به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، در جریان رژه نظامی اخیر در پکن، میکروفونی باز، مکالمه غیررسمی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، و شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، را ثبت کرد؛ گفت‌وگویی که حول موضوع طول عمر انسان بود.
شی در این گفتگو با لحنی شوخ گفت: «قدیم‌ها مردم به‌ندرت بالای ۷۰ سال عمر می‌کردند، اما حالا در ۷۰ سالگی هنوز کودک محسوب می‌شوی». پوتین هم از امکان جایگزینی اندام‌های انسان و زندگی جاودانه سخن گفت. شی پاسخ داد که شاید حتی در همین قرن ۲۱، انسان‌ها بتوانند تا ۱۵۰ سال زندگی کنند.
به نوشته فارن پالیسی، هیچ‌یک از این دو نشانه‌ای از تمایل به کناره‌گیری از قدرت نشان نداده‌اند. بنابراین اینکه آنان تا چه زمانی خود را در قدرت می‌بینند، اهمیت دارد. در حالی که پوتین آشکارا به دنبال نوعی جاودانگی فردی است، شی بیشتر به شکلی از «جاودانگی سیاسی» چشم دوخته که پیامدهای ژئوپلیتیک گسترده‌تری دارد.
پوتین سال‌هاست به موضوع افزایش طول عمر علاقه نشان داده است. او اوایل ۲۰۲۴ برنامه «فناوری‌های نوین سلامت‌محور» را با تمرکز بر پزشکی سالمندان معرفی کرد. وزارت بهداشت روسیه در ژوئن پروژه‌هایی در زمینه پیری و به‌ویژه «چاپ زیستی» اندام‌ها با استفاده از فناوری سه‌بعدی را پیشنهاد داد. این طرح‌ها با توجه به جمعیت رو به پیری و کاهش روسیه منطقی به نظر می‌رسند، هرچند با توجه به خروج گسترده دانشمندان از کشور و فضای سیاست‌زده، امید چندانی به موفقیتشان نمی‌رود.
با این حال، دخالت مستقیم پوتین نشان می‌دهد که او بلندپروازی‌های بیشتری دارد. او میخائیل کووالچوک، دانشمندی جنجالی و برادر یکی از میلیاردرهای نزدیک به کرملین را در موقعیت‌های علمی برجسته قرار داده است. پس از آن که درخواست عضویت کووالچوک در سال ۲۰۰۹ از سوی آکادمی علوم روسیه رد شد، مداخله پوتین در ۲۰۱۳ عملاً قدرت این نهاد را نابود کرد.
کووالچوک طرفدار مهندسی ژنتیک است و باور دارد نانوربات‌ها می‌توانند انسان را جاودانه کنند. او حتی مدعی است آمریکایی‌ها مایعات حیاتی بدن روس‌ها را می‌دزدند. دیگر چهره‌های نزدیک به پوتین نیز موضوع «جاودانگی انسان» را جدی می‌دانند. برای رهبری که همیشه بر توان جسمانی‌اش تأکید کرده، این نوع ایده‌ها جذاب است.
سلامت شی هم، مانند هر رهبر سالخورده‌ای، موضوع مهمی است. جزئیات وضعیت جسمانی او محرمانه نگه داشته می‌شود، اما گزارش‌هایی از اضافه‌وزن، استعمال مخفیانه سیگار و حتی ابتلا به نقرس وجود دارد. پس از تجربه پرآشوب مائو تسه‌تونگ در سال‌های پایانی عمرش، حزب کمونیست چین محدودیت‌های سنی و دوره‌های ریاست را اعمال کرد. اما شی در ۲۰۱۸ این قواعد را شکست و راه را برای ادامه رهبری‌اش باز کرد.
برخلاف پوتین، شی علاقه‌ای به پروژه‌های شبه‌علمی نشان نداده است. اولویت‌های علمی چین تحت رهبری او بیشتر بر صنعت، انرژی و فناوری‌های کاربردی متمرکز بوده و نتایج موفقی به بار آورده‌اند. هرچند او مدافع طب سنتی چینی است، اما از حمایت علنی از نظریه‌پردازان حاشیه‌ای پرهیز کرده است.
با این حال، چین تاریخی طولانی از جست‌وجوی جاودانگی جسمی دارد. اندیشه دائویی قرن‌ها در پی اکسیر حیات بود، گرچه بسیاری از این معجون‌ها حاوی جیوه، سرب و آرسنیک بودند و به مرگ امپراتوران منجر شدند. نخستین امپراتور چین، چین شی هوانگ، در جست‌وجوی بی‌ثمر جاودانگی پیش از ۵۰ سالگی درگذشت، احتمالاً بر اثر همین معجون‌های سمی. دست‌کم شش امپراتور دیگر چین نیز به همین سرنوشت دچار شدند.
اما در فرهنگ سیاسی چین نوع دیگری از جاودانگی معتبرتر است: «جاودانگی نمادین» یا خدایی شدن رهبر از طریق فتوحات و بازگرداندن عظمت ملی. این رویکرد بارها در توصیف مائو دیده شد و امروز هم در گفتمان شی تکرار می‌شود.
اگر پوتین به دنبال نوشیدنی معجزه‌آسای جاودانگی باشد، شی بیشتر به «جاودانگی سیاسی» می‌اندیشد؛ از تحقق «جامعه‌ای نسبتاً مرفه تا ۲۰۳۰» گرفته تا ادعای حاکمیت بر تایوان. در نهایت، هر دو رهبر به دنبال آنند که مرزهای مرگ جسمی و سیاسی را جابه‌جا کنند؛ یکی با فناوری و دیگری با جاه‌طلبی ژئوپلیتیک.
