وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با مرور مسیر طی‌شده دانشگاه‌های کشور پس از انقلاب اسلامی گفت: دانشگاه‌های ایران چهار نسل تحول را پشت سر گذاشته‌اند؛ از آموزش‌محوری به پژوهش‌محوری، سپس کارآفرینی و امروز رسیدن به جایگاه دانشگاه‌های دارای مسئولیت اجتماعی که در آن ایده‌ها به فناوری و ارزش اقتصادی تبدیل می‌شوند و دانشگاه نسبت به جامعه تعهد و پاسخگویی دارد.
به گزارش خبرنگار عصر ایران؛ حسین سیمایی در نشست خبری با اصحاب رسانه ضمن ادای احترام به شهدای دفاع مقدس یادآور شد: ملت ایران تجربه جنگ تحمیلی را پشت سر گذاشته است؛ همواره در موضع دفاع قرار داشته و هیچ‌گاه آغازگر جنگ نبوده است. وی با اشاره به فرارسیدن روز صلح تأکید کرد: اسلام دین صلح است و جنگ در اسلام تنها جنبه دفاعی دارد. ما جنگ‌طلب نیستیم، اما دفاع جانانه را به‌خوبی بلدیم و امیدواریم خداوند شر جنگ‌افروزان را کوتاه کند.
او سپس با تشریح روند تکامل دانشگاه‌ها در ایران اظهار داشت: در گذشته دانشگاه صرفاً به‌عنوان آموزشگاه عالی شناخته می‌شد، اما اکنون نقش آن از آموزش تا تبدیل ایده‌ها به فناوری گسترش یافته است.
به گفته وی، پارک‌های علم و فناوری که نخستین بار در دهه ۶۰ میلادی شکل گرفتند، در ایران دهه ۷۰ شمسی بومی شدند و امروز بیش از ۱۴ هزار هسته فناور و شرکت دانش‌بنیان با ۱۶۰ هزار شاغل در کشور فعال هستند و این مجموعه‌ها تاکنون بیش از ۱۲۹ همت درآمد ایجاد کرده‌اند.
وزیر علوم ادامه داد: پارک‌های فناوری حلقه پیوند دانشگاه و صنعت را ایجاد کرده‌اند و در این میان می‌توان چهار نسل دانشگاهی را برشمرد. نسل اول آموزش‌محور بود و پژوهش در آن جایگاهی نداشت. نسل دوم پژوهش‌محور شد و آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در کنار کتابخانه‌ها شکل گرفتند. پس از انقلاب اسلامی، دانشگاه‌های ایران توانستند در این عرصه جهش پیدا کنند. نسل سوم، دانشگاه کارآفرین است که در آن ایده‌ها به فناوری و ارزش اقتصادی بدل می‌شوند و پارک‌های فناوری محصول همین دوره‌اند.
سیمایی با اشاره به دانشگاه نسل چهارم تصریح کرد: دانشگاه مسئولیت‌پذیر، دانشگاهی است که خود را متعهد به جامعه می‌داند و برای بهبود شرایط اجتماعی حساسیت نشان می‌دهد. او افزود: گرچه همه دانشگاه‌های کشور در یک سطح قرار ندارند، اما بسیاری از آن‌ها هم‌زمان هر چهار نقش آموزش، پژوهش، کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی را بر دوش می‌کشند.
سیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در این نشست با اشاره به ضرورت بازنگری در نظام سهمیه‌ها گفت: «ساماندهی سهمیه‌ها و تأمین عدالت آموزشی از نخستین مطالبات رئیس‌جمهور بوده است. در این زمینه مطالعات وسیعی انجام شد. سه بار طرح خود را نزد رئیس‌جمهور ارائه کردیم که در نهایت در آخرین بار اصلاحات لازم صورت گرفت. این موضوع اکنون باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی شود و برای تصویب نهایی نیز هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف ضروری است. امیدواریم اصلاحات در سهمیه‌ها محقق شود.»
او در ادامه با بیان اینکه مدل‌های متنوعی برای جذب دانشجو طراحی شده، افزود: «یکی از این الگوها استادمحور است. همچنین دوره پسادکتری با رویکرد ارتباط مستقیم با صنعت ایجاد شده است.»
وزیر علوم بر اهمیت تأمین رفاه دانشجویان تأکید کرد و گفت: «دانشجو نباید دغدغه‌ای جز تحصیل داشته باشد. کمبود خوابگاه همچنان وجود دارد اما بودجه ساخت و تجهیز خوابگاه‌ها افزایش یافته است. علاوه بر این، بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان برای تغذیه دانشجویان اختصاص داده شده است. در ۱۷ دانشگاه نیز رستوران‌های مکمل راه‌اندازی شده که از سال جاری آغاز به کار می‌کنند.»
سیمایی افزود: «توجه به کیفیت تغذیه و ارتقای سطح خدمات رفاهی در دستور کار قرار دارد. رضایت دانشجویان برای ما یک اصل است.»
وزیر علوم در بخش دیگری از سخنانش گفت: «توجه به مقوله فرهنگ در دانشگاه‌ها در این دوره افزایش یافته است. مقایسه شرایط امروز با گذشته نشان می‌دهد که فضای فرهنگی تغییر محسوسی داشته است. انجمن‌های دانشجویی ظرفیت‌های بزرگی برای تحول دانشگاه‌ها هستند و معاون فرهنگی وزارت علوم در سفرهای استانی و برنامه‌های متعدد این مسیر را تقویت کرده است.»
او تأکید کرد: «دانشجویان در حوزه فرهنگ بسیار فعال‌اند. تغییرات در هیأت‌های نظارت نیز باعث تغییر رویکردها شده است.»
سیمایی رویکرد دولت چهاردهم را «عدالت، صداقت و عدالت اجتماعی» دانست و ادامه داد: «نشست‌های مشترک رئیس‌جمهور و معاون اول با دانشگاهیان بسیار راهگشاست. مدل جدید همکاری دولت با دانشگاه بر این اساس است که تیم‌های دولتی از مرحله ایده تا اجرا در کنار دانشگاه باشند. این روند، تفاوت اساسی با گذشته دارد که دولت صرفاً سفارش می‌داد و در پایان دوره فرصت اجرای آن از بین می‌رفت.»
وزیر علوم در ادامه به موضوع کم‌آبی کشور اشاره کرد و گفت: «این مسئله به دانشگاه تهران محول شده است. با همکاری وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست و سایر دستگاه‌ها در حال تدوین و اجرای سیاست‌های مشخص هستیم. تاکنون چند نسخه سیاستی ارائه شده و رئیس‌جمهور به صورت هفتگی روند پیگیری آن را مطالبه می‌کند.»
سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، درباره وضعیت دانشجویان در پرونده‌های مرتبط با اعتراضات ۱۴۰۱ و روند بازگشت آن‌ها به دانشگاه، توضیح داد: برخی دانشجویان محکومیت کیفری پیدا کردند اما این مسئله لزوماً به حوادث سال ۱۴۰۱ ارتباطی ندارد. تا جایی که من اطلاع دارم، هیچ پرونده مستقیمی در این خصوص وجود ندارد و در بررسی‌های انجام‌شده نیز بیش از سه یا چهار نفر را شناسایی نکردم. پیش از صدور عفو مقام معظم رهبری نیز تلاش‌هایی برای رفع مشکلات چند نفر صورت گرفت.
او درباره فرایند عفو توضیح داد: باید توجه داشت که عفو تنها با درخواست فرد آغاز می‌شود. نه من و نه حتی وکیل دانشجو نمی‌توانیم بدون خواست او پیگیر عفو باشیم. اگر دانشجویی تمایلی به ارائه درخواست نداشته باشد، هیچ امکانی برای اقدام وجود ندارد. کاری که از من برمی‌آمد، صرفاً واسطه‌گری و کمک برای طی شدن مسیر عفو بود.
وزیر علوم در ادامه به وضعیت دانشجویان محروم از تحصیل پرداخت و اظهار داشت: اصطلاح اخراج چندان صحیح نیست. بسیاری از این دانشجویان به‌واسطه برخی اتفاقات در دولت قبل از تحصیل بازمانده بودند اما بعداً به دانشگاه بازگشتند. بیش از ۳۰۰ نفر از دانشجویان در آن مقطع بین یک تا چند ترم از تحصیل محروم شدند. در برخی موارد نیز این محرومیت در سنوات تحصیلی لحاظ شد و چون امکان دفاع در مهلت قانونی پیدا نکردند، با پایان‌یافتن سنوات، عملاً از دانشگاه اخراج شدند.
سیمایی صراف در پایان تأکید کرد: تمام این پرونده‌ها به‌طور کامل بررسی شد و بازگشت دانشجویان از مسیر کاملاً حقوقی انجام گرفت. در حال حاضر هیچ پرونده باز یا دانشجوی بلاتکلیف در دانشگاه‌ها وجود ندارد.
وی در پایان از رسانه‌ها خواست این دستاوردها را بیش از پیش به جامعه معرفی کنند تا نقش دانشگاه در توسعه علمی، اقتصادی و اجتماعی کشور نمایان‌تر شود.
