به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا ،آتش سوزی اخیر در آبادان، تنها شعله‌ای بر شاخ و برگ نخل‌ها نبود؛ بلکه بازتابی از بحران ساختاری آب و کم‌توجهی سیستماتیک به کشاورزی پایین‌دست کارون بود.
بیش از ۲۵ هزار نخل در ۱۶۰ هکتار نخلستان طعمه شعله‌ها شدند و با خود، امید هزاران کشاورز و خانواده‌های وابسته به درآمد خرما را خاکستر کردند. این خسارت فراتر از یک آسیب اقتصادی است؛ نخلستان‌های خوزستان در فرهنگ، معیشت و هویت منطقه ریشه دارند و نابودی آن‌ها، یک ضربه عمیق اجتماعی و اقتصادی محسوب می‌شود.
اهالی آبادان و شادگان، مقصر اصلی را در سیاست‌های مدیریتی استان می‌دانند و می گویند: «مسئولان استانداری و سازمان آب و برق خوزستان مسئولند. کارشناسانی که ادعا می‌کنند نخل‌ها الان به آب نیاز ندارند، یا ناآگاه‌اند یا واقعیت را نمی‌دانند.» واقعیت اما تلخ‌تر از این است؛ نخلستان‌های پایین‌دست کارون بیش از یک دهه است که با کمبود شدید آب و افزایش شوری آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و شرایط امسال، بحرانی‌تر از همیشه است.
آبادان، خرمشهر و شادگان، در پایین‌دست حوزه‌های آبی کارون و جراحی، با تنش شدید آبی مواجه هستند. کارشناسان نظام صنفی کشاورزی هشدار داده‌اند که کیفیت و کمیت خرمای امسال در پایین‌دست تقریبا به صفر رسیده است.
مسیر بحرانی آب اینگونه است که جریان اصلی از بالا‌دست دزفول و رودخانه کرخه آغاز می‌شود، پس از عبور از شوش، وارد اهواز و مناطق پایین‌دست مانند آبادان و خرمشهر می‌شود. نخستین مقاصد آب، مزارع نیشکر در بالا‌دست هستند که نه تنها حجم عظیمی از آب شیرین را مصرف می‌کنند، بلکه پساب خروجی آن‌ها حاوی شوری و آلاینده‌های صنعتی است که زمین‌های پایین‌دست را غیرقابل بهره‌برداری می‌کند.
این شرایط، نشانه یک بحران ساختاری در مدیریت منابع آب و اولویت‌بندی کشاورزی است. فقدان نظارت بر مزارع صنعتی، سیاست‌های غیراصولی در توزیع آب و بی‌توجهی به کشاورزی پایین‌دست، همگی در کنار هم موجب نابودی نخل‌ها، کاهش تولید و محرومیت کشاورزان از معیشت شده‌اند.
نخلستان‌ها و زمین‌های کشاورزی خوزستان، قلب تپنده کشاورزی جنوب غرب ایران هستند. بی‌توجهی مسئولان، فاجعه‌ای خاموش و گسترده را رقم زده است؛ فاجعه‌ای که تنها با بازبینی الگوی کشت، اولویت‌بندی تأمین آب شیرین، و برنامه‌ریزی بلندمدت می‌تواند جبران شود. آبادان امروز، با بوی دود و خاکستر نخل‌های سوخته، تصویری تلخ از سال‌ها بی‌آبی و نادیده گرفتن حقوق کشاورزان پایین‌دست ارائه می‌دهد.
