همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: به‌تازگی، یکی از برندهای مطرح و لوکس جهانی که به طراحی‌های آوانگارد و گاه جنجالی‌اش شهرت دارد، از جدیدترین محصول خود رونمایی کرده است: کیفی که در نگاه اول تفاوتی با کیسه پلاستیکی معمولی، از همان‌ها که برای دور ریختن زباله استفاده می‌شود، ندارد. اما تفاوت اصلی جایی آشکار می‌شود که برچسب قیمت آن را می‌بینیم: ۱۳۰۰یورو!

این پدیده بیش از آنکه دربردارنده نوآوری در طراحی باشد، یک پرسش اساسی در ذهن ایجاد می‌کند: چه چیزی به یک شیء «ارزش» می‌بخشد؟ آیا صرفا الصاق نام برندی مشهور به کالایی پیش‌پاافتاده می‌تواند آن را به اثر هنری یا کالای لوکس تبدیل کند؟ این رویکرد که در سال‌های اخیر بارها توسط برندهای بزرگ تکرار شده، به‌ نظر می‌رسد بیشتر از آنکه به‌دنبال زیبایی‌شناسی باشد، نوعی بازی روان‌شناختی با مفهوم «انحصار» و «تمایز» است. گویی این برندها به مخاطبان ثروتمند خود می‌گویند: «شما آن‌قدر خاص هستید که می‌توانید چیزی را حمل کنید که در دست دیگران زباله تلقی می‌شود، اما همه می‌دانند که شما برای این تمایز هزینه‌ای گزاف پرداخته‌اید.»

این روند یادآور داستان معروف «لباس جدید امپراتور» است، جایی که همه از ترس متهم شدن به نادانی تظاهر به دیدن لباسی می‌کنند که وجود خارجی ندارد. امروز نیز شاید بسیاری از منتقدان و دنبال‌کنندگان مد از ترس اینکه «از قافله عقب نمانند» این کیسه پلاستیکی ۱۳۰۰یورویی را تحسین کنند. اما واقعیت این است که هر چیزی که مد می‌شود لزوما زیبا یا ارزشمند نیست. گاهی مد تنها مضحکه‌ای گران‌قیمت برای به چالش کشیدن عقل سلیم ماست و به ما یادآوری می‌کند که شاید امپراتور واقعا هیچ لباس نویی بر تن ندارد.