با اینکه وزارت راه و شهرسازی وعده داده بود واحدهای نهضت ملی مسکن تا پایان شهریور به متقاضیان تحویل شود، اما تاکنون هیچ گزارشی از اجرای این وعده منتشر نشده است. متقاضیان که نزدیک به پنج سال در انتظار مانده‌اند، اکنون خواستار تعیین زمان دقیق تحویل واحدهایشان هستند.
اواسط اسفند سال گذشته، فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در اولین نشست خبری خود اعلام کرد که سامانه ای برای اطلاع رسانی دقیق درباره پروژه های مسکن ملی در حال ساخت در سراسر کشور، میزان پیشرفت و زمان تحویل واحدها ایجاد خواهد شد. با این حال، پس از گذشت بیش از ۶ ماه، خبری از راه‌اندازی این سامانه منتشر نشده و وضعیت پروژه ها نامشخص است.
بسیاری از پروژه ها حتی به پیشرفت ۵۰ درصد نرسیده و برخی دیگر به طور کامل در سرنوشت نامعلومی به سر می برند. شرایطی شبیه به تعدادی از پروژه های مسکن مهر که پس از ۱۸ سال هنوز تکمیل نشده و بخش قابل توجهی از آنها فرسوده شده و ناایمن به شمار می روند.
در این شرایط، عملیات ساخت ۹۴ هزار واحد مسکونی کارگری در ۷ استان کشور با دستور رئیس جمهور کلید خورد. طرحی که در حالی شروع می شود که بسیاری از مشکلات پروژه های قبلی هنوز حل نشده است.
رضا خالقی، مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران، اخیرا اعلام کرده است که تمامی پروژه های حمایتی در این استان فعال هستند و وعده داده بود ۱۷۰۰ واحد از طرح اقدام ملی مسکن تا پایان شهریور (هفته دولت) افتتاح شود. با این حال، اکنون با پایان شهریور، هنوز گزارشی از افتتاح این واحدها منتشر نشده است.
بر اساس اعلام اداره کل راه و شهرسازی استان تهران، حدود ۱۳ هزار واحد حمایتی در حال اجرا است که ۳ هزار واحد آن مربوط به طرح اقدام ملی و مابقی مربوط به طرح نهضت ملی مسکن است. با این حال، هنوز مشخص نیست از ابتدای فعالیت دولت چهاردهم چه تعداد واحد تکمیل و تحویل متقاضیان شده است.
رضا خالقی همچنین یک ماه پیش از منتفی شدن ثبت نام مجدد طرح نهضت ملی مسکن به دلیل محدودیت هایی همچون کمبود آب و زمین در استان تهران خبر داد. این در حالی است که دولت قصد دارد طرح جدید مسکن کارگری را اجرا کند. کارشناسان می گویند در شرایطی که زمین و منابع انرژی محدود است و بانک ها تسهیلات کافی ارائه نمی دهند، بهتر است ابتدا طرح های قبلی مانند مسکن مهر، اقدام ملی یا نهضت ملی تکمیل و به مردم تحویل شود و سپس طرح های جدید آغاز شود.
برخی متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن در شهرستان‌هایی همچون اسلامشهر، پاکدشت، شهریار، پردیس و رباط‌کریم که از سال ۹۸ ثبت نام کرده‌اند، از عدم تحویل واحدهایشان پس از حدود ۶ سال گلایه مند هستند. این افراد می گویند پروژه ها به دلیل مشکلاتی مانند عدم نصب انشعابات و عدم تکمیل زیرساخت ها و فضاسازی ها هنوز آماده تحویل نیست و برخی پروژه ها حتی به پیشرفت ۵۰ درصدی هم نرسیده است. علاوه بر این، اداره کل راه و شهرسازی استان تهران هنوز پیمانکار مناسب برای برخی پروژه ها انتخاب نکرده است.
سال گذشته، گزارشی درباره مشکلات پروژه های رباط‌کریم منتشر شد؛ از جمله اینکه بخشی از واحدها بر روی قنات ها و چاه های زیرزمینی ساخته شده و مجبور به انتقال به زمین های دیگر هستند. طولانی شدن این پروسه باعث وارد شدن ضرر به متقاضیان شده است.
متقاضیانی که آورده خود را از طریق فروش دارایی‌هایی مانند طلا، خودرو یا دریافت وام و قرض تأمین کرده‌اند، اکنون هم باید اجاره بهای مسکن پرداخت کنند و هم اقساط واحدهایی که هنوز تحویل نگرفته اند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، تنها ۲۰ هزار واحد از طرح نهضت ملی مسکن در فاصله سالهای ۱۴۰۰ تا مرداد ۱۴۰۳ تکمیل و تحویل شده است؛ رقمی که کمتر از یک درصد از تعهد سه میلیون واحدی دولت سیزدهم را شامل می شود و هنوز مشخص نیست دولت چهاردهم چه میزان از این تعهدات را عملی کرده است.
کارشناسان همچنین نسبت به افزایش نابرابری در مالکیت مسکن طی دو دهه گذشته و سهم بالاتر دهک های بالای درآمدی از بازار مسکن هشدار داده‌اند.
حال با پایان شهریور و آغاز مهر ماه، وزارت راه و شهرسازی و اداره کل راه و شهرسازی استان تهران نه تنها گزارشی از تحویل واحدها ارائه نکرده‌اند، بلکه پس از ۱۸ سال از آغاز طرح مسکن مهر و ۵ سال از آغاز طرح نهضت ملی مسکن، هنوز آمار و جزئیات دقیقی از تعداد واحدهای تکمیل شده و وضعیت پروژه‌ها منتشر نشده است. بدین ترتیب، زمان واگذاری خانه های متقاضیان همچنان نامعلوم باقی مانده است.
