آلودگی آب ناشی از نفوذ نیترات در سطح جهانی موضوعی جدی قلمداد می‌شود که اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان‌ها دارد.
به گزارش اطلاعات آنلاین، منابع آب‌های زیرزمینی دست‌نخورده به‌طور طبیعی حاوی میزان اندکی نیترات هستند اما در بسیاری از نواحی دنیا میزان نیترات در آب آشامیدنی بالا است.
در مطالعه‌ای که روی ناحیه کوچکی از جنوب آبخوان تهران ـ کرج انجام شده، ۲۳ نمونه از مجموع ۱۴۸ نمونه آب گرفته‌شده نشان داد که میزان نیترات بیشتر از ۵۰ میلی‌گرم بر لیتر است.
در این ناحیه، چاه‌های آب تا ۸۰ درصد از آب مورد نیاز جمعیتی بالغ بر ۱۸ میلیون نفر را تأمین می‌کنند. با این‌وجود، جزئیات خطراتی که نیترات موجود در این آب برای سلامت ساکنان این شهرها دارد به دلیل عدم دسترسی به داده‌های کافی روی این آبخوان نامعلوم مانده‌اند.
پژوهشگران با استفاده از مجموعه دادگانی گسترده توانسته‌اند سالانه بیش از ۷۵ چاه را بررسی کنند و اطلاعاتی از خطر غیرسرطان‌زای نیترات در آبخوان ارائه دهند.
علل آلودگی آبخوان تهران ـ کرج با نیترات گسترش شهرنشینی، شیوه‌های کشاورزی ناپایدار و عدم کنترل بر تخلیه فاضلاب‌های شهری و صنعتی هستند.
طبق مطالعات انجام شده، در نواحی شرقی و جنوب شرقیِ آبخوان، تراکم نیترات بالاتر است و برای سلامت افرادی که در این نواحی از آب آشامیدنی استفاده می‌کنند خطراتی را به دنبال دارد. در این نواحی، تراکم جمعیت شهر تهران و نیز زمین‌های کشاورزی بالا است.
مطالعات همچنین از کاهش آلودگی نیترات در این نواحی در گذر زمان به‌دست داده‌اند که محتمل است دلایل آن پیشرفت شبکه جمع‌آوری و هدایت فاضلاب، احداث تصفیه‌خانه‌های فاضلاب و همچنین کاهش تخلیه آب‌های زیرزمینی به دلیل خشکسالی‌ها و ارتقاء زیرساخت‌های بهداشتی باشند.
با همه این‌ها، لازم است تلاش‌های بیشتری برای کاهش تجمع نیترات و رساندن آن به زیر سطح مجاز آن (۵۰ میلی‌گرم در لیتر) در آب آشامیدنی انجام شوند.
این کار با پوشش‌دهی کامل شبکه جمع‌آوری فاضلاب، شیوه‌های کشت و کار پایدار، استفاده متعادل و کنترل‌شده از کود در زمین‌های کشاورزی و بالأخره وجود فضای سبز و پارک در این دشت میسر می‌شود.
آگاهی از این که نیترات چگونه در آبخوان تغییر می‌کند و چه عواملی تحت تأثیر تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی سبب تغییرات این ترکیب آلاینده می‌شوند، می‌تواند به سیاست‌گذاران کمک کند تا کیفیت آب‌های زیرزمینی را در این نواحی پرجمعیت حفظ کنند.
