به گزارش خبرنگار مهر، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه کشور، در آیین رونمایی از نرمافزار مجموعه آثار آیتالله العظمی سبحانی (نسخه چهار) و آغاز سال تحصیلی مرکز تخصصی علم کلام مؤسسه امام صادق (ع) با اشاره به آیات سوره مبارکه «اعلی» اظهار داشت: در این سوره سه خطاب کلیدی به پیامبر اکرم (ص) آمده که ترسیمکننده اضلاع رسالت الهی است؛ نخست مقام عبودیت و تسبیح، دوم آگاهی و دریافت آیات الهی و سوم روش و حکمت در تبلیغ دین.
وی تصریح کرد: این سه رکن باید سرلوحه برنامه حوزههای علمیه قرار گیرد؛ نخست تسبیح و تهذیب نفس، سپس علم و دانش و در نهایت آگاهی نسبت به مقتضیات زمان و انتخاب شیوه تبلیغ متناسب. اگر حوزه در این سه مسیر گام برندارد، در برابر امواج فکری و فرهنگی زمانه آسیبپذیر خواهد شد.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با بیان اینکه آینده حوزه با مأموریتهای دشوارتری همراه است، گفت: طلاب باید «آتش به اختیار» در مسیر ارشاد جامعه عمل کنند؛ چرا که هر کلاس درس، یک سنگر در برابر شبهات و هجمههاست.
آیتالله اعرافی در ادامه به تبیین نقش علم کلام در رقابتهای فکری جهان پرداخت و افزود: حوزه باید در پنج دایره کلان فعال باشد؛ نخست درونمذهب برای پالایش و مقابله با انحرافات، دوم در سطح جهان اسلام برای عرضه معارف اهلبیت (ع)، سوم در عرصه گفتوگو با ادیان توحیدی، چهارم در مواجهه با مکتبها و ادیان شرقی و در نهایت در دایره فرادینی برای مقابله با الحاد نوین.
وی تأکید کرد: قم باید در همه این عرصهها با منطق کلامی و عقلانی حضور یابد و مرزهای علم کلام را توسعه دهد.
مدیر حوزههای علمیه کشور با اشاره به نسبت کلام با علوم دیگر اظهار داشت: مباحث علوم پایه و حتی علوم انسانی در بسیاری موارد «شبههزا» است، بنابراین لازم است این حوزهها در پرتو نگاه فلسفی و رویکرد کلامی مورد ارزیابی قرار گیرند تا هم نقاط قوت آشکار شود و هم انحرافات احتمالی اصلاح گردد.
آیتالله اعرافی بر ضرورت توجه به «نظامات فلسفی و فلسفه مضاف» تأکید کرد و افزود: فلسفه روح علوم انسانی اسلامی است و فقیه باید علاوه بر اتخاذ رویکرد دفاعی در برابر شبهات، موضع تبیینی نسبت به مبانی فقهی و انطباق آنها با مبانی اسلامی نیز داشته باشد.
وی با اشاره به نقش فناوریهای نو گفت: هوش مصنوعی امروز مرزهای دانش را درنوردیده و حتی به عمق علوم نفوذ کرده است؛ حوزه علمیه نباید در این عرصه عقب بماند و این فناوری هم در عرصه پژوهشی و هم در عرصه کاربردی میتواند فرصتها و چالشهای فراوانی برای علوم اسلامی به همراه داشته باشد.
عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: آینده حوزه نیازمند برنامهریزی دقیق برای تربیت نیروی انسانی شامل مبلغ، محقق و استاد است و اگر در این زمینه غفلت شود و پایههای علمی حوزه تضعیف گردد، شبهات و انحرافات به آسانی نفوذ خواهد کرد.
مدیر حوزههای علمیه کشور در پایان با تقدیر از فعالیتهای مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در زمینه بهرهگیری از هوش مصنوعی، گفت: این مرکز اقدامات ارزشمندی در خدمت به علوم اسلامی و انسانی انجام داده و تلاشهای حجتالاسلام والمسلمین بهرامی و همکاران ایشان شایسته قدردانی است.