خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: در سال‌های اخیر، افزایش قیمت کالاهای اساسی، سفره‌های مردم آذربایجان شرقی را کوچک‌تر کرده است. محصولاتی که روزگاری جزو ثابت سبد غذایی خانواده‌ها بودند، امروز به‌دلیل گرانی از دسترس بخش بزرگی از جامعه خارج شده‌اند.

میوه که زمانی با تنوع رنگ و طعمش در خانه‌ها جای ویژه‌ای داشت، حالا تنها در حد محدود خریداری می‌شود یا حتی از فهرست خرید ماهانه بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است. لبنیات نیز با رشد بی‌سابقه قیمت‌ها، در مصرف روزانه کاهش یافته است.

گوشت قرمز و مرغ، که مهم‌ترین منابع پروتئین حیوانی به شمار می‌روند، دیگر به‌سادگی در سفره‌ها پیدا نمی‌شوند. خانواده‌های زیادی ترجیح می‌دهند مصرف این مواد را به حداقل برسانند و تنها در مناسبت‌های خاص سراغ آن‌ها بروند.

سری به بازار تبریز می‌زنیم و نظرات مردم را در این خصوص جویا می‌شویم؛ روزهای اول فصل پاییز است و اکنون هم میوه‌های فصل تابستان موجود است هم میوه‌های رنگارنگ پاییز و دل هرکسی را به تب و تاب می‌اندازد:

گرانی با حقوق‌ها تطابق ندارد

مریم احمدی، بانویی میانسال که با فرزندش مشغول خرید است، او به خبرنگار مهر می‌گوید: پیش از این میوه به هیچ وجه از سفره‌های ما حذف نمی‌شد اما اکنون صرفاً زمانی که میهمان داریم میوه می‌خریم مگر می‌توان کیلویی ۱۶۰ هزار تومان موز، ۱۵۰ هزار هلو و ۳۰ هزار تومان خربزه خرید؟

او ادامه می‌دهد: گرانی کالاها با حقوق‌های ما یکسان نیست و تعادلی ندارد، گوشت و مرغ هم که سالی چند بار مصرف می‌کنیم لبنیات که برای بدن هر فردی لازم و ضروری است میزان خرید آن کاهش یافته است و وضعیت اقتصادی خانوارها اصلاً خوب نیست.

صادق رضا زاده پدر سه فرزند و چندین نوه نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: قبلاً هر هفته چند کیلو میوه می‌خریدیم، برای بچه‌ها و نوه‌هایمان, اما اکنون حساب جیبمان اجازه نمی‌دهد. بیشتر اوقات فقط یکی دو کیلو میوه می‌گیریم. انگار میوه دیگر مثل گذشته جزو ضروریات نیست، تبدیل به کالای لوکس شده است.

او درباره لبنیات هم وضعیت مشابهی را شرح می‌دهد: شیر و ماست همیشه در خانه ما بود، اما حالا مصرف ما کاهش یافته است، قیمت گوشت و مرغ هم که دیگر اصلاً قابل مقایسه با حقوق ما نیست. مجبوریم بیشتر از سیب‌زمینی و نان استفاده کنیم.

مردم صرفاً در مناسبت‌ها گوشت می‌خرند

غلامعلی احمدی، قصاب قدیمی یکی از محله‌های تبریز، با ناراحتی می‌گوید: قبلاً مشتری‌ها حداقل نیم یا یک کیلو گوشت می‌خریدند، اما اکنون بسیاری فقط دویست یا سیصد گرم می‌خواهند. بعضی‌ها هم اصلاً وارد مغازه نمی‌شوند، فقط قیمت می‌پرسند و می‌روند. اوضاع مثل گذشته نیست و مردم توان خرید ندارند.

او ادامه می‌دهد: قیمت گوشت و مرغ آن‌قدر بالا رفته که ما هم دلمان نمی‌آید روی مشتری فشار بیاوریم. مردم حق دارند، حقوق و درآمدشان جواب نمی‌دهد. این روزها فروش ما نصف شده، اما هزینه مغازه و کرایه‌ها همچنان بالاست. خیلی از همکارانم مغازه را تعطیل کرده‌اند و به سمت شغل دیگری رفته‌اند.

رمضانی خاطرنشان می‌کند: گوشت باید غذای اصلی خانواده‌ها باشد، مخصوصاً برای بچه‌ها، اما اکنون آن‌قدر گران شده که مردم فقط در عید یا مهمانی می‌خرند. این برای سلامت جامعه اصلاً خوب نیست.

فروش لبنیات کاهش یافته است

رضا ربیعی صاحب یک مغازه لبنیاتی در یکی از محله‌های تبریز به خبرنگار مهر می‌گوید: فروش ما نسبت به چند سال گذشته بسیار کم شده است، قبلاً مردم هر روز شیر و ماست می‌خریدند، اکنون بسیاری فقط هفته‌ای یک بار سر می‌زنند. بعضی مشتری‌ها هم مقدار استفاده را کم کرده‌اند؛ مثلاً به‌جای دو لیتر شیر، نیم لیتر می‌خرند.

او ادامه می‌دهد: لبنیات باید غذای اصلی مردم باشد، اما خانواده‌ها به‌خاطر گرانی مجبورند حذفش کنند. همین حالا خیلی از مشتری‌ها به من می‌گویند آقا فقط یک ماست کوچک بده، در حالی که در گذشته مردم چندین دبه ماست و شیر در خانه داشتند و استفاده می‌کردند.

زهرا حسینی، خانه‌دار ساکن تبریز، به خبرنگار مهر می‌گوید: قبلاً برای خانه هر بار چند کیلو میوه می‌خریدم، بچه‌ها دوست داشتند و همیشه میوه در یخچال بود. اما اکنون با این قیمت‌ها فقط می‌توانیم یکی دو کیلو سیب یا خیار بگیریم. خیلی وقت‌ها هم اصلاً از خیر خرید می‌گذریم.

او ادامه می‌دهد: لبنیات هم همین‌طور است. شیر و ماست که همیشه لازم است، اما حالا به‌زور هفته‌ای یک بار می‌خریم. گوشت قرمز که دیگر برای ما مثل طلا شده است؛ فقط در عید یا اگر مهمانی داشته باشیم تهیه می‌کنیم. مرغ هم به سختی در برنامه غذایی‌مان جا می‌گیرد.

خانم حسینی با نگرانی اضافه می‌کند: بیشتر سفره‌مان شده نان، برنج و سیب‌زمینی. آدم نگران سلامتی بچه‌ها می‌شود. مسئولان باید فکری کنند، چون واقعاً زندگی برای مردم سخت شده است.

کاهش مصرف لبنیات، گوشت و میوه چه عوارضی دارد؟

لیلا باقری، کارشناس تغذیه نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: مصرف لبنیات در کشور ما در مقایسه با کشورهای دیگر ۳۰ درصد کمتر است و کاهش بیشتر آن می‌تواند به نظام سلامت جامعه آسیب برساند. طبق آمارهای رسمی، در حال حاضر سرانه مصرف لبنیات در کشور به ازای هر فرد حدود ۷۰ کیلوگرم است. در حالی که سرانه مصرف در جهان به ازای هر فرد حدود ۱۶۰ کیلوگرم است.

او ادامه می‌دهد: باتوجه به اینکه لبنیات منبع غنی تأمین کلسیم و پروتئین است و بدن به میزان قابل توجهی به کلسیم برای سلامت جسم نیاز دارد، کاهش مصرف آن می‌تواند تبعات ناخوشایندی برای سلامت فرد در پی داشته باشد؛ مصرف درست و به‌قاعده لبنیات می‌تواند سلامت استخوان‌ها، سلامت دستگاه گوارش، تأمین کلسیم و پروتئین بدن، تأمین و جذب ویتامین D و … را تضمین کند اما کاهش یا حذف آن از سبد مصرفی خانواده‌ها همه این موارد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های مختلف مثل پوکی استخوان، شکستگی راحت استخوان، تضعیف سیستم ایمنی بدن و … شود.

او همچنین در خصوص کاهش مصرف گوشت و مرغ خاطرنشان می‌کند: نخوردن گوشت قرمز ممکن است منجر به کمبود مواد مغذی ضروری مانند آهن، ویتامین B12، زینک و پروتئین شود که می‌تواند عوارضی مانند کم خونی، ضعف سیستم ایمنی و مشکلات گوارشی را به همراه داشته باشد و تأثیرات آن بر سلامتی افراد بسیار است.

باقری تاکید می‌کند: نخوردن میوه و سبزیجات می‌تواند عوارض جدی بر سلامت بدن داشته باشد. کمبود این مواد مغذی باعث افزایش خطر ابتلاء به بیماری‌های گوارشی مانند یبوست، هموروئید و مشکلات روده‌ای می‌شود و بدن را از فیبرهای ضروری محروم می‌کند. علاوه بر این، حذف میوه‌ها و سبزیجات از رژیم غذایی می‌تواند منجر به ضعف سیستم ایمنی و افزایش خطر بیماری‌های قلبی، دیابت نوع دو و حتی چاقی شود، زیرا این مواد غذایی سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که برای حفظ سلامت بدن ضروری‌اند.

او در پایان یادآور می‌شود: از این رو ضروری است تا مردم این موارد را در سفره‌های غذایی خود بگنجانند و مسئولین خرید این مواد را برای مردم آسان سازند چراکه برای بدن افراد ضروری هستند.

افزایش بی‌وقفه قیمت میوه، لبنیات، گوشت و مرغ در آذربایجان شرقی نه تنها سفره‌های مردم را کوچک‌تر کرده، بلکه الگوی مصرف خانوارها را نیز به‌شدت تغییر داده است. حذف این اقلام اساسی از سفره، فشار اقتصادی را ملموس‌تر کرده و سلامت جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان را تهدید می‌کند. تجربه میدانی و مشاهدات فروشندگان و شهروندان نشان می‌دهد که کاهش قدرت خرید مردم ادامه دارد و بدون اقدامات جدی برای کنترل تورم و تأمین کالاهای اساسی، شرایط زندگی بسیاری از خانواده‌ها هر روز دشوارتر خواهد شد.