پیش از راهاندازی پایلوت، فرآوری سنگ آهنهای غیرمگنتی با محدودیتهای فناورانه مواجه بود و تولید کنسانتره در مقیاس صنعتی امکانپذیر نبود. مرکز پژوهشی وابسته به ایمیدرو با هدف رفع این محدودیتها، پایلوت SMR را طراحی و اجرا کرد تا امکان تولید نمونه و تحلیل فرآیند برای مقیاسهای بزرگتر فراهم شود. این پروژه علاوه بر کاربرد در صنایع فولاد، نقش مهمی در سنجش کارآیی فناوری بومی و انتقال آن به مرحله نیمهصنعتی ایفا میکند. همزمان، تمرکز بر ایمنی معادن زغالسنگ در قالب ایجاد پایگاههای امداد و نجات، تامین تجهیزات حفاظتی و برگزاری دورههای آموزشی، موجب افزایش آمادگی عملیاتی و کاهش ریسک انسانی شده است. اقدامات اخیر شامل بهسازی جادهها، برقرسانی معادن و همکاری با متخصصان بینالمللی در آموزش نیروهای بومی است که امکان بررسی و تحلیل اثرات اقدامات ایمنی را فراهم میکند. این ترکیب توسعه فناوری و مدیریت ایمنی، نه بهصورت تبلیغاتی، بلکه با هدف تحلیل تاثیرات عملیاتی و فنی، نشاندهنده توجه به ملاحظات صنعتی و انسانی است. پروژهها همچنین بستری برای ارزیابی ظرفیت تولید، بررسی مقیاسپذیری فرآوری و تحلیل امکان ایجاد واحدهای صنعتی بزرگتر فراهم کردهاند و نقش آنها در تامین مواد اولیه پایدار و کاهش وابستگی به واردات مورد بررسی قرار میگیرد.
وجیهالله جعفری، معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت، در مراسم افتتاح پروژههای مرتبط با فرآوری سنگ آهن و ایمنی معادن توضیح داد که تمرکز وزارتخانه بر توسعه فناوریهای بومی و ارتقای ایمنی عملیاتی معادن است.
وی با اشاره به پایلوت فرآوری سنگ آهنهای غیرمگنتی به روش SMR، گفت: این پروژه محدودیتهای پیشین در فرآوری این نوع مواد معدنی را کاهش داده و امکان تولید کنسانتره برای واحدهای بزرگ فولادی فراهم شده است. به گفته او، اجرای پایلوت در مقیاس نیمهصنعتی، امکان بررسی کارآیی فناوری و تحلیل فرآیندها را فراهم میکند و زمینهساز طراحی صنعتی واحدهای بزرگتر خواهد بود. جعفری همچنین به اقدامات ایمنی معادن زغالسنگ اشاره و بیان کرد: ایجاد پایگاههای امداد و نجات، تامین تجهیزات حفاظتی و برگزاری دورههای آموزشی برای نیروهای انسانی، بخشی از برنامههای گسترده کاهش ریسک و افزایش آمادگی عملیاتی معادن است.
وی افزود: آموزشهای تخصصی و همکاری با کارشناسان بینالمللی، بهویژه در حوزه معادن زیرزمینی، نقش مهمی در کاهش مخاطرات انسانی و افزایش استانداردهای ایمنی دارد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد که توجه به فناوری و ایمنی بهصورت همزمان، امکان ارزیابی اثرات عملیاتی پروژهها و برنامهریزی برای توسعه صنعتی پایدار را فراهم میکند. او افزود: این اقدامات در شرایطی انجام میشوند که صنایع معدنی کشور با محدودیت در تامین پایدار مواد اولیه روبهرو هستند و به همین دلیل، توسعه فناوریهای فرآوری و ارتقای ایمنی معادن از اولویتهای وزارتخانه است. جعفری در ادامه گفت: حمایت از شرکتهای دانشبنیان و همکاری با دانشگاهها، بستری برای ارزیابی فناوریهای جدید و انتقال آنها به مرحله صنعتی فراهم میکند.
به گفته این مقام مسوول، این پروژهها نه تنها کیفیت مواد اولیه و زنجیره فولاد را تحت تاثیر قرار میدهند، بلکه امکان کاهش وابستگی به واردات و افزایش بهرهوری در صنایع معدنی را نیز فراهم میکنند. وی در پایان یادآور شد که برنامههای وزارتخانه با رویکرد تحلیل اثرات عملیاتی و فنی طراحی شدهاند و تلاش میشود تمام پروژهها در چارچوب استانداردهای صنعتی و ایمنی ملی و بینالمللی پیش بروند تا هم توسعه فناوری و هم مدیریت ریسک معادن بهطور همزمان محقق شود. تشریح برنامههای ایمنی و فناوری معادن محمد آقاجانلو، رئیس هیات عامل ایمیدرو، با یادآوری اهمیت ایمنی در معادن زغالسنگ، به تشریح اقدامات انجامشده برای کاهش ریسک و افزایش آمادگی عملیاتی پرداخت.
وی توضیح داد که راهاندازی پایگاه امداد و نجات در منطقه طبس، با سرمایهگذاری بیش از ۴۰۰میلیارد تومان، شامل بخشهای اتاق عمل، بستری، تجهیزات آتشنشانی و آمبولانس است و امکان پاسخ سریع به حوادث را فراهم میکند. این پایگاه علاوه بر آمادهسازی عملیاتی، محل برگزاری دورههای آموزشی ایمنی برای کارکنان معادن نیز محسوب میشود و هدف آن کاهش آسیبهای انسانی و بهبود عملکرد امدادی است. آقاجانلو افزود: در کنار این پایگاه، حدود ۷۰۰میلیارد تومان برای تامین تجهیزات ایمنی معادن بخش خصوصی صرف شده و همزمان جادههای دسترسی به معادن و شبکه برقرسانی آنها بهبود یافته است تا زیرساختهای ایمنی و عملیاتی کاملتر شود. وی تاکید کرد که بهرهگیری از فناوریهای هوشمندسازی و روباتیک در معادن، حضور نیروی انسانی در تونلها را کاهش داده و مخاطرات انسانی را به حداقل میرساند.
رئیس هیات عامل ایمیدرو همچنین به پروژه پایلوت فرآوری سنگ آهنهای غیرمگنتی اشاره و بیان کرد: اجرای این پروژه در مقیاس نیمهصنعتی، امکان ارزیابی فناوریهای بومی و تحلیل اثرات فرآیندی بر صنایع فولاد را فراهم کرده است. وی توضیح داد که این پروژه علاوه بر تولید کنسانتره مگنتیتی، زمینهساز طراحی واحدهای صنعتی بزرگتر و توسعه مقیاس تولید است و میتواند بهعنوان معیار ارزیابی پروژههای مشابه در سراسر کشور مورد استفاده قرار گیرد. آقاجانلو تصریح کرد که ترکیب اقدامات ایمنی و توسعه فناوری، امکان مدیریت ریسک معادن و برنامهریزی توسعه صنعتی را بهطور همزمان فراهم میکند. به گفته وی، هماهنگی میان شرکتهای دانشبنیان، دانشگاهها و نهادهای دولتی، بستری برای انتقال دانش فنی، تحلیل عملکرد پروژهها و تصمیمگیریهای استراتژیک ایجاد کرده است. او در پایان تاکید کرد که برنامههای ایمیدرو با هدف افزایش استانداردهای ایمنی، کاهش مخاطرات انسانی و تقویت ظرفیتهای صنعتی و فناوری کشور ادامه خواهد یافت و این مسیر میتواند الگویی برای تمامی معادن و پروژههای معدنی در سطح ملی باشد.
امید امامی، معاون طرحهای توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو، بیان کرد: پروژه مینیپلنت فرآوری سنگ آهن با فناوری SMR ابتدا در مرحله بنچ و سپس در مقیاس نیمهصنعتی اجرا شده است تا امکان طراحی صنعتی و مقیاسپذیری فراهم شود.
وی افزود که هدف این پروژه، تولید کنسانتره مگنتیتی برای واحدهای فولادی و ارزیابی کارآیی فناوری بومی است و اجرای پایلوت، امکان تحلیل فرآیندها و بررسی اثربخشی تکنولوژی در زنجیره تولید فولاد را فراهم میکند. امامی تاکید کرد که این پروژه با همکاری شرکت هورمان صنعت شریف و سرمایهگذاری ۶۰میلیارد تومانی انجام شده و توانسته است زمینه طراحی صنعتی واحدهای بزرگتر را نیز فراهم کند. به گفته وی، اجرای چنین پروژههایی به توسعه فناوریهای داخلی کمک میکند و کاهش وابستگی به واردات و افزایش بهرهوری صنایع معدنی را ممکن میسازد. وی همچنین به اهمیت آموزش و توسعه نیروی انسانی اشاره کرد و گفت: پرورش تخصصهای فنی و حرفهای، کاهش خطاهای انسانی و ارتقای ایمنی در معادن را به دنبال دارد. امامی افزود که برنامههای اکتشاف معادن عمیق شامل تامین تجهیزات حفاری با قابلیت حفاری تا عمق ۲۰۰۰ متر و تدوین نقشه راه استخراج معادن زیرزمینی است و این اقدامات، شرایط تحلیل و برنامهریزی برای توسعه پایدار در زنجیره تولید مواد معدنی را فراهم میکند.
معاون طرحهای توسعه معدن و صنایع معدنی در پایان تاکید کرد: ترکیب توسعه فناوری، آموزش نیروی انسانی و برنامهریزی اکتشافی، زمینهساز افزایش بهرهوری، ارتقای ایمنی و تقویت زنجیره تولید معدنی در کشور است و اجرای این پروژهها میتواند به الگوی عملیاتی برای سایر معادن و صنایع معدنی کشور تبدیل شود. توسعه پایگاههای ایمنی و آموزش معدن سمیه خلوصی، معاون برنامهریزی و توانمندسازی ایمیدرو، توضیح داد که اولین پایگاه امداد و نجات در منطقه طبس با هدف ارتقای ایمنی و افزایش آمادگی عملیاتی نیروهای انسانی در معادن زغالسنگ راهاندازی شده است.
وی افزود که این پایگاه، علاوه بر ارائه خدمات امدادی، محل برگزاری دورههای آموزشی تخصصی برای کارکنان معادن است تا اقدامات پیشگیرانه در مواجهه با حوادث احتمالی به صورت عملی اجرا شود و ریسک عملیات به حداقل برسد. خلوصی تاکید کرد که در سال جاری، برنامهریزی برای ایجاد سه پایگاه امداد و نجات دیگر در مناطق مختلف معادن زغالسنگ انجام شده است و تامین تجهیزات ایمنی معادن با سرمایهگذاری حدود ۷۰۰میلیارد تومان در حال انجام است.
وی افزود که این تجهیزات شامل ابزارهای حفاظت فردی، وسایل امداد و نجات و زیرساختهای پشتیبانی است تا عملکرد عملیاتی و ایمنی معادن ارتقا یابد. معاون برنامهریزی ایمیدرو به اهمیت آموزش نیروی انسانی نیز اشاره کرد و توضیح داد که این برنامه شامل کارکنان فعلی معادن و مردم بومی مناطق نزدیک معادن است تا علاوه بر افزایش مهارت، امکان جذب نیروهای متخصص محلی در فعالیتهای معدنی فراهم شود. به گفته خلوصی، ارتقای مهارتهای فنی و عملیاتی موجب کاهش خطاهای انسانی و افزایش استانداردهای ایمنی میشود و توسعه پایدار بخش معدن را تقویت میکند.
وی همچنین به همکاری با متخصصان بینالمللی و برگزاری دورههای حرفهای ایمنی اشاره کرد و گفت که این اقدامات استانداردهای عملیاتی معادن را بهبود میبخشد و ریسکهای ناشی از عملیات معدنکاری را کاهش میدهد. خلوصی تاکید کرد که ترکیب آموزش، تامین تجهیزات و استفاده از دانش بینالمللی، همزمان توسعه فناوری و نوآوری در بخش معدن و صنایع معدنی را تسهیل میکند و میتواند الگویی برای بهبود عملکرد ایمنی و بهرهوری معادن در سراسر کشور باشد.
راهاندازی پایلوت فرآوری سنگ آهن و ایجاد پایگاههای ایمنی معادن، نمونهای از تمرکز کشور بر فناوری، مدیریت ریسک و ایمنی است. این پروژهها با همکاری دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان، زمینه تحلیل فناوری، بررسی مقیاسپذیری و ارتقای استانداردهای ایمنی را فراهم کردهاند. همزمان، آموزش نیروهای متخصص و بهرهگیری از فناوریهای نوین، امکان کاهش مخاطرات انسانی و بهبود عملکرد عملیاتی معادن را افزایش داده است. ترکیب این اقدامات، مسیر توسعه صنعتی و مدیریت ریسک در معادن و صنایع معدنی ایران را همسو با استانداردهای بینالمللی فراهم میکند.