خبرگزاری مهر، گروه استانها- رضا زیارتی: بررسی میدانی و گفتگو با مردم و عرضه‌کنندگان نشان می‌دهد که در سال جاری، تورم و کاهش قدرت خرید، بیش از هر زمان دیگری بر رفتار اقتصادی خانواده‌ها سایه انداخته است.
فشار اقتصادی و انتخاب اجبارگونه کالای بی‌کیفیت
«علی» یکی از نیروهای خدماتی شهرداری در گفتگو با خبرنگار مهر تأکید می‌کند: با وجود تورم و اوضاع اقتصادی، خیلی زیر فشاریم و مجبوریم کالاهای بی‌کیفیت را انتخاب کنیم.
وی افزود: لباس فرم و کیف بچه‌ها را از سال قبل نگه داشته‌ایم و همان‌ها را استفاده می‌کنیم، در شهر ما نمایشگاه لوازم‌التحریر نیست و اگر هم باشد، توان خرید اجناس خوب را نداریم.
این روایت، تنها یک نمونه از روایت صدها خانواده‌ای است که امسال با محدودیت‌های جدی برای خرید وسایل تحصیل فرزندان‌شان روبه‌رو هستند.
مغازه‌داران هم نگرانند از سوی دیگر، فروشندگان نیز از وضعیت بازار راضی نیستند.
«محمد کنگانی» یکی از فروشندگان نوشت‌افزار در شهر سیراف می‌گوید: واقعاً هر سال توان خرید قشر ضعیف جامعه کمتر می‌شود. حتی برخی خانواده‌ها توان خرید کتاب هم ندارند و از کتاب‌های سال قبل استفاده می‌کنند. دیگر شور و شوقی در مردم جنوب برای خرید لوازم‌التحریر باقی نمانده است.
به گفته او، کاهش مشتریان نه تنها معیشت خانواده‌ها، بلکه کسب‌وکارهای کوچک محلی را هم تهدید می‌کند.
برآورد هزینه برای یک خانواده با دو فرزند
طبق بررسی‌های میدانی، متوسط هزینه خرید حداقل لوازم‌التحریر ایرانی (دفتر، مداد، خودکار، کیف، مداد رنگی و سایر ملزومات ابتدایی) برای یک خانواده با دو فرزند، بین ۳ تا ۵ میلیون تومان برآورد می‌شود.
این رقم بدون احتساب هزینه‌های لباس فرم، کفش و سایر ملزومات جانبی است، با اضافه شدن این اقلام، هزینه‌ها به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت.
غیبت نمایشگاه‌ها و بی‌رونقی بازار
یکی دیگر از عوامل فشار مضاعف بر خانواده‌ها، نبود نمایشگاه‌های عرضه مستقیم و فروش فوق‌العاده است.
تجربه سال‌های گذشته نشان داده بود که برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی تا حدودی می‌تواند از شدت هزینه‌ها بکاهد. اما در برخی شهرها مانند سیراف، این ظرفیت اصلاً فراهم نشده یا آن‌قدر محدود بوده که تأثیر چندانی در کاهش فشار اقتصادی مردم نداشته است.
از نیاز به کیفیت تا واقعیت توان خرید
آنچه از گفتگوها و مشاهدات برمی‌آید، تضاد آشکاری است میان نیاز واقعی خانواده‌ها به کالاهای باکیفیت و توان خریدشان.
بسیاری از والدین با وجود آگاهی از اهمیت کیفیت در کیف و کفش یا لوازم‌التحریر، ناگزیرند کالاهای ارزان‌تر و بی‌کیفیت‌تری را انتخاب کنند تا بتوانند حداقل نیاز اولیه فرزندان خود را تأمین کنند.
آغاز سال تحصیلی جدید در جنوب کشور و شهرهایی مانند سیراف، بیش از آنکه با شور خرید لوازم‌التحریر و لباس فرم همراه باشد، با نگرانی و محاسبه دقیق دخل‌وخرج خانواده‌ها گره خورده است.
کاهش توان خرید، نبود نمایشگاه‌های عرضه مستقیم، و فاصله روزافزون میان درآمد و هزینه، باعث شده تا بسیاری از خانواده‌ها به اجبار به مصرف دوباره کالاهای سال گذشته و خرید لوازم بی‌کیفیت روی آورند.
در نهایت، به نظر می‌رسد که بازار لوازم‌التحریر دیگر رنگ و بوی سال‌های گذشته را ندارد؛ نه برای کودکان و نوجوانانی که با اشتیاق راهی مدرسه می‌شوند، و نه برای خانواده‌هایی که توان مالی‌شان دیگر کفاف خرید «یک شروع تازه» را نمی‌دهد.
