به گزارش اقتصادنیوز، اعلام خبر واردات ترانزیتی گوشت آلوده از مغولستان به کشور، نگرانی‌هایی را در افکار عمومی و میان کارشناسان حوزه بهداشت و امنیت غذایی ایجاد کرده است. این نگرانی‌ها به‌ویژه در شرایطی افزایش یافته که با تدوین نقشه جدید واردات گوشت و ورود شرکای تجاری جدید به این بازار، تنوع مبداهای وارداتی در حال گسترش است.
داده‌های گمرک نشان می‌دهد در پنج‌ماهه منتهی به مرداد سال جاری، ۱۲ کشور در جمع تامین‌کنندگان گوشت قرمز مورد نیاز کشور قرار داشته‌اند. در این مدت، مجموع واردات گوشت قرمز به کشور به ۱۱ هزار و ۶۵۵ تن رسید که ارزشی بیش از ۸۰ میلیون دلار داشته است. بر اساس ارزیابی‌های صورت‌گرفته، امارات متحده عربی با بیشترین حجم صادرات گوشت قرمز به ایران، در صدر فهرست تأمین‌کنندگان قرار دارد.
در این میان، مغولستان نیز در جایگاه پنجم کشورهای صادرکننده گوشت به ایران قرار گرفته و طی این دوره، بیش از ۸۵۵ تن گوشت قرمز از این کشور وارد کشور شده است.
این آمار بیانگر آن است که نقشه تجاری واردات گوشت به کشور در حال تغییر است و کشورهایی همچون مغولستان، که پیش از این، سهم محدودی در بازار گوشت ایران داشتند، اکنون به شرکای اصلی در این حوزه تبدیل شده‌اند، با توجه به تغییر صورت گرفته آنچه مسلم است کیفیت نباید جایگزین کمیت شود.
اما نگرانی که خبر واردات گوشت آلوده به وجود می‌آورد به این موضوع باز می‌گردد که این اولین بار نیست که اخباری در خصوص واردات گوشت فاسد به کشور منتشر و تایید شده است.
ورود گوشت‌های آلوده به کشور در حالی منتشر شده که این اتفاق هم‌زمان با تغییراتی نگران‌کننده در نقشه تجاری واردات گوشت ایران رخ داده است. طی ماه‌های اخیر، ایران برخی از مهم‌ترین شرکای سنتی خود در تامین گوشت قرمز از جمله کشور برزیل را از دست داده است.
از سوی دیگر، با افزایش تنش‌ها و مشکلات دیپلماتیک میان تهران و کانبرا، خطر حذف استرالیا نیز به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین صادرکنندگان گوشت به ایران، بیش از پیش جدی شده است. استرالیا به دلیل استانداردهای بهداشتی بالا و تولید صنعتی با کیفیت، سهم قابل توجهی در تأمین گوشت گرم و منجمد کشور داشت و در صورت قطع روابط تجاری، جایگزینی سریع آن با کشورهایی کمتر توسعه‌یافته از نظر بهداشتی و دامپزشکی، می‌تواند ریسک واردات محصولات غیراستاندارد و آلوده را افزایش دهد.
این وضعیت، در کنار ورود کشورهایی نظیر مغولستان، پاکستان و قرقیزستان به فهرست تأمین‌کنندگان جدید گوشت، زنگ خطری برای امنیت غذایی و سلامت عمومی است. چرا که زیرساخت‌های نظارتی و بهداشتی در بسیاری از این کشورها، در سطح کشورهای توسعه‌یافته نیست و بدون نظارت سخت‌گیرانه و میدانی، احتمال تکرار موارد ورود گوشت فاسد یا آلوده افزایش می‌یابد.
یکی از جدیدترین موارد واردات گوشت قرمز آلوده به کشور، به خبر روز گذشته گوشت‌های فاسد ترانزیتی از مغولستان به عراق باز می‌گردد، گوشت‌های که مقصد آن عراق بوده، اما برخی منابع حکایت از آن دارد که پس از بازگشت گوشت‌های آلوده از عراق، این گوشت‌ها در خرداد سال گذشته وارد ایران شده است. براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان دامپزشکی حجم این واردات حدود ۷۰ تن گوشت بوده و خسارت مالی ناشی از این پرونده حدود ۲۱ میلیارد تومان برآورد شده است.
یکی دیگر از محموله‌های کشف شده به تیر سال گذشته باز می‌گردد که ۲۱ تن گوشت وارداتی فاسد در تهران کشف شد. گوشت‌های کشف شده محموله‌ای از گوشت قرمز که از مبادی خارجی وارد کشور شده بود که به دلیل شرایط نامناسب ارگانولپتیک (ظاهر، بو و بافت غیرعادی)، توسط مسئولان دامپزشکی در تهران کشف و معدوم شد. این اقدام نیز قبل از توزیع در بازار انجام گرفت، اما ضرر مالی آن را نمی‌توان نادیده گرفت.
شناسایی و امحای گوشت وارداتی از پاکستان در شهریور سال گذشته یکی دیگر از موارد ثبت شده است که شرکت پخش فرآورده‌های گوشتی گزارش فساد احتمالی گوشت وارداتی را ارائه کرد. بررسی‌ها نشان داد ۲۴ تن گوشت منجمد وارداتی غیرقابل مصرف از پاکستان وارد کشور شده است. این محموله با دستور مقام قضایی امحا شد و پیگیری قضایی ادامه دارد.
پرونده گوشت‌های آلوده وارداتی از اوکراین در بهمن ۱۳۹۲ هم، یکی از جنجالی‌ترین مواردی است که از سوی یکی نمایندگان مجلس مطرح شد.
در سال‌های گذشته هم کشف ۳۰۰ تن گوشت تاریخ‌مصرف‌گذشته در سال ۱۳۹۱ ثبت شده است.
از سوی دیگر پرونده گسترده گوشت‌های آلوده در بنادر جنوبی در سال ۱۳۸۱ هم مطرح شده است، حدود ۶۰ تن گوشت آلوده که از طریق بنادر جنوبی وارد کشور شد.
با توجه به شرایط کنونی بازار و تلاش متولیان برای یافتن کشورهای جایگزین در تأمین گوشت قرمز، روند واردات گوشت‌های آلوده باید با دقت و حساسیت بیشتری مورد توجه قرار گیرد.
تغییر شرکای تجاری، به‌ویژه جایگزینی کشورهایی با زیرساخت‌های بهداشتی ضعیف‌تر، ممکن است خطر ورود محموله‌های آلوده یا غیر استاندارد را افزایش دهد. در چنین شرایطی، کوچک‌ترین غفلت در کنترل‌های بهداشتی می‌تواند پیامدهای جدی برای سلامت عمومی، امنیت غذایی و اعتماد مصرف‌کنندگان به همراه داشته باشد.
بنابراین، لازم است نهادهای مسئول با تقویت نظام نظارتی در مبادی ورودی، پایش دقیق فرآیندهای واردات، و استقرار ناظران میدانی در کشورهای مبدأ، مانع از تکرار موارد ورود گوشت آلوده به کشور شوند. این موضوع نه‌تنها یک دغدغه بهداشتی، بلکه بخشی از راهبرد حفظ امنیت غذایی ملی در دوره حساس کنونی به شمار می‌رود.
