بازار سرمایه پس از حمایت متولیان پس از رشد حدود ۸ درصدی با ریزش در انتهای تیرماه با روندی نزولی در مردادماه همراه بود. با این وجود شرایط بازار با کاهش تعداد فروشندگان در روزهای ابتدایی شهریورماه تغییر پیدا کرد و بازار توانست رشد محدودی را تا محدوده‌های فعلی به ثبت برساند و در یک قدمی کانال ۲میلیون و ۷۰۰ هزار واحدی قرار بگیرد. نرخ ارز نیز که یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار بر بازار بوده پس از اصلاح تا محدوده‌های ۹۶ تا ۹۷ هزار تومانی، با افزایش تهدید‌های بین‌المللی روز گذشته تا کانال ۹۹ هزار تومان صعود کرد. براین اساس صندوق‌های طلا نیز به طور میانگین حدود ۱ تا ۲ درصد رشد کرده‌اند. عاملی که موجب افزایش حجم نسبی عرضه‌ها در بازار روز گذشته شد. با این وجود به نظر می‌رسد بازار در روزهای آینده با افزایش نسبی حجم عرضه‌ها روبه‌رو شود و باید دید درنهایت موضوع مذاکرات بین‌المللی چگونه رقم خواهد خورد.
دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای روز دوشنبه با افزایش ارتفاع ۴۲ واحدی روبه‌رو شد و در نهایت در محدوده ۲میلیون و ۶۷۷ هزار واحدی قرار گرفت. در این بین نماگر هموزن نیز با افزایش ارتفاع ۰.۰۶ درصدی مواجه و در نهایت در سطح ۸۰۲ هزار و ۷۲۳ واحدی قرار گرفت. از سوی دیگر شاخص کل فرابورس نیز که معیار مناسبی برای بررسی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، همسو با سایر نماگرها حدود ۰.۲۸ درصد سبزپوش بود و در سطح ۲۴ هزار و ۱۵۲ واحدی کار خود را به اتمام رساند. از سوی دیگر ارزش معاملات خرد روز گذشته بازار سرمایه که شامل سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی بازار می‌شود مقدار ۹ هزار و ۲۶۷ میلیارد تومانی را ثبت کرده است که نسبت به روز یکشنبه حدود ۵۱ درصد رشد داشته است. از طرفی روز دوشنبه حدود ۴۶۶میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شده است.
هاتف شاملو، کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت روز گذشته بازار عنوان کرد: بورس تهران روز گذشته شاهد تقابل میان خریداران و فروشندگان بود. این دوگانگی، زنگ خطری برای سرمایه‌گذاران است؛ بازاری که با تزریق نقدینگی حقوقی‌ها و صندوق‌های حمایتی احیا شده، اما نشانه‌های کم توانی و عرضه قریب‌الوقوع را پنهان نمی‌کند. پس از ریزش بازار به محدوده ۲میلیون و ۳۸۰ هزار واحدی، بازار شاهد رشدی حدود ۱۲ درصدی بود. صندوق‌های اهرمی حتی تا ۳۰ درصد صعود کردند که این امر نوسان‌گیران را به فکر شناسایی سود انداخته است. بسیاری از حقیقی‌های محتاط که پس از تنش‌های ژئوپلیتیک سهام خود را نفروخته بودند، اکنون به صف فروشندگان پیوستند. این رالی نه با بازگشت پول حقیقی‌ها، بلکه با ورود نقدینگی از سوی حقوقی‌ها و صندوق‌های حمایتی رقم خورد. از منظر ارزندگی، بازار پیش از این رالی در محدوده‌های ارزان‌قیمت بود، اما با توجه به ریسک‌های اقتصادی، اکنون نمی‌توان آن را بسیار ارزنده خواند. فرصت‌های پایین‌تر قیمتی همچنان وجود دارد، اما بدون کاهش ریسک‌ها، جذابیت بنیادی کاهش یافته است. بازار آپشن‌ها، به عنوان پناهگاه نوسان‌گیران، فاقد دامنه نوسان است و امکان جابه‌جایی‌های سریع را فراهم می‌کند.
شاملو ادامه داد: صنعت خودرو، لیدر روانی بازار، درگیر اخبار ضدونقیض است. سال‌ها موضوع واگذاری و خصوصی‌سازی که با تلاش‌های اخیر عبدالناصر همتی به‌خصوصی‌سازی ایران‌خودرو منجر شد همچنان با سنگ‌اندازی‌های ساختاری روبه‌رو است. ورود خودرو به بورس کالا که دو سال پیش به طور موقت رخ داد، می‌توانست صورت‌های مالی را اصلاح و دلالان را حذف کند، اما متوقف شد. خروج دولت و واگذاری به بخش خصوصی، کلید اعتمادسازی است، اما چشم‌انداز سودآوری کوتاه‌مدت همچنان تیره است. تلاش ناکام دو سال پیش برای ورود خودرو به بورس کالا که می‌توانست صورت‌های مالی را بهبود بخشد و دلالان را حذف کند نمونه‌ای از این موانع است. با وجود نقش لیدری روانی در بازار، اخبار مثبت و منفی متعادل، تصمیم‌گیری را دشوار کرده است.
شاملو در خصوص وضعیت سایر صنایع نیز افزود: پالایشی‌ها با کرک‌اسپرد مناسب و حمایت‌های دولتی، جذابیت بالایی پیدا کردند. رشد اخیر و احتمال سود بهتر تابستان نسبت به پارسال، این صنعت را در کانون توجه نگه داشته است. در صنعت پتروشیمی شاخه اوره با صادرات قوی سودآور بود، اما کاهش اخیر قیمت جهانی اوره چالش جدیدی برای این صنعت ایجاد کرده است. تنش‌های روسیه و اوکراین می‌تواند قیمت‌ها را بالا نگه دارد، اما صلح احتمالی نرخ‌ها را کاهش می‌دهد. آروماتیک‌ها (نوری، بوعلی) با خوراک مایع، همچنان پیشرو هستند، اما متانولی‌ها از قطعی گاز آسیب دیدند. از سوی دیگر صندوق‌های طلا، با وابستگی به دلار آزاد و اونس جهانی به نظر می‌رسد بازده مطلوبی را به ثبت برسانند. با بلاتکلیفی‌های اقتصادی و تزریق محدود نقدینگی، پیش‌بینی وضعیت بازار برای روزهای آینده دشوار است. رالی اخیر قیمت‌ها را به سطوح مقاومتی رساند و به نظر می‌رسد در مهرماه شاهد اصلاح موقتی خواهیم بود. آبان، به رسم سال‌های گذشته، اما تنها در صورت کاهش واقعی ریسک‌ها و بازگشت سرمایه‌گذاران خرد می‌تواند با کف‌سازی و صعود همراه باشد.
سهیلا نقی‌پور، کارشناس بازار سرمایه وضعیت روز گذشته بازار را این گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد: بورس تهران در معاملات روز دوشنبه، روزی پرنوسان را پشت سر گذاشت. عملکرد دوگانه نماگر اصلی با شاخص کل هموزن نشان‌دهنده تعادل نسبی بازار پس از یک آغاز صعودی بود. در ساعات ابتدایی معاملات، شاخص کل حدود ۱۸ هزار واحد رشد کرد و به کانال ۲میلیون و ۶۹۵ هزار واحدی رسید، اما با افزایش عرضه‌ها، موج صعودی فروکش کرد و بازار به نقطه آغاز نزدیک شد. یکی از ویژگی‌های برجسته معاملات روز گذشته، نوسانات شدید حجم عرضه و تقاضا بود. بازار با موج تقاضای مطلوبی آغاز شد که به طور عمده از سوی حقیقی‌ها و به دلیل ورود نقدینگی به صنایع بزرگ هدایت می‌شد. اما پس از گذشت ساعات ابتدایی معاملات، عرضه‌ها افزایش یافت و تعادل برقرار شد. دلایل این نوسانات را می‌توان در عوامل متفاوتی جست‌و‌جو کرد. نخست، شناسایی سود توسط سرمایه‌گذاران که منجر به خروج موقت نقدینگی شد. از سوی دیگر عدم اطمینان از اخبار سیاسی و اقتصادی، مانند مذاکرات احتمالی بین‌المللی و تاثیر آن بر نرخ ارز که موجب احتیاط معامله‌گران شده است. البته فشار عرضه از سوی حقوقی‌ها در نمادهای پتروشیمی و فلزی، به دلیل انتظارات از گزارش‌های ماهانه تولید نیز حائز اهمیت بوده است. از این رو در نهایت، بازار با تعادل به پایان رسید که این امر می‌تواند نشانه‌ای از بلوغ بازار در برابر شوک‌های کوتاه‌مدت باشد. در بخش آپشن‌ها، معاملات روز گذشته روند خاصی از بازار کلی را نشان نداد.
حجم معاملات آپشن‌ها نسبت به روزهای گذشته افزایش پیدا کرده، اما با نوسانات قیمتی محدود، بیشتر به سمت خنثی تمایل داشته است. آپشن‌های call (خرید) در نمادهای شاخص‌محور مانند فملی و فولاد، رشد ملایمی داشتند، درحالی‌که put (فروش) در گروه‌های کوچک‌تر فعال‌تر بود. این الگو، بدون جهت‌گیری صریح، بازتاب‌دهنده بازار دوگانه روز دوشنبه است که تقاضای اولیه صعودی بود، اما عرضه‌های متعادل‌کننده، از روندهای شدید جلوگیری کرد. با این وجود آپشن‌ها می‌توانند در روزهای آینده، با توجه به حساسیت به نرخ بهره، سیگنال‌های بهتری ارائه دهند. گروه خودرویی به طور کلی، تحت تاثیر اخبار مثبت مانند ترخیص بیش از ۲۰ هزار خودرو وارداتی و افزایش سرمایه ایران‌خودرو، عملکرد مثبتی در روزهای اخیر داشت.
نمادهای خساپا و خودرو، پس از توقف‌های طولانی، با ورود نقدینگی، صف خریدی در روزهای اخیر تشکیل دادند. این بازگشایی‌ها، به ویژه در شرایط تورمی بازار خودرو، می‌تواند کاتالیزور رشد برای کل گروه باشد، هرچند ریسک‌های ارزی همچنان وجود دارد. به طور کلی، وضعیت صنایع بورس متنوع است. صنایع فلزی، معدنی و پتروشیمی، با جذب نقدینگی، بیشترین رشد را ثبت کردند و بیش از ۶۰ درصد نمادهای مثبت را تشکیل دادند. گروه‌های بانکی و بیمه، با تاثیر از نرخ بهره بالا، ثبات نسبی داشتند، درحالی‌که صنایع کوچک مانند نساجی و غذایی، تحت فشار عرضه قرار گرفتند. بازار سرمایه به سمت صنایع بزرگ چرخید که این امر می‌تواند نشانه‌ای از اعتماد به بنیادی‌های قوی‌تر باشد.
نقی‌پور ادامه داد: شرایط بنیادی بازار، متوسط ارزیابی می‌شود؛ با تورم بالا و رشد اقتصادی کند، اما حمایت از صادرات غیرنفتی، پتانسیل رشد را حفظ کرده است. با این حال، وابستگی به نرخ ارز و سیاست‌های ارزی، ریسک‌های بنیادی را افزایش می‌دهد. در خصوص صندوق‌های طلا و بازگشایی مثبت آنها طی روز معاملاتی جاری یکی از نکات مثبت معاملات روز دوشنبه بود. صندوق‌های طلا مانند زر و عیار، با رشد یک تا دو درصدی، از افزایش قیمت اونس جهانی سود بردند. کامودیتی‌ها نیز با تداوم رشد نفت و فلزات، مثبت بودند و حجم معاملات آنها ۲۰ درصد افزایش یافت. این صندوق‌ها، به عنوان پناهگاه امن در برابر نوسانات ارزی، مقصد مناسبی برای نقدینگی فراری از سهام شدند. در خصوص نرخ بهره و سیاست‌های بانک مرکزی، نرخ بهره بین‌بانکی به ۲۳.۹۹ درصد رسید که بالاترین سطح در سال‌های اخیر است و نشان‌دهنده کمبود منابع در شبکه بانکی است. با این وجود باید عنوان کرد پیش‌بینی برای روزهای آینده، دشوار خواهد بود. البته می‌توان انتظار افزایش عرضه‌ها را در بازار داشته باشیم. با این وجود ریسک‌های سیاسی و ارزی، می‌تواند تغییرات مشخصی به این نوسانات ببخشند.
