به گزارش خبرگزاری مهر، سید جواد حسینی رئیس سازمان بهزیستی کشور، به همراه فاطمه عباسی معاون توانبخشی، محمدجواد حسینی رئیس مرکز مشارکت‌های مردمی سازمان بهزیستی و محمد نصیری مدیرکل بهزیستی استان تهران، از جامعه معلولین ایران بازدید کردند.
در دل شهری که برای بسیاری عبور از خیابان و سوارشدن به اتوبوس کاری عادی و ساده است، هزاران نفر هر روز برای همین کارهای به‌ظاهر کوچک، سختی بزرگی را از سر می‌گذرانند. داشتن یک معلولیت جسمی شاید برای بسیاری معنایی جز محدودیت نداشته باشد، دشواری در رفت‌وآمد، موانع شهری، دسترسی سخت به دانشگاه و محیط کار یا حتی مواجهه با بی‌توجهی کارفرمایان اما امروز برای هزاران نفر از افراد دارای معلولیت همین سختی‌ها به اراده‌ای بزرگ برای موفقیت تبدیل شده است جایی که افراد دارای معلولیت در عرصه‌های ورزش، فرهنگ و اشتغال ثابت کرده‌اند می‌توان قله‌های موفقیت را هم با ویلچر یا عصا فتح کرد.
اراده‌ای که جامعه معلولان ایران را به یکی از پایدارترین و مطالبه‌گر ترین نهادهای مردمی پس از انقلاب اسلامی تبدیل کرده است و تلاش‌های بسیاری برای دستیابی به حقوق برابر، اشتغال شایسته و زندگی باکیفیت از سوی آنها در جریان است. بازدید اخیر رئیس سازمان بهزیستی از جامعه معلولین ایران، روایتی زنده است از ایستادن و امید افرادی که سال‌هاست با صدای بلند می‌گویند، معلولیت پایان راه نیست.
اجرای موسیقی و آغاز بازدید با طنین امید
حسینی در بدو ورود به کلاس موسیقی رفت، جایی که زنان و مردان دارای معلولیت با آکاردئون و ارگ و هم‌خوانی، سرودی پرشور را اجرا کردند. کیفیت اجرا آن‌قدر خیره‌کننده بود که رئیس سازمان بهزیستی بی‌درنگ آنان را به اجرای زنده در مراسم روز جهانی معلولان با حضور رئیس‌جمهور دعوت کرد.
در میان اعضای هیئت‌مدیره انجمن معلولین ایران، افرادی توانمند حضور دارند که نشان داده‌اند معلولیت هیچ‌گاه مانعی در مسیر موفقیت آنان نبوده است. برای نمونه زارع که سال‌ها ریاست یکی از شعب بانک تجارت را برعهده داشت و اکنون رئیس یکی از شعب بانک ایران‌زمینی است یا قاآنی استاد زبان انگلیسی و همچنین شیخی؛ رئیس امور مالی بنیاد تعاون. نکته قابل توجه آن است که تمامی اعضای هیئت‌مدیره این انجمن از میان افراد دارای معلولیت انتخاب شده‌اند و همین موضوع جامعه معلولان را به نهادی خاص تبدیل کرده است.
مدیران و اعضای جامعه معلولین، مشکلات جدی خود را در سه محور مطرح کردند:
مناسب‌سازی شهری: همچنان مترو و اتوبوس‌ها پاسخگوی نیازهای معلولان نیستند.
اشتغال و سهمیه استخدامی: کارفرمایان به‌سختی معلولان را می‌پذیرند و حتی پذیرفته‌شدگان آزمون‌های استخدامی در مصاحبه به دلیل معلولیت رد می‌شوند.
تجهیزات توانبخشی: ممنوعیت واردات محصولات توانبخشی خارجی باعث شده است تا کیفیت زندگی معلولان کاهش یابد.
علی همت محمودنژاد رئیس هیئت‌مدیره جامعه معلولین در نشست با رئیس سازمان بهزیستی در سخنانی گفت: اینجا دفتر مرکزی جامعه معلولان ایران است که در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۵۷ و در حضور امام خمینی (ره) تأسیس شد. در حقیقت، گروهی از معلولان به دیدار امام رفتند و ایشان برایشان سخنرانی کردند و سپس به مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی دستور دادند اقداماتی برای حمایت از معلولان انجام شود. آیت‌الله مهدوی کنی نیز در همان زمان از یکی از نمازگزاران می‌خواهند کمکی در این مسیر داشته باشد و او ملکی به مساحت ۳۷۰۰ مترمربع را وقف جامعه معلولان می‌کند، ملکی که امروز دفتر مرکزی ما در منطقه طرشت تهران در آن قرار دارد. در صحیفه نور نیز این دیدار تاریخی جامعه معلولان با امام خمینی ثبت شده است؛ دیداری که تنها ۹ روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی صورت گرفت.
وی بیان کرد: ما ثروتمندترین سازمان مردم‌نهاد ایران از نظر املاک هستیم و حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان املاک داریم اما حساب بانکی‌مان شاید فقط ۱۰۰ میلیون تومان موجودی داشته باشد.
یکی از دستاوردهای مهم جامعه معلولان ایران، پیشنهاد پلاک ویژه خودرو معلولان بود، طرحی که در زمان وزارت آقای مصری به شورای عالی رفاه ارائه و تصویب شد و امروز بیش از ۲۵ هزار نفر از معلولان کشور از آن بهره‌مند هستند. همچنین عضویت ایران در کنوانسیون بین‌المللی حقوق افراد دارای معلولیت به ابتکار همین انجمن مطرح شد کنوانسیونی که به‌عنوان تنها سند بین‌المللی بدون حتی یک رأی مخالف در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. این نمونه‌ها نشان می‌دهد که جامعه معلولان ظرفیت و توانمندی‌های بسیاری دارد که می‌تواند بیش از پیش در اختیار سازمان بهزیستی قرار گیرد.
رئیس هیئت‌مدیره جامعه معلولان در ادامه درباره مشکلات موجود توضیح داد: چالش‌های ما هم محتوایی است و هم سخت‌افزاری. در بخش نرم‌افزاری، طبق قانون، سازمان بهزیستی موظف است به هر سازمان مردم‌نهاد سه مرکز «مثبت زندگی» واگذار کند؛ اما از میان شعبات متعدد جامعه معلولان در سراسر کشور، تنها سه شعبه در اهر، زنجان و مراغه موفق به دریافت این مجوز شده‌اند. این در حالی است که دفاتر ما در استانها کاملاً مستقل هستند و اگر یک دفتر مجوز دریافت کند، دفاتر دیگر از آن محروم می‌مانند برای نمونه ما در مشهد ۱۷ دفتر داریم اما تنها یک دفتر می‌تواند این مجوز را داشته باشد. درخواست ما این است که شعبات جامعه معلولان از این محدودیت مستثنی شوند تا بتوانیم در هر شهر دست‌کم یک مرکز مثبت زندگی داشته باشیم.
نیاز افراد دارای معلولیت به تجهیزات توانبخشی با کیفیت
او همچنین به ظرفیت‌های ارزشمند این نهاد اشاره کرد و گفت: در شیراز ملکی به مساحت ۱۵۵۰ متر داریم که از دهه ۷۰ بلااستفاده مانده چرا که توان ساخت‌وساز آن را نداریم. ارزش این ملک امروز حدود ۱۵۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود اگر سازمان بهزیستی این ملک را با مشارکت خیران به کار گیرد می‌توان یک مجتمع فرهنگی بزرگ برای استفاده معلولان در آن بنا کرد. در سال ۱۳۵۸، جامعه معلولان با تصویب دولت این اختیار را پیدا کرد که وسایل توانبخشی و کمک‌توانبخشی را وارد کشور کند و از پرداخت حقوق گمرکی و مالیاتی معاف باشد سازمان بهزیستی می‌تواند برای احیای آن اقدام کند؛ محدودیت‌های قانونی امروز مسیر را دشوار کرده است و بر اساس مقررات فعلی، ورود تجهیزات خارجی که مشابه داخلی دارند ممنوع است و همین موضوع سبب شده بسیاری از افراد دارای معلولیت نتوانند به وسایل با کیفیت‌تر دسترسی پیدا کنند. برای نمونه، یک ویلچر خارجی با استانداردهای جهانی برای فرد معلول کیفیت و کارایی بسیار بیشتری دارد، اما امکان واردات آن فراهم نیست.
فاطمه عباسی معاون توانبخشی سازمان بهزیستی دراین‌باره گفت: در بحث تجهیزات خارجی، موضوع خروج ارز از کشور مطرح است به تولیداتی که مشابه داخلی دارند ارز اختصاص نمی‌دهند ما هم تمایل داریم بهترین تجهیزات را با بهترین کیفیت ارائه کنیم، تجهیزاتی مانند سمعک را سعی می‌کنیم وارد کنیم اما در عین حال از شرکت‌های داخلی انتظار داریم کیفیت تولیدات خود را افزایش دهند در همین زمینه نیز به سازمان استاندارد نامه زده‌ایم.
محمودنژاد رئیس هیئت‌مدیره جامعه معلولان ایران، درخواست کرد: در انضمام بودجه بهزیستی، ردیفی برای شبکه‌های افراد دارای معلولیت در نظر گرفته شود اما رئیس سازمان بهزیستی درباره این موضوع گفت: شبکه با این هدف ایجاد می‌شود که از بار مالی دولت کم کند.
انتصاب یک فرد معلول در هیئت مدیره صندوق حمایت از فرصت‌های شغلی معلولان
رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اقدامات اخیر در حوزه ورزش و اشتغال افراد دارای معلولیت گفت: در کرمانشاه ورزشگاه ویژه معلولان افتتاح شد فضایی که می‌تواند زمینه رشد و افتخارآفرینی قهرمانان این جامعه را فراهم کند. افرادی که در عرصه ورزش به مقام قهرمانی دست پیدا می‌کنند، از معافیت سربازی بهره‌مند می‌شوند. با دستور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قرار است این امتیاز برای ورزشکاران معلول نیز تدوین شود تا تمامی امتیازاتی که برای ورزشکاران عادی در نظر گرفته می‌شود، برای ورزشکاران معلول هم اعمال شود.
رئیس سازمان بهزیستی ادامه داد: اخیراً آیدین نعمتی از جامعه معلولان به‌عنوان عضو هیئت‌مدیره صندوق حمایت از فرصت‌های شغلی معلولان منصوب شد. همچنین بسیاری از استانداران در استان‌های مختلف، مشاورانی از میان افراد دارای معلولیت انتخاب کرده‌اند.
در ادامه این نشست، زارعی نایب‌رئیس انجمن معلولان و رئیس یکی از شعب بانک ایران‌زمین گفت: در گذشته، ۷۵۰ واحد مسکونی در هشتگرد برای معلولان ساخته شد انتظار داریم امروز هم در حوزه مسکن، حمایت‌های جدی‌تری صورت گیرد همچنین در بحث تجهیزات توانبخشی باید به استانداردها توجه شود تا وسایل مناسب و ایمن در اختیار معلولان قرار بگیرد، از سوی دیگر، احیای صندوق توانمندسازی معلولان و تحت پوشش قرار گرفتن خدماتی همچون فیزیوتراپی در بیمه‌ها از مطالبات جدی جامعه معلولان است.
افزایش میزان وام خرید مسکن
رئیس سازمان بهزیستی کشور در توضیحاتی از تحولات تازه در حوزه مسکن و اشتغال معلولان خبر داد و گفت: هفته گذشته اتفاق خوبی در شورای عالی مسکن رخ داد؛ ۶ هزار میلیارد تومان برای مسکن حمایتی اختصاص یافت و رقمی هم برای مسکن استیجاری در نظر گرفته شد. تسهیلات مسکن برای معلولان نیز افزایش پیدا کرده است؛ وام ۴۰۰ میلیون تومانی قرض‌الحسنه برای مسکن می‌دهیم و ۲۰۰ میلیون هم بلاعوض می‌دادیم که از هفته گذشته به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش یافت و به ما اجازه داده شد که ۲۰۰ میلیون هم به آن اضافه کنیم بنابراین ۵۰۰ میلیون تومان وام بلاعوض برای خرید یا ساخت خانه می‌دهیم.
وی افزود: در حوزه انرژی‌های نو نیز امسال ۳۵ ساختگاه پنل خورشیدی سه‌مگاواتی احداث می‌شود که در مجموع ۲۱ هزار نفر از معلولان سخت‌اشتغال سهامدار آن خواهند شد. برای هر ساخت گاه، ۶۰۰ نفر سهامدار می‌شوند و به هر فرد ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت خواهد شد. پس از بهره‌برداری که حدود دو ماه زمان نیاز دارد، ماهانه ۵ میلیون تومان به حساب هر سهامدار واریز خواهد شد.»
رئیس سازمان بهزیستی همچنین به مشوق‌های اشتغال اشاره کرد و گفت: به کارفرمایانی که معلولان را جذب کنند، ۵ میلیارد تومان تسهیلات داده می‌شود و نمونه موفق آن کارخانه فیروز در قزوین است که بازدیدی از آن داشتم که ۷۵۰ فرد معلول را به کار گرفته بودند و شرایط کاری آنها همراه با امکاناتی مانند فیزیوتراپی و ورزش رضایت‌بخش بوده است.
وی در ادامه صحبت‌های خود بیان کرد: در پایگاه داده‌های سازمان بهزیستی، ۵۵۰۰ نفر از نخبگان معلول ثبت شده‌اند، افرادی که می‌توانند به‌عنوان موتور محرکه توسعه اجتماعی و توانمندسازی جامعه معلولان عمل کنند.
رئیس سازمان بهزیستی همچنین مطرح کرد: در گذشته، شاخص توسعه جوامع صرفاً اقتصادی بود اما امروز شاخص‌های اجتماعی هم اهمیت پیدا کرده‌اند. اگر وسط هرم اجتماعی متورم شود و طبقه متوسط رشد کند، نابرابری کاهش یافته و جامعه نظم‌پذیر تر و مشارکت پذیر تر می‌شود. هر جامعه‌ای که حیات انجمنی پیدا کند، طبقه متوسط آن تقویت می‌شود و این موضوع به‌ویژه برای افراد دارای نیازهای ویژه اهمیت دارد.
وی ادامه داد: هم‌اکنون بیش از ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار فرد معلول در ایران زندگی می‌کنند، یعنی حدود ۱۱.۵ درصد جمعیت کشور. وقتی جامعه معلولان انجمن قوی و فعال داشته باشد، می‌تواند آنها را به طبقه متوسط هدایت کند و همزمان نیازها، چالش‌ها و ظرفیت‌هایشان را به مسئولان منتقل کند و سیاست‌ها را به خود جامعه برساند.
رئیس سازمان بهزیستی همچنین از برنامه‌های آینده خبر داد و بیان کرد: راه‌اندازی خانه هنرمندان معلول برای تقویت حضور و فعالیت هنری افراد دارای معلولیت در دستور کار است همچنین طرح سلام را عملیاتی کردیم که در قالب این طرح، از مدارس در نوبت عصر استفاده می‌کنیم و مدارس در محلات می‌تواند به پاتوقی برای حضور معلولان تبدیل شود و جامعه معلولین ایران هم می‌تواند از ظرفیت طرح سلام استفاده کند، ما نگاه مشارکتی داریم و می‌خواهیم زیست‌بوم مشارکت را مستقر کنیم، هر کاری که قابل واگذاری به انجمن‌ها باشد، در اولویت ما قرار دارد اگر این مسیر محقق نشود، خدمات ما به‌صورت تمامیت‌خواهانه، کفایت‌خواهانه و عدالت محور شکل نمی‌گیرد.
