خبرگزاری مهر - گروه استانها: ایران به‌طورکلی در منطقه‌ای خشک و نیمه‌خشک واقع شده و در سال‌های اخیر با پدیده‌ای جدی به نام «بحران کم‌آبی» دست‌وپنجه نرم می‌کند. استان لرستان که روزی به دلیل داشتن رودخانه‌های پرآب و چشمه‌سارهای فراوان به «سرزمین آبشارها و رودخانه‌ها» معروف بود، اکنون به طور فزاینده‌ای با پیامدهای این بحران ملی دست‌به‌گریبان است.
کاهش نزولات جوی، ادامه‌یافتن دوره‌های خشکسالی، مدیریت ناکارآمد منابع آب و افزایش مصارف بخش‌های مختلف، این استان را نیز همانند بسیاری از نقاط کشور در وضعیت «تنش آبی» قرار داده است.
در این شرایط حساس که حفظ و تخصیص آب برای شرب و نیازهای اولیهٔ انسان به اولویتی غیرقابل‌انکار تبدیل شده است، شاهد رویه‌ای نگران‌کننده در شهر خرم‌آباد هستیم و آن هم استفاده از آب شرب برای آبیاری فضای سبز است.
اگرچه حفظ و توسعهٔ فضای سبز شهری برای تلطیف هوا و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان امری ضروری است، اما روش‌های کنونی آبیاری که از منابع باکیفیت و محدود آب شرب استفاده می‌کنند، در تضادی آشکار با اصل توسعهٔ پایدار و مدیریت خردمندانهٔ منابع قرار دارد.
از مرحله تنش آبی عبور کرده‌ایم
محمودرضا رحمتی معاون شرکت آب منطقه‌ای لرستان دراین‌رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: باتوجه‌به تغییر اقلیم و روند خشکسالی‌های پی‌درپی در لرستان، میزان بارش‌ها کاهش پیدا کرده است.
آب‌های زیرزمینی، آب‌های سطحی و آب پشت مخازن سدهای استان کاهش‌یافته است وی با بیان اینکه به‌تبع این موضوع، آب‌های زیرزمینی، آب‌های سطحی و آب پشت مخازن سدهای استان کاهش‌یافته است، عنوان کرد: علاوه بر این مصرف بی‌رویه آب و همچنین عدم استفاده از تکنولوژی‌های جدید موجب شده که با کمبود منابع آبی در استان مواجه شویم.
معاون شرکت آب منطقه‌ای لرستان، ادامه داد: این عوامل موجب شده که از مرحله تنش آبی در استان عبور کنیم و مشکلات در این حوزه افزایش پیدا کرده است.
کمتر از ۲۰ درصد از چاه‌های آب کنتور هوشمند دارند
رحمتی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه باید مشارکت مردم را در کاهش مصرف آب در بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب داشته باشیم، افزود: به طور حتم با مصرف بهینه بخشی از مشکلات در این حوزه رفع خواهند شد.
بخش کشاورزی بیش از ۹۰ درصد از آب‌های زیرزمینی و سطحی استان را مصرف می‌کند وی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی بیش از ۹۰ درصد از آب‌های زیرزمینی و سطحی استان را مصرف می‌کند، افزود: در این راستا یکی از اقدامات در حال انجام تجهیز چاه‌های مجاز آب به کنتورهای هوشمند است.
معاون شرکت آب منطقه‌ای لرستان، بیان داشت: طی چند سال گذشته کمتر از ۲۰ درصد از چاه‌های مجاز آب استان را توانسته‌ایم کنتور گذاری هوشمند کنیم.
هدررفت آب در شبکه‌های انتقال سنتی
رحمتی یکی دیگر از اقدامات در دستور کار را استفاده از خطوط انتقال آب هوشمند و نوین در استان برشمرد و گفت: این اقدام با همکاری سازمان جهاد کشاورزی استان از چند سال قبل شروع شده است.
وی با تأکید بر اینکه بااین‌وجود خیلی از شبکه‌های انتقال آب استان سنتی و غرق آبی است، گفت: هدررفت آب ما در این شبکه‌های انتقال آب در بعضی موارد بیش از ۵۰ درصد است.
معاون شرکت آب منطقه‌ای لرستان با اشاره به اینکه در بخش صنایع اوضاع بهتر است، چون خود صنایع سیستم تولیدی دارند و درآمد هزینه‌ای هستند، در بخش عمده‌ای از آنها حتی «بازچرخانی» آب اتفاق افتاده است و قسمتی از پساب تولیدی خودشان را صرف فضای سبز و آبیاری محوطه خود می‌کنند، گفت: حجم آبی که در حوزه شرب مصرف می‌کنیم نسبت به کشاورزی و صنعت کمتر است، اما چون تصفیه می‌شود، هزینه‌های زیادی برای نقل‌وانتقال شبکه توزیع از سوی شرکت آب‌وفاضلاب صورت می‌گیرد.
آبیاری فضای سبز با آب شرب و یک راه حل برای جلوگیری از آن
آمادگی داریم که با همکاری شهرداری، کار برداشت غیرمستقیم آب از رودخانه را انجام دهیم رحمتی در ادامه سخنان خود با اشاره به موضوع آبیاری فضای سبز شهر خرم‌آباد با آب شرب، گفت: باتوجه‌به منابع اعتباری نمی‌توان ۱۰۰ درصد فضای سبز شهر خرم‌آباد را با آب غیرشرب آبیاری کرد، اما باتوجه‌به وضعیت رودخانه خرم‌آباد، ما آمادگی داریم که با همکاری شهرداری، کار برداشت غیرمستقیم آب از رودخانه را انجام دهیم.
وی تأکید کرد: این اقدام می‌تواند جایگزین استفاده از آب‌های زیرزمینی و چاه‌ها باشد.
۲۰ درصد از فضای سبز خرم‌آباد با آب شرب آبیاری می‌شود
داریوش بارانی بیرانوند شهردار خرم‌آباد نیز دراین‌رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: قریب به ۲۰ درصد از فضای سبز شهر خرم‌آباد با آب شرب آبیاری می‌شود.
وی با بیان اینکه این موضوع از ابتدای شکل‌گیری فضای سبز شهر خرم‌آباد وجود داشته، منتها باتوجه‌به وضعیتی که به لحاظ اقلیمی و شرایط محیطی کشور شاهد هستیم، هم به مردم و هم به دستگاه‌های قضائی و نظارتی قول دادیم که این ۲۰ درصد را در سال ۱۴۰۴، کاهش دهیم.
شهردار خرم‌آباد، ادامه داد: تا کنون ۷۰ هکتار از فضای سبز خرم‌آباد که از طریق آب شرب آبیاری می‌شد را به منابع دیگری متکی کردیم.
وی بیان داشت: بهترین روش که در قانون هوای پاک نیز ذکر شده، استفاده از پساب برای آبیاری فضای سبز است و باتوجه‌به موقعیت قرارگیری تصفیه‌خانه شهر خرم‌آباد هزینه چند صدمیلیاردی لازم است تا این شبکه حتی به شهر برسد.
وی تأکید کرد: نه‌تنها شهرداری خرم‌آباد، بلکه هیچ شهرداری نمی‌تواند تعهد ۲۰ درصدی را در یک سال انجام دهد، آنچه که ما تعهد کرده‌ایم این بوده که بخشی از این ۲۰ درصد را در سال ۱۴۰۴ انجام دهیم که بخشی از آن انجام و بخش دیگر هم در حال انجام است.
بنا بر این گزارش، واقعیتِ تلخ و انکارناپذیر حاضر این است که خرم‌آباد در بحران آب غرق شده است. کاهش بی سابقهٔ منابع آبی و ادامه روند خشکسالی، دیگر نه یک هشدار که یک وضعیت اضطراری است که نیازمند عزمی جدی و تغییر رویه‌ای فوری است و در این میانه، استمرار استفاده از آب شرب برای آبیاری فضای سبز خود یک بحران جدی تر است که می‌طلبد دستگاه‌های متولی از جمله شهرداری و شرکت آب منطقه با اتخاذ یک راه‌حل مشترک هر چه زودتر جلوی آن را بگیرند.
