به گزارش همشهری آنلاین، انتخاب خانه‌ها و بناهای تاریخی به عنوان لوکیشن فیلم و سریال‌ها در حالی که شکوه معماری ایرانی را یادآوری می‌کند و جذابیت بیشتری به آثار سینمایی و تولیدات سریال‌های شبکه خانگی می‌بخشد، گاهی هم با بروز خسارت‌هایی همراه است. مانند آسیب گروه فیلمبرداری سریال بامداد خمار به مسجد جامع قزوین که فروردین ۱۴۰۴ مطرح شد و در روزهای اخیر صحبت از آسیب عوامل سریال به حسینیه امینی‌های قزوین است.
خانه امینی‌ها
انتشار تصاویر آسیب گروه فیلمبرداری سریال بامداد خمار به حسینیه امینی‌های قزوین نشان می‌دهد که رنگ‌آمیزی غیرمجاز دیوارها، شکستن یکی از ستون‌های گچ‌کاری‌شده و نصب ترمه به جای پرده‌های حسینیه امینی‌ها در جریان حضور عوامل سریال صورت گرفته‌است.
حسینیه یا خانه امینی‌ها از خانه‌های تاریخی و اعیانی قزوین است که از سوی محمدرضا امینی از تجار قزوین دوره قاجار ساخته و سال ۱۳۲۷ ثبت ملی شد. این خانه تاریخی وقف حسینیه شده. معماری باشکوه این بنای تاریخی سبب شده تا به حال لوکیشن سریال‌های مختلفی باشد. از مجموعه‌های تلویزیونی سمندون، بانوی عمارت و شب دهم و فیلم سینمایی کفش‌های میرزا نوروز گرفته تا سریال جیران و این روزها هم بامداد خمار.
- بیشتر بخوانید: بازگشایی ۷ کاخ موزه در سعدآباد از ۷ مهر + جزئیات
جلال امینی، متولی حسینیه امینی‌های قزوین به همشهری می‌گوید: «تولیت قبلی حسینیه برای فیلمبرداری این سریال قرارداد ۱۵۰ روزه بسته بود و خسارت‌هایی به حسینیه وارد شد. اکنون تمام این خسارت‌ها صورتجلسه شده و باید از سوی گروه فیلمبرداری جبران شود.»
امینی خسارت‌ها را جزئی ارزیابی می‌کند و ادامه می‌دهد: «پرده‌های قدیمی حسینیه باز و ترمه نصب شده. پرده‌ها آسیبی ندیده و دوباره آویزان می‌شود. ستون حوضخانه هم آسیب ندیده، اما بخشی از گچبری آن ریخته که قابل مرمت است.»
امینی تاکید می‌کند که با شروع دوباره فعالیت سریال بامداد خمار یا هر گروه دیگری حتما ناظر میراث فرهنگی در حسینیه امینی‌ها حضور خواهد داشت و هر گونه مرمت یا رنگ‌آمیزی یا جابه‌جایی در این بنای تاریخی فقط با نظارت کارشناس میراث انجام خواهد شد.
استقرار ناظر میراث فرهنگی
بخشی از آسیب به بنای تاریخی حسینیه امینی‌ها مربوط به ۲ سال پیش و سریال جیران است. این‌طور که پیداست حضور گروه‌های سریال‌سازی در خانه‌های تاریخی ردی از تخریب به جا می‌گذارد. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین در مورد نظارت میراث بر فعالیت سریال‌سازان در خانه‌ها و بناهای تاریخی قزوین به همشهری می‌گوید: «هرچند آسیبی که گروه سریال‌سازان تا کنون در اماکن میراثی قزوین به جا گذاشتند، جزئی بوده، اما مرمت آن انجام می‌شود. از آن مهم‌تر اینکه از این پس ناظر میراث فرهنگی به صورت شبانه‌روزی در محل فیلمبرداری در اماکن تاریخی مستقر خواهد بود تا از کوچکترین آسیب جلوگیری شود.»
ناظر مستقیم برای حضور در لوکیشن‌های جدید سریال بامداد خمار شامل حسینیه امینی‌ها، خانه حکیم افضل، خانه عالی‌قاپو، مسجد جامع و احتمالا مدرسه حیدریه تعیین شده‌است. حجت‌الاسلام سیدمهدی حسینی با ذکر این موضوع، تاکید می‌کند: «در مورد تاریخ و هویت‌مان با هیچ کسی تعارف نداریم و از میراث فرهنگی محافظت می‌کنیم.»
سریال‌های ویرانگر
بدعت اجاره بناهای تاریخی برای ساخت فیلم، برگزاری نمایشگاه و اجرای کنسرت از اواخر دهه ۱۳۸۰ گذاشته شد. در سال‌های اخیر، فیلمبرداری در مکان‌های تاریخی مانند باغ عفیف‌آباد و مسجد نصیرالملک شیراز در سریال سووشون، عمارت مسعودیه برای سریال خاتون، خانه طباطبایی‌های کاشان برای سریال جیران، معمای شاه و تبریز در مه در کاخ گلستان، مدار صفر درجه در تخت جمشید و عمارت مستوفی‌الممالک در از یادها رفته نیز واکنش‌برانگیز بوده است.
با وجودی که از دهه ۱۳۹۰ سازمان میراث فرهنگی فیلمبرداری به منظور تولید فیلم سینمایی و سریال را در اماکن تاریخی ممنوع کرده است، اما در دولت دوازدهم، با ایجاد تغییرات در دستورالعمل، بناها و محوطه‌های تاریخی به گروه‌های فیلم‌ساز اجاره داده می‌شود. حضور ناظران میراث در عدم بروز آسیب‌ها کمک‌کننده است.
