به گزارش ایسنا، نشست هم اندیشی مجموعه فعالان اقتصادی حوزه عراق و بررسی آخرین وضعیت تجارت بین دو کشور و ارزیابی ریسک‌ها، مخاطرات، موانع احتمالی پیش رو و تشکیل کمیته مدیریت تدابیر ویژه در اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، با حضور نمایندگان سازمان توسعه تجارت، گمرک جمهوری اسلامی ایران، وزارت امور خارجه و ستاد توسعه روابط اقتصادی ایران با عراق و فعالان تجاری حوزه عراق برگزار شد.
در ابتدای این نشست که امروز (سه‌شنبه - ۲۵ شهریور ۱۴۰۴) برگزار شد، یحیی آل اسحاق - رئیس اتاق مشترک ایران و عراق - گفت: در پنج ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۴ به نسبت پنج ماه ابتدایی سال ۱۴۰۳، صادرات ما تا حدودی کاهش داشته که البته بیشترین کاهش ما در رابطه با کاهش صادرات گاز است.
او ادامه داد: کاهش واردات ما هم مربوط به طلا بود و در برخی کالاها هم رشد کردیم. ذهنیت ما این است که بار دیگر صادرات خود را به ۱۲ میلیارد دلار برسانیم و ضمن حفظ میزان صادرات خود، این مقدار را هم ان‌شاءالله افزایش دهیم. در نیمه دوم سال اعداد و ارقام عوض می‌شود و امیدواریم میزان صادرات ما به ۲۰ میلیارد دلار برسد.
آل‌اسحاق اظهار کرد: همانطور که می‌دانید هدف ما این است که مشکلات را از سر راه برداریم و تا آنجا که می‌شود مشکلات را حل کنیم. جا دارد از این اراده و حمایت‌هایی که می‌شود تشکر کنم. نکته مهمی که این جلسه القا کرد این بود که امید ما به روابط ایران و عراق باید بیشتر باشد. نارسایی هست اما جهت دهی می‌تواند باعث رشد شود.
رئیس اتاق مشترک ایران و عراق تاکید کرد: البته شرط رخ دادن این اتفاق این است که باید عراق را به روز بشناسیم. باید زمان را درست تشخیص دهیم در غیر این صورت همه چیز را از دست می‌دهیم. درآمد عراق قطعا در چهار سال آینده دو برابر می‌شود و اگر توجه نکنیم از دست می‌دهیم. ما می‌توانیم نقش بالایی داشته باشیم و عراق فرصتی است که باید آن را در نظر داشت. در بخش خصوصی کسانی موفق هستند که تصمیمات سخت می‌گیرند و در بازار عراق نمی‌توان ساده و آرام برخورد کرد، بازار عراق خشن است و باید این را در نظر داشت. البته حاکمیت هم وظایفی دارد که سعی می‌کنیم سنگ‌ها را از سر راه برداریم.
او در پایان صحبت‌های خود گفت: ما باید به موضوعات واردات توجه کنیم و بخش خصوصی هم باید به ما نشان دهد که چگونه می‌توان واردات را به نحو احسن از عراق انجام داد. کمیته هم برای همین منظور تشکیل می‌شود تا در کنار هم شرایط را بهبود ببخشیم. سرمایه گذاری مشترک خواسته طرفین عراقی است و از بنده خواسته‌اند تا این اقدام را انجام دهیم. به ما گفته‌اند که در عراق شرایط را برای تولید مشترک فراهم می‌کنیم و این موضوع رسما از سوی مسئولان عراقی به بنده اعلام شد. ما باید به سمت استفاده از شرایط موجود برویم و صراحتا می‌گویم که ما به دنبال رفع مشکل هستیم و لطفا مشکلات را با ما در جریان بگذارید.
در ادامه این نشست عبدالامیر ربیهاوی - مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت ایران - گفت: طبق آمار موجود ما در بحث صادرات به عراق به نسبت پنج ماه نخست سال گذشته، ۱۸ درصد کاهش داشته‌ایم که البته حجم زیادی از این درصد را صادرات گاز به خود اختصاص داده است.
او ادامه داد: برای اینکه بیشتر این موضوع را درک کنیم، ما در پنج ماه اول سال گذشته حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار صادرات گازی به عراق داشتیم که امسال در بازه زمانی مشابه به سال قبل، این مقدار به ۹۵۰ میلیون دلار کاهش یافته است. در واقع ۶۰۰ میلیون دلار کاهش در همین بحث گاز داشته‌ایم که میزان قابل توجهی است. در مجموع نیز صادرات ما به نسبت پنج ماه اول سال گذشته، حدودا یک میلیارد دلار کاهش داشته است. ما در سال ۱۴۰۳ در این بازه زمانی حدود ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار صادرات به عراق داشتیم، اما در پنج ماه ابتدایی امسال بخاطر شرایط موجود در کشور، ۳ میلیارد و ۷۴۹ میلیون دلار صادرات داشته‌ایم.
مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت ایران، با اشاره به کاهش چشمگیر صادرات گاز ایران به عراق اظهار کرد: کشورهایی همچون امارات و قطر در تلاش هستند تا جایگزین ایران در بازار عراق شوند و در کنار این موضوع نیز بحث ناترازی انرژی مطرح است که در این زمینه تاثیرگذار بوده است. البته این را هم در نظر بگیریم که میزان صادرات ما به عراق در سال گذشته حدود ۱۲ میلیارد دلار بود که سعی داریم این حجم را افزایش دهیم اما کاهش حجم صادرات گاز در این زمینه تاثیر منفی گذاشته است که با این حال، وجود پروژه‌های مهندسی ما در بصره، بغداد و … می‌توان این حجم صادرات را افزایش دهد.
او درباره سهم استان‌های مرزی ایران از صادرات گاز به عراق، توضیح داد: بیشترین حجم صادرات گاز ما از استان کرمانشاه صورت می‌گیرد که چیزی حدود یک میلیارد و ۴۳۲ میلیون دلار را به خود اختصاص داده و در صدر قرار دارد. استان‌های مرزی درگیر نیز در رتبه‌های بعد قرار گرفته‌اند. ضمنا باید در نظر داشت که صادرات آهن و فولاد ما نیز از ۱۰۲ میلیون به ۶۲ میلیون کاهش داشته که این موضوع بخاطر سیاست‌های داخلی عراق است. همچنین باید عنوان کرد که ۵۳ درصد صادرات ما کالاهای مصرفی با ارزش افزوده است و در واقع افزایش صادرات در این زمینه نیز از اهداف مهم ما به حساب می‌آید.
ربیهاوی با اشاره به برنامه‌های عراق برای خودکفایی در برخی بازارها، تصریح کرد: به عنوان مثال یکی از دلایل کاهش صادرات میلگرد ما به عراق، راه اندازی واحد تولیدی در بصره است که حدود ۱۷ تا ۱۸ درصد کاهش صادرات داشته‌ایم. عراق در زمینه‌های دیگر نیز به دنبال رشد است که البته ما سعی کردیم با صادرات شمش آهن این بحث را تا حد امکان کنترل کرده و صادرات فلزات خود را ادامه دهیم.
در ادامه این نشست نیز جهانبخش سنجابی شیرازی، دبیر اتاق مشترک ایران و عراق تاکید کرد: هدف اول ما از مطرح کردن این آمار شفاف کردن شرایط بود و می‌خواهیم نشان دهیم که با وجود تمامی شرایط، تجارت ما با عراق همچنان رو به جلو است. فراز و نشیب هست اما تجارت ما عراق همچنان وجود دارد، اگر آمارها کاهشی است، باید شرایط را در نظر داشت و به عنوان مثال، ما حدود ۱۴ روز در شرایط جنگ تحمیلی قرار داشتیم که همه این مسائل تاثیرگذار بوده‌اند.
او ادامه داد: هدف دوم ما نیز این بود که از ابتدای امسال یک کمیته تدابیر ویژه در رابطه با مراودات تجاری و صادرات خود با عراق ایجاد کنیم و می‌خواهیم این را اطلاع رسانی کنیم. هدف از تشکیل این کمیته بررسی موضوعات مختلف است. البته باید اعلام کنم که این کمیته در گذشته با نام شورای سیاست گذاری وجود داشت و در دوره دولت قبل دچار خلا شد و این کمیته می‌تواند به بخش خصوصی کمک قابل توجهی کند.
سنجابی درباره اهداف کمیته مذکور نیز گفت: صیانت از روابط تجاری، شناسایی موانع و مشکلات، جلوگیری از اخلال در نظام تولید و تجارت کشور، جلوگیری از اخلال در نظام مالی، تدوین راهکار برای جلوگیری از موفقیت تحریم‌ها، ایجاد لابی مناسب برای بخش خصوصی و ایجاد تراز تجاری مناسب با عراق، از جمله اهداف اصلی ما هستند. اولین جلسه این کمیته نیز مهر ماه برگزار خواهد شد که سعی می‌کنیم بهترین نتیجه را در رابطه تجارت با عراق حاصل کنیم.
