به گزارش اقتصادنیوز، یک هواپیمای ریاست‌جمهوری و یک پایگاه هوایی عظیم آمریکا نتوانستند قطر را از حمله اسرائیل مصون نگه دارند. اسرائیل در نهایت دوحه را هدف قرار داد تا نشان دهد کشورهای عربی حتی وقتی به دونالد ترامپ امتیاز می‌دهند، از خطر نتانیاهو در امان نیستند.
پائولو هانکوک در گزارشی در سی‌ان‌ان نوشت: قطر حق داشت فکر کند که از حمله اسرائیل در امان است. این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس متحد کلیدی آمریکا است و تنها چهار ماه پیش، از رئیس‌جمهور دونالد ترامپ استقبال کرده بود؛ فرش‌های قرمز پهن و قراردادهای میلیارد دلاری امضا شد و حتی پای یک هواپیمای ریاست‌جمهوری بحث‌برانگیز به میان آمد.
در مورد نقش قطر به‌عنوان میانجی برای پایان دادن به جنگ غزه، نخست‌وزیر قطر، شیخ محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل‌ثانی، روز دوشنبه شخصاً با خالد الحیه، مذاکره‌کننده ارشد حماس دیدار کرد تا برای توافق آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها به رهبری آمریکا فشار بیاورد. قرار بود پاسخ حماس در نشست پیگیری عصر سه‌شنبه ارائه شود؛ اما تنها چند ساعت پیش از آن جلسه، جنگنده‌های اسرائیل یک ساختمان مسکونی در دوحه را هدف قرار دادند و پنج عضو حماس و یک مأمور امنیتی قطری کشته شدند.
حس شوک و خیانت در پایتخت قطر کاملا محسوس است. واژگانی که نخست‌وزیر قطر استفاده می‌کند، تند، احساسی و محکوم‌کنند‌ه‌اند؛ چیزی که با واکنش‌های معمولا آرام او در برابر پیچ‌وخم‌های پایان دادن به جنگ ۲۳ ماهه غزه تفاوت دارد.
او در مصاحبه‌ای با بکی اندرسون از شبکه سی‌ان‌ان در روز چهارشنبه این حمله را تروریسم دولتی توصیف کرد و هشدار داد که نخست‌وزیر اسرائیل یعنی بنیامین نتانیاهو، هرگونه امید برای آزادی گروگان‌ها را نابود کرده و هر شانسی برای صلح را از بین برده است. او همچنین گفت که نتانیاهو باید پای میز عدالت آورده شود و او را متهم کرد که تمام قوانین بین‌المللی را زیر پا گذاشته است.
کشوری که هیچ رابطه دیپلماتیکی با اسرائیل ندارد، هیأت‌های اسرائیلی را دعوت کرد تا برای مذاکره غیرمستقیم با حماس بیایند؛ تلاشی که مورد قدردانی رئیس‌جمهور ترامپ نیز قرار گرفت، او درباره دوحه گفت که شجاعانه خطر کرد تا به ما در برقراری صلح کمک کند.
قطر همچنین امسال وقتی که ایران در ماه ژوئن پایگاه نظامی العدید بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه را هدف قرار داد، هزینه‌ای به نیابت از آمریکا پرداخت. تهران گفت این حمله پاسخی به حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران بوده است. دوحه این حمله را شدیدا محکوم کرد، اما اقدام دیگری انجام نداد.
تضمین‌های امنیتی آمریکا به‌طور ضمنی در قراردادها و تفاهم‌نامه‌های امضا شده وجود داشت. عربستان سعودی، قطر و امارات در جریان سفر ماه مه ترامپ، تعهد دادند ۳ تریلیون دلار قرارداد ببندند و سهم خود از این توافق را عملی کردند.
ترامپ که در ۱۴ مه در دوحه، قطر حضور داشت، از حملات اسرائیل به این کشور که نقش کلیدی در مذاکرات آتش‌بس غزه ایفا می‌کند، بسیار ناراضی بود.
ه.ا. هلیِر، پژوهشگر اندیشکده کارنگی برای صلح بین‌المللی، گفته است: فکر می‌کنم کشورهای عربی که ارتباط نزدیکی با واشنگتن دارند، اکنون خواهند اندیشید که چه کاری می‌توانند برای بازدارندگی از حملات آینده انجام دهند، و همچنین چه نوع معماری امنیتی لازم است تا در آن، به‌جای اتکا به شریکی که حتی نتوانسته آنها را از حمله یکی از متحدان خودش محافظت کند، سرمایه‌گذاری کنند.
اعتماد بین آمریکا و شرکای این کشور در خلیج‌فارس آسیب دیده است. البته هنوز مشخص نیست که آسیب تا چه اندازه بوده است. این مساله به طور عمده به تضمین‌های ترامپ به متحدانش و پیام‌های علنی او به اسرائیل بستگی دارد. پرسش بزرگ‌تر این است که این حمله چه اثر بازدارنده‌ای بر تلاش‌های میانجی‌گری آینده خواهد داشت.
هرچند قطر هنوز درِ میانجی‌گری برای صلح در غزه را نبسته است، مذاکرات در بهترین حالت در حالت تعلیق قرار دارد و در بدترین حالت بعد از تلاش اسرائیل برای ترور به طور کامل خاکستر شده است.
حسن الحسن، پژوهشگر ارشد سیاست خاورمیانه در مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک، گفته است: این نوع خطری نیست که بسیاری از کشورهای منطقه حاضر باشند به خاطر ایفای نقش میانجی بپذیرند.
قطر و مصر مدت‌هاست میانجی‌گر بین اسرائیل و حماس بوده‌اند. عمان گفتگوهایی بین ایران و آمریکا، و همچنین گفت‌وگوهای موفق‌تری بین آمریکا و حوثی‌ها را تسهیل کرده است. امارات در تبادل اسرا میان روسیه و اوکراین نقش داشته است. عربستان هم خود را به‌عنوان میزبان گفت‌وگوهای صلح در چندین مناقشه دیگر مطرح کرده است.
رهبران همه این کشورها واکنش ترامپ را با دقت زیر نظر خواهند داشت، به‌ویژه در شرایطی که ناتوانی آشکار آمریکا در خاورمیانه به نمایش گذاشته شده است. و با این حملات سه‌شنبه، باوری که مدت‌هاست در منطقه وجود دارد مبنی بر اینکه اسرائیل قصد دارد مذاکرات صلح را خراب کند، بیش از پیش تقویت شده است.
