صندوقهای اهرمی هم که جزو پرریسکترین ابزارهای بازار سهام محسوب میشوند؛ در نیمه نخست امسال با افت قیمتی قابلتوجه همراه شدند. در سمت مقابل بازار طلا و سکه با توجه به رشد بهای اونس طلا در بازار جهانی و همچنین قیمت دلار در بازار آزاد، با افزایش قیمتها همراه شد. در نتیجه این امر، صندوقهای طلا هم که پرتفویی متشکل از گواهیهای سپرده شمش و سکه طلا دارند نیز در نیمه نخست امسال با رشد قیمتی همراه شدند. در همین راستا در این گزارش، بازدهی دو گروه از مهمترین و پرطرفدارترین صندوقهای بازار یعنی صندوقهای طلا و اهرمی در نیمه نخست سال بررسی خواهد شد.
در معاملات نیمه نخست امسال، شاخص کل بورس ۶درصد از ارتفاع خود را از دست داد. صندوقهای اهرمی هم که جزو پرریسکترین ابزارهای تالار شیشهای محسوب میشوند؛ در ۶ماهه نخست سال جاری با افت قابلتوجهی همراه شدند. در پایان سال گذشته، ۷ صندوق اهرمی در بازار حضور داشت که بازدهی کلیه این صندوقها از ابتدای سال منفی بوده است. صندوقهای اهرم، توان و جهش به ترتیب با ۲۵، ۲۴ و ۱۹درصد افت، ضعیفترین عملکرد را در میان صندوقهای اهرمی در نیمه نخست سال جاری داشتند و صندوق نارنج اهرم نیز با افت ۱۰درصدی، بهترین عملکرد را در میان صندوقهای اهرمی از خود برجای گذاشت.
وضعیت ریسکها در سال جاری به گونهای بود که کمتر کسی، جسارت خرید ابزاری پرریسک مانند واحدهای صندوقهای اهرمی را داشت و همین فقدان تقاضا و عدم رشد NAV این صندوقها، موجب شد تا در ۶ماهه نخست امسال، عملا این صندوقها هیچ دستاوردی برای سرمایهگذاران نداشته باشند و بخشی از سرمایه آنها نیز در این صندوقها نابود شد.
این صندوقها به دلیل استفاده از مکانیسم اهرم در ساختار خود، قابلیت نوسان بیشتری از سهام موجود در بازار و شاخصهای سهامی را دارند. به همین دلیل، در روندهای صعودی، این صندوقها بیش از سهام موجود در بازار رشد میکنند و در روندهای نزولی نیز افت بیشتری را نسبت به سهام به ثبت میرسانند.
بعد از جنگ تحمیلی ۱۲روزه، بازار سهام اوضاع و احوال مناسبی نداشت و شاخص کل که تا سطح ۳میلیون و ۲۵۲هزار واحدی در اواخر اردیبهشت پیشروی کرده و توانسته بود بازدهی ۲۰درصدی را از ابتدای سال به ثبت برساند؛ در ادامه با افت همراه شد و تا سطح ۲میلیون و ۳۹۵هزار واحدی هم عقبنشینی کرد.
صندوقهای طلا در سال جاری، روند موفق سال گذشته خود را پیگیری کردند؛ اما نگاهی به وضعیت صندوقهای طلا در 6ماهه نخست سال جاری نشان میدهد که این صندوقها دو دوره کاملا متفاوت را تجربه کردهاند.
از ابتدای سال تا اواخر اردیبهشت، قیمتها در بازار طلا و سکه و همین طور صندوقهای طلا کاهشی بود. بخشی از این افت به دلیل اضافه جهش سال قبل بود و قسمت دیگر ماجرا نیز مرتبط با خوشبینیهایی بود که در اثر آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا ایجاد شده بود. اما از اوایل خرداد، خوشبینیهای مذاکراتی رنگ باخت و در ادامه جنگ تحمیلی ۱۲روزه نیز بر وضعیت کشور سایه افکند.
در چنین شرایطی، صندوقهای طلا مجددا به مدار توجه بازگشتند و نه تنها افتهای ابتدای سال در این صندوقها جبران شد؛ بلکه بازدهی این صندوقها از ابتدای سال وارد محدوده مثبت شد. بررسی بازدهی صندوقهای طلا در 6ماهه نخست امسال نشان میدهد که صندوق زروان با رشد 21.3درصدی، در صدر جدول کسب بازدهی صندوقهای طلا قرار گرفته است. صندوقهای گنج و جواهر نیز در رتبه بعدی قرار دارند. صندوق گلدیس هم 12.7درصد رشد را به ثبت رسانده است و ضعیفترین عملکرد را در میان صندوقهای طلا داشته است.
در پایان سال گذشته، ۲۱صندوق طلای فعال در بازار وجود داشت که هر ۲۱صندوق، در 6 ماهه نخست امسال با بازدهی مثبت همراه شدند. بعد از رشد افسارگسیخته بازار طلا و سکه در سال گذشته، این بازار در بهار ۱۴۰۴با موجی از عرضهها مواجه شد.
قیمتها که در بسیاری از مقاطع بهصورت هیجانی رشد کرده بودند؛ در ابتدای سال جدید با فشار فروش از سوی دارندگان طلا و سکه (چه در قالب فیزیکی و چه از طریق صندوقها) مواجه شدند. نتیجه این اتفاق، افت قیمت در بازار فیزیکی و کاهش ارزش خالص دارایی (NAV) صندوقهای طلا بود. در نتیجه، بسیاری از صندوقهای طلا در بهار امسال با افتی در حدود ۲۰درصد مواجه شدند.
با آغاز درگیری نظامی ۱۲روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، فضای بازارهای مالی مجددا متحول شد. شوک سیاسی و امنیتی ناشی از این درگیری، بیثباتی اقتصادی و ارزی را در پی داشت و نرخ دلار به سطوح بالاتر از 100هزار تومان صعود کرد. این وضعیت باعث شد تا بازار طلا و سکه بار دیگر در مرکز توجه قرار گیرد.
هجوم سرمایهگذاران به بازار طلا نه تنها در معاملات فیزیکی، بلکه به طور مشخص در صندوقهای طلا نیز بازتاب یافت؛ به طوری که در نخستین روزهای بازگشایی پس از تعطیلی جنگ، صندوقهای طلا با ورود سنگین پول حقیقی همراه شدند. بنابراین، بازار طلا توانست با اتکا به رشد قیمت جهانی طلا و افزایش نرخ ارز، کلیه افتهای بهار را جبران کند. استقبال مجدد از طلا، به ویژه در شرایط نااطمینانی، نشان داد که طلا هنوز هم جایگاه تثبیتشدهای در ذهن سرمایهگذاران ایرانی دارد.