همشهریآنلاین – مجیدجباری :معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، با اشاره به تصویب تشکیل کارگروه ویژه حفاظت از جنگلهای زاگرس و شمال در دولت گفت: «بهرهبرداریهای بیرویه و فشار سنگین بر اکوسیستمها در سالهای گذشته، جنگلها را وارد چرخه زوال کرده و نجات آنها تنها با راه حلهای جمعی ممکن است.»
هادی کیادلیری اضافه کرد: «۹۰ درصد آتشسوزیهای جنگلهای زاگرس منشا انسانی دارد و این ارتباط مستقیم مردم با جنگل، هم تهدید و هم فرصت است. بنابراین نقش جوامع محلی در این مسیر برای کاهش فقر، ایجاد اشتغال پایدار و سهیم کردن مردم در منافع اقتصادی اکوسیستمها برای کاهش فشار بر طبیعت کلیدی است. وقتی معیشت مردم به روشهای پایداری مانند اکوتوریسم صحیح و پایدار وابسته شود، هم اقتصاد محلی تقویت میشود و هم انگیزه حفظ منابع بالا میرود.»
همکاری ۳۰ دستگاه اجرایی
نماینده ویژه سازمان برنامه و بودجه در حفظ و احیاء جنگلهای زاگرس هم با اشاره به مصوبه هیات دولت برای تشکیل این کارگروه، با تاکید بر اینکه جزئیات مصوبه هنوز به دست ما نرسیده است، گفت: «کارگروه بهصورت رسمی تشکیل نشده و مقدمات آن در حال پیگیری است. اما هدف اصلی ایجاد چنین کارگروهی، ایجاد هماهنگی میان حدود ۳۰ دستگاه اجرایی است تا مدیریت حوزهای و یکپارچه جنگلها ممکن شود.»
فرخ مسجدی در گفتوگو با همشهریآنلاین تاکید کرد: «موضوع جنگلها فرابخشی است و نمیتوان آن را صرفا به یک نهاد واگذار کرد. در پروسه حفظ و احیاء جنگلها نزدیک به ۳۰ دستگاه در حوزه های مختلف شناسایی شده؛ اما درباره ساختار این کارگروه آنچه مشخص است، دستگاههایی نظیر وزارت جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری، وزارت کار و نهادهای مرتبط با اشتغال، صنایع دستی و خدمات، همگی میتوانند نقشآفرینی کنند. حتی واحدهای صنعتی کوچک هم باید در این برنامه مشارکت داشته باشند تا فشار معیشتی از روی جنگلها برداشته شود.»
در همین زمینه بخوانید:
مرگ سالانه ۶۳ هزار هکتار از جنگل های ایران ؛ نجات جنگل ها با مشارکت مردم محلی | آشنایی با ۵ عرصه جنگلی ایران
حفاظت از زاگرس با مشارکت زاگرس نشینان | طرح جنگلداری اجتماعی برای رویشگاههای زاگرسی نهایی شد
یکی دیگر از اهداف کلیدی کارگروه، توسعه جنگلداری اجتماعی است؛ طرحی که با هدف توانمندسازی جوامع محلی و کاهش بهرهبرداری غیرمجاز از جنگلها طراحی شده است. طرحی که نقی شعبانیان، معاون سابق امور جنگل سازمان منابع طبیعی سال گذشته در گفتوگو با همشهریآنلاین از اجرایی شدن پایلوت آن در بخش هایی از جنگلهای زاگرس خبرداده بود اما فرخ مسجدی گفت که این طرح تازه در مرحله مطالعات و انعقاد قرارداد قرار دارد و هنوز اجرایی نشده است.
ابعاد گسترده بحران جنگلها
نماینده ویژه سازمان برنامه و بودجه در حفظ و احیاء جنگلهای زاگرس همچنین به ابعاد گسترده بحران جنگلها از اقتصادی و اجتماعی تا اکولوژیکی اشاره کرد و افزود: «اختلافات قومی و منطقهای، تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی و گرد و غبار هم در تخریب جنگلها مزید بر علت شدهاند. مسئله جنگل تکبعدی نیست و مشارکت فرابخشی در این حوزه ضرورت دارد.»
مسجدی ضعف شوراهای عالی در پیگیری مستمر مسائل جنگل را یادآوری کرد و گفت: «شوراهای عالی معمولا سالی یکبار جلسه میگذارند و این برای موضوعی مهمی مثل حفاظت از جنگلها کافی نیست.»
او با اشاره به اینکه اگر معیشت مردم ساکن در این مناطق بهبود نیابد، فشار بر منابع طبیعی ادامه خواهد داشت، اضافه کرد: «جنگلهای زاگرس بهویژه در مقایسه با جنگلهای هیرکانی کمتر مورد توجه قرار گرفته و غریب مانده اما معتقدم که تشکیل کارگروه ویژه حفاظت از جنگلهای زاگرس و شمال که به تازگی در دولت تصویب شدهاست، پس از شروع به کار مسیر احیای جنگلها را هموارتر خواهد کرد و هماهنگی میان دستگاهها را برای نجات این اکوسیستمهای ارزشمند را بهبود میبخشد.»