دادههای منتشرشده نشان میدهد که در این هفته برخی از کالاهای پایه مانند سنگآهن و طلا رشد مثبتی تجربه کردند، درحالیکه بخشی دیگر از بازارها نظیر نفت خام و گاز طبیعی با کاهش مواجه شدند. بررسیها حکایت از آن دارد که با وجود انتشار دادههای ضعیف از اقتصاد آمریکا و افزایش احتمال کاهش نرخ بهره در ماه سپتامبر، تضعیف تقاضای چین، همچنان بازارهای جهانی را در ابهام فروبرده است.
نخستین نکته قابلتوجه در این هفته کاهش ۱.۳درصدی قیمت شمش فولاد بود. قیمت هر تن فولاد از ۴۴۵ دلار به ۴۳۹دلار رسید. این کاهش در شرایطی رخ داد که بازار جهانی فولاد همچنان تحت فشار مازاد عرضه قرار دارد. کاهش تقاضا از سوی چین، که بزرگترین مصرفکننده فولاد در جهان است، و همچنین کندی پروژههای عمرانی در سایر کشورها سبب شد فشار نزولی بر قیمت فولاد افزایش یابد. همزمان، سیاستهای محیطزیستی در برخی اقتصادهای نوظهور که به محدود کردن تولید منجر شده، نتوانسته است تعادل را به بازار بازگرداند. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که با نزدیکشدن به فصل پاییز و آغاز پروژههای زیربنایی در برخی کشورها، احتمال ثبات نسبی در بازار فولاد وجود دارد، هرچند فشار رکودی همچنان محسوس است.
برخلاف فولاد، بازار سنگآهن رشد مثبتی را ثبت کرد. قیمت هر تن سنگآهن از ۱۰۲ دلار به ۱۰۵ دلار افزایش یافت که نشاندهنده رشد ۲.۶درصدی است. افزایش قیمت سنگآهن در حالی رقم خورد که نگرانیها درباره محدودیت عرضه از سوی برخی معادن بزرگ دنیا و همچنین نشانههایی از افزایش خرید توسط کارخانههای فولادسازی در چین عامل اصلی این روند بودند. این موضوع نشان میدهد که با وجود افت قیمت فولاد، تولیدکنندگان هنوز نیازمند تامین مواد اولیه هستند و در عین حال بازار نسبت به عرضه آسیبپذیر باقی مانده است.
بر این اساس به نظر میرسد همچنان نمیتوان در مورد آینده یکی از بزرگترین صنایع بورسی، امیدوار ماند. صنعت فولاد با انتشار گزارشهای اخیر نشان داد که به دلیل کاهش تقاضای جهانی و افت قیمتها، رقابت در بورس کالا نیز بهشدت تضعیف شده و روزهای سختی در انتظار صنعت فولاد کشور خواهد بود.
در بازار انرژی، نفت برنت با کاهش ۲.۹درصدی همراه شد و از ۶۷ دلار در هر بشکه به ۶۶ دلار رسید. این افت قیمت در شرایطی رخ داد که بازار نفت همچنان بین نگرانی از کندی رشد اقتصاد جهانی و امید به کاهش عرضه از سوی اوپک پلاس در نوسان است. افزایش ذخایر نفتی در برخی کشورها، کاهش نسبی تقاضای تابستانی و سیگنالهای ضعیف از بخش صنعت و حملونقل جهانی همگی عواملی بودند که به افت قیمت نفت در این هفته دامن زدند.
با این حال، در پسزمینه بازار، همچنان خطر تنشهای ژئوپلیتیک در خاورمیانه و آفریقا وجود دارد که میتواند هر لحظه بازار را با شوک جدیدی مواجه کند. بااینحال، کرک اسپرد پالایشیها در سطوح بالایی قرار دارد.
از اینرو تقاضا به سمت صنعت پالایشی، به طرز قابلتوجهی افزایش یافته است. بهخصوص آن که با کاهش ارزش ریال، احتمال رشد قیمت سهام این شرکتها وجود دارد.
بازار گاز طبیعی در نقاط مختلف جهان روندی مشابه با نفت را تجربه کرد. درهاب انگلستان قیمت گاز طبیعی ۲.۹درصد کاهش یافت و به ۳۷.۴ سنت رسید. این کاهش عمدتا ناشی از ذخایر بالای گاز در اروپا و ادامه روند تزریق LNG آمریکا به این بازار بود. درهاب هلند نیز قیمتها ۱.۵درصد افت داشت و به ۳۸.۶ سنت رسید. بازار اروپایی در مجموع تحتتاثیر سطح بالای ذخایر و کاهش نگرانی از کمبود عرضه پیش از زمستان قرار دارد، هرچند ریسکهای ژئوپلیتیکی و وابستگی به عرضه LNG همچنان سایه خود را بر بازار گسترده است.
در کانادا، بازار AECO شاهد رشد ۲.۹درصدی قیمت گاز طبیعی بود و نرخ این نهاده انرژی از ۳۰.۴سنت به ۳۱.۳۵سنت افزایش یافت. این افزایش در تضاد با روند کاهشی بازارهای اروپا و آمریکا قرار داشت و نشاندهنده عوامل محلی از جمله تغییرات آبوهوایی و تقاضای داخلی بالاتر بود. در مقابل، بازار هنریهاب آمریکا با کاهش ۲.۱درصدی مواجه شد و قیمت به ۹.۵سنت رسید.
کاهش دما و پایان فصل اوج مصرف برق در ایالات متحده باعث افت تقاضای نیروگاهی برای گاز شد و این موضوع فشار نزولی بر قیمت وارد کرد. با توجه به وزن ۲۵درصدی قیمت گاز اروپا، احتمالا نرخ خوراک پتروشیمیها کاهش چشمگیری را تجربه خواهد کرد.
در حوزه صنایع پتروشیمی، نرخ خوراک گاز برای پتروشیمیها نیز با کاهش ۱.۵درصدی روبهرو شد و به ۱۴۶.۶سنت رسید. این کاهش همسو با افت قیمت گاز طبیعی در آمریکا و اروپا بود و میتواند بر حاشیه سود واحدهای پتروشیمی تاثیر بگذارد.
در بازار محصولات کشاورزی نیز قیمت اوره با افت ۶درصدی از ۴۵۵ دلار به ۴۲۸ دلار در هر تن رسید. این افت بیانگر کاهش تقاضا از سوی کشاورزان پس از پایان فصل کشت تابستانی و افزایش عرضه جهانی است.
در حوزه محصولات شیمیایی، متانول با کاهش ۱.۱درصدی مواجه شد و قیمت هر تن آن از ۲۶۷ دلار به ۲۶۴ دلار رسید. این تغییر اندک اما نشاندهنده تعادل شکنندهای است که بازار متانول در حال حاضر با آن روبهروست. تولید بالا در برخی کشورها و تقاضای محدود صنایع پاییندستی باعث شد بازار در مسیر نزولی قرار گیرد.
بازار فلزات اساسی نیز هفتهای نسبتا آرام اما همراه با نوسانات جزئی پشت سر گذاشت. قیمت آلومینیوم با کاهش ۰.۵درصدی به ۲۶۰۶ دلار رسید. این افت ملایم بیشتر ناشی از نگرانیها درباره کندی رشد اقتصادی چین و کاهش فعالیتهای صنعتی در اروپا بود. در مقابل، بازار مس تغییر چندانی نداشت و قیمت این فلز قرمز تنها ۰.۰۴درصد کاهش یافت و به ۹۸۸۷ دلار رسید. مس به دلیل نقش کلیدی در صنایع انرژیهای تجدیدپذیر و انتقال برق همچنان از حمایت بنیادی برخوردار است و هر افتی در کوتاهمدت میتواند با بازگشت تقاضا همراه شود.
روی در این هفته رشد ۱.۳ درصدی را ثبت کرد و به ۲۸۶۳دلار در هر تن رسید. افزایش تقاضا از سوی صنایع گالوانیزه و محدودیت عرضه در برخی معادن جهان از عوامل اصلی این رشد بودند. بازار طلا نیز با رشد قابلتوجه ۳.۵درصدی همراه شد و قیمت هر اونس از ۳۵۲۰ دلار به ۳۶۵۳ دلار افزایش یافت. افزایش قیمت طلا در شرایطی اتفاق افتاد که سرمایهگذاران در واکنش به کاهش ارزش دلار و نگرانیهای ژئوپلیتیک به سمت داراییهای امن حرکت کردند. طلا بار دیگر نقش سنتی خود به عنوان پناهگاه سرمایه را ایفا کرد و رشد هفتگی قابلتوجهی را ثبت کرد.
برآیند این تحولات نشان میدهد که در هفته منتهی به هفتم سپتامبر ۲۰۲۵، بازارهای جهانی کالا تحتتاثیر ترکیبی از عوامل فصلی، بنیادین و سیاسی قرار داشتند. کاهش تقاضای تابستانی در آمریکا و اروپا فشار نزولی بر بازار انرژی وارد کرد، درحالیکه نگرانیهای عرضه در بازار سنگآهن و تحولات ژئوپلیتیک به رشد برخی کالاها مانند طلا دامن زد. سرمایهگذاران در این شرایط بیش از پیشنیازمند رصد دقیق متغیرهای کلان اقتصاد جهانی هستند، چرا که هرگونه تغییر در نرخ بهره بانکهای مرکزی بزرگ، سیاستهای اوپک، یا تحولات غیرمنتظره در روابط بینالملل میتواند جهت بازارها را دگرگون کند.
افزایش قیمت طلا در کنار کاهش قیمت نفت بار دیگر یادآور این نکته است که بازارهای جهانی نه به صورت خطی، بلکه بر اساس تعامل پیچیده میان عرضه، تقاضا، سیاست و روانشناسی سرمایهگذاران حرکت میکنند. در چنین شرایطی، تکیه صرف بر دادههای عددی کافی نیست و تحلیل کیفی تحولات سیاسی و اقتصادی نیز ضرورت پیدا میکند.
به نظر میرسد که در ماههای پیشرو، با ورود به فصل پاییز و نزدیکشدن به زمستان در نیمکرهشمالی، توجه بازار بیش از پیش به وضعیت ذخایر انرژی، روند مصرف سوختهای فسیلی، و سیاستهای جایگزین انرژی معطوف خواهد شد.