صبح به مدرسه فرستادن دانش‌آموزان یکی از سخت‌ترین کار‌های اولیاست. از طرف دیگر مهم‌ترین سرمایه یک کشور همین بچه‌هایی هستند که باید صبح‌ها از رختخواب آنها را بیرون کشید و به سوی کلاس درس روانه کرد. ناترازی برق، آلودگی هوا یا هر کاستی دیگری نباید به این بخش از جامعه سرایت کند.
به گزارش تابناک؛ روزنامه همشهری نوشت: از چند هفته قبل مسئولان آموزش و پرورش، در خبر‌های مختلف تاکید می‌کنند که در سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۴ مدارس از اول مهر و از ساعت ۸ صبح باز می‌شوند. چند روز پیش هم علی فرهادی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه ساعت آغاز فعالیت مدارس و سال تحصیلی همچون مهرماه سال گذشته است، تاکید کرد که در صورت تغییر ساعت فعالیت مدارس، اطلاع رسانی لازم صورت می‌گیرد.
در ابتدای مهرماه گذشته ۷:۳۰ تا ۸ صبح زمان شروع کلاس‌های متوسطه و ابتدایی بود، اما نتیجه واحد همه آنها این می‌شد که دانش آموز سر ساعت ۸ صبح پشت نیمکت نشسته باشد.
تجربه زیسته و قانونی
آیا آموزش در ساعت ۸ صبح تاثیر بیشتری دارد و در ساعت‌های دیگر مثلا ۱۱ صبح کمتر تاثیر می‌گذارد؟ بچه‌ها دوست دارند دیرتر بیدار شوند و اولیا دوست دارند آنها را زودتر روانه مدرسه کنند تا خودشان بتوانند به کارهایشان برسند. فعلا روی ساعت ۸ صبح توافق شده است و این توافق مهم‌تر از تاثیر علمی آموزش صبحگاهی است.
اگر تحقیق علمی انجام گیرد که نشان دهد درس خواندن صبح زود خیلی هم موثر نیست، باز هم بعید است که ساعت کاری مدرسه‌ها عوض شود. ناصر کوهستانی، معلم می‌گوید: «برخی کشور‌ها بنا به شرایط اقلیمی و جغرافیایی مدارس را ساعت ۹ شروع می‌کنند و بعضی‌ها ۲شیفت هستند؛ یعنی دانش‌آموز برای ناهار مدرسه را ترک می‌کند و بعد دوباره برمی‌گردد. اینها همه بستگی به تجربه زیسته و ساختار آیین‌نامه‌های اداری در هر کشور دارد. در ایران قشر عظیمی از اولیا کارمند هستند و باید کودکان خود را صبح زود آماده کنند و بیرون بفرستند.»
او بیان می‌کند: «ساعت کاری مدارس را باید در کنار یک موضوع دیگر بررسی کرد. باید ببینیم آیا این‌همه محتوای درسی و کتب مختلف که مهارت‌محور هم نیستند، برای دانش‌آموز لازم است؟ مجموعا چقدر از وقت دانش‌آموز باید صرف درس و چقدر صرف کسب مهارت و تمرینات دیگر شود؟»
۶ یا ۹ صبح
هر بار که آموزش و پرورش بخواهد ساعت شروع کلاس‌ها را جابه‌جا کند فقط با دانش‌آموز و اولیا روبه‌رو نمی‌شود. فهرست بلندی از ادارات دولتی گرفته تا پلیس راهور از این جابه‌جایی‌ها تاثیر می‌پذیرند. کافی است ببینیم که هرسال چگونه «ترافیک اول مهر» مانند یک شرایط بحرانی بروز می‌کند و تا مدت‌ها باعث گره خوردن رفت و آمد شهری می‌شود.
علیرضا رحیمی، کارشناس آموزشی می‌گوید: «اگر بچه‌ها را ۶ صبح به مدرسه ببریم خواب‌آلود هستند. اگر ساعت ۹ به‌بعد از خواب بیدار شوند، به اندازه کافی استراحت می‌کنند، اما اولیا هم باید سر کار بروند. سرویس مدرسه هم هزینه زیادی دارد. تاکنون بر حسب عادت، دانش‌آموزان همیشه ساعت۸ سر کلاس بوده‌اند و ساعت ۶ و ۹ برای شروع‌کردن کلاس‌ها غریب است. معقول این است که روال همیشگی را حفظ کنیم و آن را تغییر ندهیم. اگر مشکل کمبود برق است باید از راه دیگری صرفه‌جویی کرد نه اینکه دانش‌آموزان را ساعت دیگری وادار به حضور در کلاس کنیم.»
سابقه تغییر ساعت
اواخر سال‌های ۸۰ و همینطور در سال‌های ۹۰ شمسی هم ساعت شروع به کار مدارس چند بار از ۸ به ۷ و ۳۰ دقیقه صبح منتقل شده بود. این اتفاق تقریبا همان زمانی افتاد که روز‌های پنجشنبه برای مدارس تعطیل اعلام شدند و نظام جدید ۳ - ۳ - ۶ جای نظام قدیم را گرفت و از این نظر ارتباط چندانی با کمبود برق نداشت. اما نزدیک ۵ ماه قبل، آخرین تغییر ساعت کاری مدارس مانند شوک بزرگی به نظام آموزشی بود.
آخرین هفته اردیبهشت امسال بود که درگیری دولت و مجلس درباره تغییر ساعت رسمی به تفاهم ختم نشد و دولت اعلام کرد کلاس‌های مدارس از ساعت ۶ صبح شروع می‌شود.
البته در اردیبهشت ۱۴۰۴ ادارات هم ساعت ۶ صبح باز می‌شدند. دولت می‌خواست با تغییر ساعت رسمی ساعت کاری ادارات را جلو بکشد و با استفاده از روشنایی روز مصرف برق را کاهش دهد و وقتی تغییر ساعت تایید نشد ساعت کاری مراکز دولتی را تغییر داد و بعضی را شناور کرد، به‌گونه‌ای که نوبت اول مدارس از ساعت ۶ تا ۹.۳۰ و نوبت دوم مدارس از ساعت ۱۰ تا ۱۳ برگزار می‌شد.
البته در زمان اعلام این تصمیم، روز‌های زیادی از سال تحصیلی باقی نمانده و مدارس در حال اتمام کتاب‌های درسی بودند. ظاهرا در این زمینه اختیارات غیررسمی به مدارس داده شده بود و بعضی از مدارس غیر دولتی ساعت کاری خود را برای چند هفته باقیمانده، تغییر ندادند.
ساعت کاری اول مهر
بنا به گفته رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، در حاشیه حیاط دولت ساعت شروع کار‌های دولتی از اول مهرماه به این شکل است.
واحد‌های نظامی و امنیتی۶:۳۰
واحد‌های صنعتی ۷:۰۰
ادارات تهران شناور ۷:۰۰ تا ۹:۰۰
ادارات استانی ۷:۰۰
مدارس متوسطه ۷:۳۰
مدارس ابتدایی ۸:۰۰
