همشهری آنلاین-مژگان مهرابی: همین قدمت باعث شده تعداد بناهای تاریخی و ساختمان ای قدیمی با معماری ویژه در این مسیر زیاد باشد. بازدید از جاذبه های تاریخی علاوه بر شناخت تاریخ تهران می تواند به حفظ این بناها کمک کند. در خیابان شریعتی بناهای تاریخی مختلفی وجود دارد. عمارت بی سیم(کلاه فرنگی)، عمارت عشرت آباد، خانه لرزاده، خانه ژازه تباتبایی و خانه حسین عدل از جمله اماکن تاریخی است.

نام مقصد: عمارت بی سیم(کلاه فرنگی)

نشانی: خیابان دکتر شریعتی، مقابل خیابان شهید قندی

زمان ساخت: دوره پهلوی

معرفی: قدمت عمارت بی سیم مربوط به دوره پهلوی برمی گردد. این بنای تاریخی در سال ۱۳۷۹ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ایستگاه رادیویی پایتخت

عمارت بی سیم، سازه ای بسیار جذاب و متفاوت دارد. گنبد آن شبیه کلاه هایی است که در آغاز حکومت پهلوی از فرانسه وارد شده بودند. از این رو به آن عمارت فرنگی هم می گویند. این بنا به ‌عنوان بخشی از مرکز رادیو و ارتباطات بی‌سیم ایران با هدف تسهیل ارتباطات بین‌المللی ساخته شد. طبق مستندات تاریخ، اخبار جنگ‌ها از این بنا به سراسر کشور و حتی کشورهای دیگر منتقل می‌شده است.

نام مقصد: خانه لرزاده

نشانی: خیابان شریعتی، پایین‌تر از بهار شیرازی، کوچه سخن

زمان ساخت: پهلوی

معرفی: خانه لرزاده نمونه ای از معماری اصیل ایرانی است که توسط حسین لرزاده ساخته شده است.

خانه معمار نامی کشور

استاد لرزاده در طول زندگی خود، طراحی و معماری ۶۳۵ مسجد انجام داده‌ و در طراحی بیش از ۸۴۲ عمارت از جمله کاخ‌ها، مدارس، بیمارستان‌ها، بانک‌ها و منازل مسکونی فعالیت داشته است. بعد از وفات او، خانه اش تبدیل به موزه شده با این هدف که شجره نامه استاد و آثار هنری او به نمایش گذاشته شود. بازدید از این خانه موزه برای افزایش آگاهی دانشجویان هنر معماری بسیار مفید است.

نام مقصد: خانه ژازه تباتبایی (سید علی طباطبایی)

نشانی: خیابان شریعتی، کوچه صدیق، خیابان طباطبایی

زمان ساخت: پهلوی

معرفی: قدمت خانه ژازه تباتبایی به دوره پهلوی برمی گردد و قرار است به موزه تبدیل شود.

نگارخانه کوچک ژازه

این خانه متعلق به نقاش، مجسمه ساز، شاعر و نمایشنامه نویس ایرانی بود. او نگارخانه هنر جدید را به عنوان اولین نگارخانه ایران ایجاد کرد. آثار نقاشی و مجسمه ژازه در موزه‌ها و کلکسیون‌های شخصی مثل موزه لوور، موزه متروپولیتن نیویورک، موزه هنرهای معاصر تهران، نگارخانه سیحون، پریوات کلکسیون در آلمان قرار دارد. آثار ژازه تاکنون در کشورهایی مختلفی از جمله بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، یونان، آلمان، ترکیه، هند، چین و آمریکا به نمایش درآمده و ۱۰ جایزه بین‌المللی را هم کسب کرده ‌است.

نام مقصد: خانه شهریار عدل

نشانی: خیابان شریعتی، خیابان حقوقی

زمان ساخت:

معرفی: خانه عدل مربوط به شهریار عدل باستان شناس نامی کشور است

خانه شهریار، مرد پرنفوذ یونسکو

خانه عدل، قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد. پیش از شهریار، پدرش حسین که بنیانگذار کشاورزی نوین در ایران بود زندگی می کرد. گردشگران با گذر از خیابان حقوقی، خانه ۲ طبقه ای را می بینند که نام شهریار عدل روی زنگ سفید آن نوشته شده است. طبقه همکف خانه متعلق به کار و زندگی شهریار و در طبقه بالا خانواده اش زندگی می کردند. شهریار در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی با هزینه شخصی خود به دنبال میراث به تاراج رفته ایران رفت و برای ثبت جهانی تخت جمشید، چغازنبیل و میدان نقش جهان اصفهان تلاش کرد و موفق شد.

ستون

نام مقصد: عمارت عشرت آباد

نشانی: میدان سپاه، پادگان ولیعصر(عج)

زمان ساخت: قاجار

معرفی: عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد، کاخ ییلاقی ناصرالدین شاه است که پس از دوران قاجار در اختیار نهادهای نظامی قرار گرفت.

کاخ ییلاقی ناصرالدین شاه

عمارت عشرت آباد معماری منحصر به فردی دارد. در نمای آن تلفیقی از معماری ایرانی و غربی به کار گرفته شده است. این ساختمان ۶ ضلعی ‌مجهز به گنبد مرکزی، ایوان ستون دار است. از دیگر ویژگی های آن میتوان به پنجره های چوبی اشاره کرد که هر کدام به بخشی از باغ باز می شوند. برای تزئین نمای بیرونی، از آجرکاری و کاشی‌کاری استفاده شده و البته تزئینات مقرنس‌کاری و آینه‌کاری هم در طبقات بالا دیده می‌شود. این عمارت در سال ۱۲۵۲ هجری شمسی، به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. علاوه بر کاخ اصلی، تقریبا ۳۰ واحد خانه کوچک ۲ اتاقه به شکل نیم‌دایره دورتادور حوض هم ساخته شد. در هر یک از این اتاق‌ها، یکی از زنان شاه زندگی می‌کرد. عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد یکی از کاخ‌های ییلاقی ناصرالدین‌شاه به شمار می‌رفت که برای برگزاری مراسم عروسی و تفریح شاه از آن استفاده می شد.

ورود به این عمارت ممنوع!

وقتی سلسله قاجار از حکومت برکنار شدند، این کاخ دست نهادهای نظامی افتاد و به شهربانی تبدیل شد. البته علاوه بر شهربانی، از بخشی از این کاخ، به‌ عنوان زندان هم استفاده می‌کردند. امام خمینی(ره) پس از رویداد ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به‌مدت یک ماه و هفت روز در این زندان بازداشت بود. پس از چند سال این پادگان به نیروهای گارد پهلوی واگذار شد. در جریان درگیری های انقلابیون با نیروهای گارد شاهنشاهی کاخ عشرت آباد بخشی از بنا آسیب دید. با کمی دقت می توان رد گلوله را روی بعضی از قسمت ها مشاهده کرد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عمارت عشرت آباد به دست نیروهای سپاه پاسداران افتاد و به پادگان ولیعصر(عج) تغییر نام داد. از آن باغ و عمارت، فقط ساختمان کاخ باقی مانده است و دیگر بناهای داخل محوطه وجود ندارد. البته خبرهایی از بازسازی کاخ عشرت آباد به گوش می‌رسد و احتمال می رود این عمارت بعد از مرمت تبدیل به یکی از مقاصد گردشگری شود.