طی روزهای اخیرا ابوالفضل ظهره‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتگویی اظهار داشت که جنگنده‌های میگ ۲۹ روسی بعنوان راهکار کوتاه مدت وارد ایران شده‌اند و برای راهکارهای بلند مدت جنگنده‌های سوخو ۳۵ به تدریج وارد می‌شوند. همچنین سامانه چینی  HQ-۹ و S-400 روسیه نیز دو سامانه جدید بدنه نظامی کشور خواهند بود. اما این سامانه‌ها دقیقا چه جزئیاتی دارند؟

میگ 29 برای ایران مفید است؟

با وجود توسعه جنگنده‌های نسل ۵ مانند سوخو-۵۷، میگ-۲۹ همچنان به دلیل هزینه پایین و انعطاف‌پذیری، برای کشورهای با بودجه محدود جذاب است. ارتقاءهای مداوم، مانند ادغام رادار AESA و تسلیحات دقیق‌تر، عمر عملیاتی آن را تا دهه ۲۰۳۰ تمدید کرده است.  در سال ۲۰۲۵، گزارش‌هایی از ارتقاء میگ-۲۹های موجود با سیستم‌های جنگ الکترونیک پیشرفته و لیزرهای ضدپهپاد منتشر شده است، که نشان‌دهنده تلاش برای حفظ رقابت‌پذیری این پلتفرم است.

با این توصیف میگ 29 در صورتی که از نسخه‌های ارتقا یافته مورد استفاده قرار گیرد می‌تواند به عنوان راه‌حلی کوتاه مدت بکار گرفته شود. نسخه‌های جدید و تازه نفس حداقل در برابر جنگنده‌های اف 15 و اف 16 اسرائیل توانایی مانور و مقابله قابل قبولی خواهند داشت. با این همه میگ 29 هنوز در برابر جنگنده‌های نسل جدیدتر از جمله اف 35 و نسخه‌های جدید اف 15 شانس چندانی در میدان نبرد ندارد.

سامانه موشکی ضدهوایی چینی  چه مشخصاتی دارد؟

سامانه پدافند هوایی HQ-9 (که به معنای "هونگ چی-۹" یا "قرمز ۹" است) یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های دفاع هوایی دوربرد جهان است که توسط جمهوری خلق چین توسعه یافته است. این سامانه، که اغلب با نام‌های FD-2000 در نسخه صادراتی یا HHQ-9 در نسخه دریایی شناخته می‌شود، بر پایه فناوری‌های روسی (مانند S-300) و عناصری از سیستم‌های آمریکایی (مانند پاتریوت) ساخته شده، اما به طور کامل یک محصول بومی چینی محسوب می‌شود.

این سامانه یک موشک دو مرحله‌ای سطح به هوا با سوخت جامد است که قابلیت پرواز با سرعت بیش از ۴ ماخ  (حدود ۱۲۰۰ متر بر ثانیه) را دارد. مشخصات دقیق این موشک به شرح زیر است:​

طول موشک: ۶.۸ تا ۹ متر (بسته به واریانت)

قطر: مرحله اول ۷۰۰ میلی‌متر، مرحله دوم ۵۶۰ میلی‌متر

وزن کل: حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم

کلاهک جنگی: ۱۸۰ کیلوگرم انفجاری پراکنده (HE-FRAG) با فیوز مجاورتی، شعاع انفجار ۳۵ متر و فعال‌سازی در ۵ کیلومتری هدف

برد عملیاتی:

مدل اصلی:  حداقل ۶ کیلومتر، حداکثر ۱۲۰-۲۰۰ کیلومتر

مدل بی:  تا ۲۶۰-۳۰۰ کیلومتر

ارتفاع پرواز: حداقل ۵۰۰ متر، حداکثر ۳۰-۵۰ کیلومتر (بسته به واریانت)

سیستم پیشران: موتور راکت سوخت جامد دو حالته با سوخت کم‌دود (بر پایه پلی‌بوتادین هیدروکسیل-ترمینیتد یا HTPB در نسخه‌های جدید)

این مشخصات HQ-9 را به یک سیستم چندمنظوره تبدیل کرده که می‌تواند اهداف را در تمام ارتفاعات، روز و شب، و در هر شرایط آب و هوایی رهگیری کند.

ویژگی‌ها

ویژگی‌های این سامانه:

قابلیت‌های ضدبالستیک: رهگیری موشک‌های بالستیک تاکتیکی در فاز نهایی (تا ۳۰-۴۰ کیلومتر برای HQ-9A و تا ۵۰۰ کیلومتر برد برای اهداف بالستیک در HQ-9B)

ضد ماهواره (ASAT): قابلیت رهگیری اهداف فضایی در ارتفاعات بالا

ضد رادار (ARM): نسخه FT-2000 برای نابودی رادارهای هوایی و اهداف تابش‌کننده

حرکت‌پذیری بالا: پرتابگرها بر پایه کامیون‌های ۸×۸ Taian TA5380 یا ۱۰×۱۰ TAS5501، با قابلیت استقرار سریع و تثبیت‌کننده‌های هیدرولیکی

احتمال موفقیت بالا: نرخ کشندگی (probability of kill) بالا به دلیل کلاهک پراکنده و هدایت دقیق

یک باتری استاندارد PLA شامل ۴۸ پرتابگر (۱۹۲ موشک)، یک مرکز فرماندهی، ۶ رادار هدف‌گیری، ۶ رادار کنترل، ۶ رادار جستجو و وسایل پشتیبانی ارتباطی و انرژی است.

سامانه موشکی ضدهوایی اس 400

سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ تریمف (S-۴۰۰ Triumf)، که با نام ناتویی SA-۲۱ Growler شناخته می‌شود، یکی از پیشرفته‌ترین و قدرتمندترین سیستم‌های دفاع هوایی جهان است. این سامانه توسط شرکت آلماز-آنتِی روسیه توسعه یافته و از سال ۲۰۰۷ وارد خدمت ارتش روسیه شده است. اس-۴۰۰ به عنوان جانشین سیستم‌های قدیمی‌تر مانند اس-۳۰۰ و اس-۲۰۰ طراحی شده و هدف اصلی آن، رهگیری و نابودی اهداف هوایی متنوعی از جمله هواپیماهای جنگی، پهپادها، موشک‌های کروز، موشک‌های بالستیک و حتی هواپیماهای هشدار زودهنگام (AWACS) است. این سیستم با قابلیت برد بلند، تحرک بالا و توانایی درگیری همزمان با چندین هدف، به عنوان یک "سپر نفوذناپذیر" در آسمان توصیف می‌شود.

ویژگی‌ها و قابلیت‌های عملیاتی اس 400

اس-۴۰۰ با ویژگی‌های پیشرفته خود، دو برابر مؤثرتر از سیستم‌های روسی قبلی است و زمان پاسخ‌دهی ۹-۱۰ ثانیه دارد.

درگیری همزمان: تا ۳۶ هدف با ۷۲-۱۶۰ موشک همزمان.

دفاع لایه‌ای: ترکیب موشک‌های کوتاه‌برد، میان‌برد و بلندبرد برای پوشش کامل.

تحرک و استقرار: کاملاً موبایل، قابل استفاده در زمین‌های ناهموار، و ادغام با نیروی هوایی، ارتش و نیروی دریایی.

مقاومت در برابر اختلال: رادارها در برابر جنگ الکترونیک مقاوم بوده و سیستم می‌تواند اهداف پنهان‌کار (stealth) را تشخیص دهد.

برد و ارتفاع: تا ۴۰۰ کیلومتر برد و ۳۰ کیلومتر ارتفاع، با سرعت رهگیری تا ماخ ۱۴.

هزینه: حدود ۵۰۰ میلیون دلار برای نسخه داخلی، ۱-۱.۲۵ میلیارد دلار برای صادرات.

این سیستم در مناطق کلیدی روسیه مانند مسکو، کالینینگراد، کریمه و پایگاه طرطوس سوریه مستقر شده و اولین استفاده جنگی آن در سال ۲۰۱۵ در سوریه بود.

مقایسه با سیستم‌های مشابه

اس-۴۰۰ اغلب با سیستم آمریکایی پاتریوت (PAC-3) مقایسه می‌شود. هر دو قابلیت دفاع بالستیک دارند، اما اس-۴۰۰ برد بیشتری (۴۰۰ کیلومتر در مقابل ۱۶۰ کیلومتر پاتریوت) و توانایی درگیری همزمان بیشتری (۳۶ در مقابل ۹) ارائه می‌دهد. با این حال، پاتریوت از فناوری hit-to-kill پیشرفته‌تری برای موشک‌های بالستیک استفاده می‌کند، در حالی که اس-۴۰۰ در حال توسعه ۷۷N۶ برای این منظور است.