واکنش تند تلآویو را به دنبال داشت. گیدئون ساعر، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی، دولت سانچز را به «حرکت در مسیر منافع ایران» و «پیشبرد خطی خصمانه و ضداسرائیلی» متهم کرد. رسانههای عبری نیز سانچز را «منتقد اصلی نتانیاهو» معرفی کردند و یادآور شدند که او نخستین رهبر اروپایی است که رسماً اقدامات اسرائیل در غزه را «نسلکشی» خوانده است.
تنشها تنها به عرصه دیپلماسی و اقتصاد محدود نشد. در جریان مسابقه دوچرخهسواری «دور اسپانیا» در شهر بیلبائو، اعتراضات گسترده طرفداران فلسطین باعث توقف مسابقه و مطالبه محرومیت تیم اسرائیلی شد. همچنین حضور ورزشکاران اسرائیلی در مسابقات شطرنج اسپانیا نیز با محدودیت مواجه شد.
علاوه بر این در اقدامی کمسابقه، دولت سانچز یک ناوشکن را برای حفاظت از کاروان بینالمللی «صمود» شامل 51 کشتی اعزام کرد؛ کاروانی که هدف آن شکستن محاصره غزه و رساندن کمکهای انسانی است. وزارت خارجه اسرائیل در واکنش به این اقدام مدعی شد که تنها از تحویل کمکها از طریق بنادر کشورهای ثالث استقبال خواهد کرد.
فیلیپ ششم، پادشاه اسپانیا، نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل به شدت از سیاستهای تلآویو انتقاد کرد. او با یادآوری پیوندهای تاریخی یهودیان سفاردی با اسپانیا گفت: «درک اقدامات اسرائیل در غزه برای ما دشوار است. ما از دولت اسرائیل میخواهیم قتلعام را متوقف کند؛ دیگر هیچ مرگی به نام مردمی که رنجهای تاریخی فراوان دیدهاند، قابل پذیرش نیست.
به نظر می رسد اقدامات اسپانیا در هفتههای اخیر، از قطع روابط دیپلماتیک و لغو قراردادهای نظامی گرفته تا تحریمهای گسترده و حمایت عملی از کاروانهای امدادرسانی، این کشور را به الگویی تازه در اروپا برای مقابله با سیاستهای تجاوزکارانه اسرائیل بدل کرده است. هرچند تلآویو تلاش دارد با فشار رسانهای و سیاسی این اقدامات را کماهمیت جلوه دهد، اما مواضع صریح و قاطع دولت سانچز در برابر جنایات غزه میتواند الهامبخش سایر دولتهای اروپایی باشد تا به جای مماشات با اسرائیل، به مسئولیت تاریخی و انسانی خود در قبال مردم فلسطین عمل کنند.