به گزارش مشرق، کانال تلگرامی اندیشکده تهران در مطلبی نوشت:
در روزهای اخیر، موجی از شناسایی رسمی کشور فلسطین از سوی چند کشور اروپایی و غربی از جمله فرانسه، بلژیک، مالت، بریتانیا و پرتغال شکل گرفت. این روند با محوریت فرانسه، نشان‌دهنده تغییراتی در رویکرد دیپلماتیک اروپا است. با این حال، پرسش اصلی این است که این موج جدید شناسایی تا چه اندازه می‌تواند در فشار بر اسرائیل و پایان جنگ غزه تاثیرگذار باشد؟
فرانسه و اروپا؛ بازتعریف نقش خود در غرب آسیا
با کاهش نفوذ مؤثر آمریکا در سطح جهانی، اروپا تلاش دارد جای خالی ابتکارهای دیپلماتیک را پر کند. در این میان، فرانسه با تکیه بر سیاست دیرینه «راه‌حل دو دولتی»، سعی دارد نقش تاریخی خود را در خاورمیانه به عنوان میانجی‌گر صلح و هدایت‌گر سیاست خارجی اروپا احیا کند. در همین راستا، رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل ماکرون، به دنبال شکل‌دهی یک بلوک اروپایی تازه است که بتواند در برابر رویکرد یک‌جانبه‌گرایانه آمریکا و اسرائیل در قبال مسئله فلسطین ایستادگی کند و حتی از این مسئله به عنوان ابزاری برای بازی در برابر سیاست اروپایی آمریکا استفاده کرد.
از زمان آغاز جنگ اوکراین، این باور در اروپا تقویت شده که برای کاهش وابستگی‌های سیاسی و اقتصادی خود به آمریکا و چین، باید روابط گسترده‌تری با کشورهای «جنوب جهانی» از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس برقرار کنند. فرانسه نیز در این چارچوب، علاوه بر تلاش برای شناسایی دولت فلسطینی و ایجاد کنفرانس مشترک «راهکار دو دولتی» به جهت نزدیک کردن کشورهای عربی، می‌کوشد با مشروعیت‌بخشی به اسرائیل در میان کشورهای جنوب، شکاف موجود را کاهش دهد و روابطی متوازن‌تر بین اسرائیل و کشورهای عربی ایجاد کند.
چالش‌های مشروعیت سیاسی و فشارهای داخلی
تجربه تاریخی اروپا، به‌ویژه در مورد هولوکاست، نوعی وظیفه اخلاقی و سیاسی برای حفاظت از امنیت یهودیان و اسرائیل در دستگاه دیپلماسی اروپا ایجاد کرده است. به همین دلیل، اقدامات آشکاری مانند تحریم اسرائیل معمولاً در دستور کار قرار نمی‌گیرد. در عین حال، فشار افکار عمومی برای توقف نسل‌کشی در غزه، به شدت افزایش یافته است. علاوه بر این، دولت فرانسه نیز دچار بحران سیاسی بی‌سابقه‌ای ناشی از عدم توانایی کسب اکثریت پارلمان برای تصویب بودجه مواجه شده است. در چنین شرایطی، شناسایی فلسطین می‌تواند گامی در جهت کاهش فشار افکار عمومی و جلب حمایت جناح‌های چپ باشد؛ اقدامی که بدون به خطر انداختن امنیت اسرائیل، با سیاست محافظه‌کارانه اروپا در قبال اسرائیل نیز سازگار است.
تلاش برای مقابله با رادیکالیسم
ابتکار دیپلماتیک جدید فرانسه در واقع تلاشی برای رسیدن به صلح از طریق توقف حکام رادیکال هر دو سوی درگیری است؛ بدین معنا که از دید پاریس، تنها در صورت کنار گذاشتن مقاومت مسلحانه فلسطینی‌ها و توقف سیاست‌های توسعه‌طلبانه اسرائیل، صلح قابل تحقق خواهد بود. برای نمونه، ماکرون در ماه گذشته در توییتی تأکید کرد که فلسطینی‌ها حق داشتن کشوری مستقل اما بدون حضور حماس را دارند. او همچنین در مصاحبه‌ای تلویزیونی به بنیامین نتانیاهو پیامدهای منفی اقدامات تهاجمی‌اش بر امنیت اسرائیل را گوشزد کرد. در واقع هدف از این سیاست، جلوگیری از گسترش گرایش‌های ضداسرائیلی در جوامع اروپایی از طریق مهار سیاست‌های افراطی نتانیاهو و مقاومت فلسطین به طور هم‌زمان است.
پیامد دور جدید به رسمیت شناختن فلسطین
گرچه اقدام فرانسه، بریتانیا و دیگر کشورها در به رسمیت شناختن فلسطین را می‌توان یک تابوشکنی مهم در فضای سیاسی غرب به نفع فلسطین دانست، اما این اقدام به خودی خود نمی‌تواند تأثیر فوری و ملموسی بر حل مسئله فلسطین در خاورمیانه داشته باشد. چنین تصمیم‌هایی در عمل مانعی برای تداوم سیاست‌های توسعه‌طلبانه اسرائیل ایجاد نمی‌کنند و تا زمانی که آمریکا نیز در اعمال فشار بر اسرائیل مشارکت نکند، بعید است تغییری اساسی رخ دهد. تجربه تاریخی نیز نشان می‌دهد که اسرائیل تنها زمانی به فشارهای بین‌المللی واکنش نشان می‌دهد که ایالات متحده در این فشارها نقش داشته باشد. بنابراین، اگرچه این موج شناسایی‌ها دارای اهمیت نمادین و سیاسی است، تأثیر عملی آن در کوتاه‌مدت بسیار محدود خواهد بود.
شناسایی دولت فلسطین توسط فرانسه و متحدان اروپایی‌اش بیانگر تلاش اروپا برای بازتعریف جایگاه خود در تحولات خاورمیانه است. با این حال، این تصمیم بیشتر جنبه‌ای سیاسی، نمادین و تاکتیکی دارد که در راستای منافع داخلی و دیپلماتیک اروپا قابل تفسیر است. در شرایطی که آمریکا همچنان حامی اصلی اسرائیل باقی مانده، اقدامات اروپا بدون هماهنگی با واشنگتن عملا ظرفیت تأثیرگذاری نخواهد داشت.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.
