به گزارش همشهری آنلاین، برای نخستین بار حضور گربه پالاس در منطقه حفاظت‌شده باقران بیرجند ثبت شد. این گونه کمیاب از خانواده گربه‌سانان کوچک، به‌دلیل زندگی در ارتفاعات صعب‌العبور و رفتار مخفی‌کارانه، به‌ندرت در طبیعت دیده می‌شود.
اکبر گران رئیس اداره حفاظت محیط زیست بیرجند در استان خراسان جنوبی اعلام کرد که این مشاهده توسط محیط‌بانان حین گشت‌زنی و پایش منطقه صورت گرفت و موفق به تصویربرداری مستند از آن شدیم.
وی تأکید کرد که ثبت این گونه نشان‌دهنده ظرفیت بالای تنوع زیستی در منطقه باقران است و اهمیت حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی را دوچندان می‌کند.
گربه پالاس (Otocolobus manul) نخستین‌بار در قرن نوزدهم توسط دانشمندان اروپایی معرفی شد. زیستگاه اصلی آن در فلات‌های مرتفع آسیای مرکزی، از ایران تا مغولستان و تبت گسترده است. تاکنون گزارش‌های پراکنده‌ای از مشاهده این گونه در برخی مناطق کوهستانی ایران از جمله توران، خارتوران و زاگرس شرقی وجود داشته است، اما این نخستین بار است که حضور آن در باقران بیرجند ثبت می‌شود.
گربه پالاس از گربه‌سانان کوچک به شمار می‌رود و جثه‌ای نه‌چندان بزرگ دارد. بدن این گونه با موهای بلند و متراکم پوشیده شده و همین ویژگی آن را در برابر سرمای شدید زیستگاه‌های کوهستانی مقاوم می‌سازد. طول بدن گربه پالاس معمولاً بین ۵۵ تا ۶۰ سانتی‌متر گزارش شده و دم آن حدود ۲۵ سانتی‌متر اندازه‌گیری می‌شود. وزن این جانور در حالت عادی بین سه تا چهار کیلوگرم متغیر است.
رنگ بدن گربه پالاس خاکستری روشن یا زرد متمایل به خاکستری است. خطوط عمودی و لکه‌های پراکنده‌ای که بر سطح بدن آن دیده می‌شود، نقش مهمی در استتار حیوان در دل طبیعت ایفا می‌کند. صورت پهن، گوش‌های کوچک و گرد و همچنین چشمان نافذ و درشت از مشخصه‌های بارز این گونه کمیاب به شمار می‌رود.
همچنین در مغولستان و قزاقستان، گربه پالاس به‌عنوان گونه‌ای حفاظت‌شده شناخته می‌شود و پروژه‌های تحقیقاتی متعددی برای ردیابی و پایش آن با استفاده از قلاده‌های ماهواره‌ای اجرا شده است.
در هند، سازمان‌های محیط زیست به‌طور خاص بر آموزش جوامع محلی تمرکز کرده‌اند تا از تعارض میان دامداران و گربه پالاس جلوگیری شود. در سطح جهانی، اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) وضعیت این گونه را "نزدیک به تهدید" طبقه‌بندی کرده و بر ضرورت همکاری فرامرزی برای حفاظت از آن تأکید دارد.
مشاهده گربه پالاس در باقران نه‌تنها نقطه عطفی در شناخت تنوع زیستی خراسان جنوبی است، بلکه فرصتی تازه برای تقویت حفاظت محیط زیست در این منطقه به شمار می‌رود. با این حال، کارشناسان یادآور می‌شوند که هیجان ناشی از این کشف نباید باعث غفلت از خطرات احتمالی برای گونه‌ای شود که همواره در مرز تهدید قرار دارد.
