همشهری‌آنلاین – مجیدجباری: پس از سال‌ها تلاش برای نجات گورخر ایرانی از مرز انقراض، حالا خبرهای خوشی از دشت‌های کشور می‌رسد و جمعیت این گونه حفاظت‌شده حالا نسبتا پایدار شده و سازمان حفاظت محیط زیست قرار است برنامه حفاظت از این گونه ارزشمند حیات‌وحش ایران را با اجرای طرح‌هایی ادامه دهد.
رئیس گروه پستانداران دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، از موفقیت چشمگیر برنامه‌های احیای گورخر ایرانی خبر داد و تاکید کرد: «این گونه پس از دهه‌ها انقراض، امروز به نقطه‌ای رسیده که می‌توان از جمعیت پایدار این گونه در زیستگاه های مختلف سخن گفت.»
محمد نصرتی در گفت‌وگو با همشهری‌آنلاین محور برنامه‌های آینده برای بهبود شرایط و افزایش جمعیت این گونه ارزشمند حیات وحش ایران را تقویت ژنتیکی و افزایش ذخیره ژنیتیک گورخرهای رهاسازی‌شده در زیستگاه‌های طبیعی عنوان کرد و افزود: «یکی از گام‌های مهم، خریداری و آزادسازی سامانه‌های عرفی دامداران در منطقه حفاظت‌شده بهرام‌گور است تا عرصه‌های طبیعی گسترده‌تر و امکان پراکنش طبیعی این گونه در مسیرهای مهاجرتی استان‌های فارس، کرمان و یزد فراهم شود.»
«آفریقای ایران» زیر تیغ شمشیر دولبه یک طرح | نمونه های موفق جهانی برای اجرای طرح گردشگری در پارک ملی کویر
۹ گونه بومی ایران را بشناسید | این حیوانات فقط در ایران زیست می‌کنند | پروانه ایران‌دخت تا امپراتور کوه‌های لرستان
به گفته نصرتی، بر اساس تازه‌ترین سرشماری انجام‌شده در سال ۱۴۰۳، جمعیت گورخر ایرانی در کشور حدود ۱۸۵۰ فرد برآورد شده است. بزرگ‌ترین زیستگاه این گونه، پارک ملی قطرویه و منطقه حفاظت‌شده بهرام‌گور در استان فارس است که به تنهایی حدود ۱۳۵۸ گورخر را در خود جا داده است. در پارک ملی توران و مجموعه حفاظتی آن در استان سمنان، نزدیک به ۲۰۰ فرد گور ایرانی حضور دارند و در زیستگاه‌های طبیعی و محصور یزد، جمعیتی نزدیک به ۲۵۰ گورخر زندگی می‌کنند. ضمن اینکه پارک ملی کویر نیز که سال‌ها از حضور این گونه خالی بود، اکنون با روند احیا به حدود ۵۰ فرد رسیده است.
نمونه موفق بازگشت گور به طبیعت ایران
یکی از موفق‌ترین نمونه‌های بازگشت گورخر ایرانی، پارک ملی کویر گرمسار است. مدیرکل محیط زیست استان سمنان با اشاره به این دستاورد گفت: «از سال ۱۳۹۷ که ۹ راس گورخر به این منطقه منتقل شد، پروژه احیا آغاز شد. امروز پس از چند سال مراقبت مداوم و ایجاد زیرساخت‌های زیستی، جمعیت گور ایرانی در این زیستگاه به ۵۰ فرد رسیده است. تنها در سال جاری ۸ کره گورخر متولد شده‌اند که نشانه روشن از فراهم بودن شرایط پایدار زیستگاهی است.»
سعید یوسف‌پور همچنین از برگزاری «جشن احیای گورخر ایرانی» در هشتم آبان‌ماه، همزمان با روز محیط‌بان، خبر داد و افزود: «این مراسم فرصتی برای قدردانی از محیط‌بانانی است که با تلاش شبانه‌روزی، این موفقیت را رقم زدند. گورخر ایرانی نه تنها یک نماد طبیعی بلکه نشانه‌ای از هم‌افزایی و همت جمعی برای حفاظت از تنوع زیستی کشور است.»
گورخر ایرانی که زمانی در بخش‌های وسیعی از دشت‌های مرکزی و شرقی کشور پراکنده بود، در دهه‌های اخیر به دلیل شکار بی‌رویه، خشکسالی و تنگ شدن عرصه‌های زیستی، در آستانه نابودی قرار گرفت. اما اکنون، با اجرای طرح‌های احیا، حفاظت و رهاسازی، امید تازه‌ای در دل دوستداران محیط زیست زنده شده است. امروز، دشت‌های فارس، یزد، سمنان و کویر مرکزی بار دیگر شاهد تاخت‌وتاز این گونه هستند.
