به گزارش همشهری آنلاین، بر اساس آماری که در سامانه سمفا منتشر شده، برای اولین بار در ایران مجموع فروش آنلاین سینما تیکت از فروش حضوری سینماهای تمام کشور بیشتر بوده و ۷۰ درصد از فروش بلیت سینما از طریق آنلاین صورت گرفته است. این آمار اعلام می‌کند از ابتدای امسال تا آخر مرداد ۲ میلیون نفر از «سینما تیکت» ۵ میلیون قطعه بلیت خریداری کرده اند که رقم بسیار قابل توجهی است و بیشتر از تعداد بلیت هایی است که مخاطب به شکل حضوری و از گیشه تهیه کرده است.

سال‌ها عادت رفتاری مخاطب ایرانی در خرید بلیت و تماشای فیلم، رفتن به گیشه سینما و ایستادن در صف‌های گاه طولانی بود، در حالی که مشخص هم نبود در انتها بلیتی در کار خواهد بود یا همه آنها فروش رفته است. طی سال‌های گذشته و با رشد فضای دیجیتال این رفتار تغییر کرد. حالا دیگر عده زیادی بودند که به راحتی و از طریق گوشی بلیتشان را رزرو و خریداری می‌کردند. این رفتار با گذشت سال‌ها کاملا نحوه خرید بلیت را دگرگون کرد. اگرچه روند دیجیتالی شدن سینمای ایران پیش‌تر آغاز شده بود، اما همه‌گیری کرونا آن را تسریع کرد. در آن دوران تعطیلی سالن‌ها و نگرانی از تماس فیزیکی، مخاطب را ناچار به تجربه‌ی خرید آنلاین کرد که حتی پس از بازگشایی‌ها هم باقی ماند و نشان داد که تغییرات اضطراری گاه به تغییرات پایدار منجر می‌شوند. حالا هم طبق آمار برای اولین بار میزان فروش بلیت آنلاین از خرید در گیشه سینما بیشتر شده است. چنین رشدی در فروش آنلاین نشان می‌دهد که مخاطب امروز دیگر صرفاً تماشاگر نیست، او حالا مصرف‌کننده‌ای دیجیتال است.

استفاده گسترده از گوشی هوشمند، اینترنت همراه و اپلیکیشن‌های پرداخت، خرید بلیت را از یک عمل فیزیکی به تجربه‌ ای سریع، راحت و البته شخصی‌سازی‌شده تبدیل کرده است. امکان انتخاب صندلی، بررسی سئانس‌ها، خواندن نظرات دیگر کاربران و استفاده از تخفیف‌های لحظه‌ای، باعث شده گزینه‌ خرید حضوری دیگر برای بسیاری منطقی نباشد.

پلتفرم‌ها؛ بازیگران جدید عرصه توزیع

از طرف دیگر پلتفرم‌هایی فروش آنلاین بلیت دیگر صرفاً در نقش فروشنده ظاهر نمی‌شوند. آن‌ها حالا رسما نقش مؤثری در زنجیره‌ توزیع و حتی بازاریابی سینما بازی می‌کنند. با استفاده از داده‌های کلان، این پلتفرم‌ها الگوهای مصرف مخاطب را تحلیل می‌کنند و پیشنهادهای شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌دهند. بعضی از فیلم‌ها حتی عملاً بدون تبلیغ تلویزیونی یا شهری، تنها از راه دیجیتال در همین پلتفرم‌ها به فروش بالا رسیده‌اند.

چالشی پیش روی سینماگران و سینماداران سنتی

این گذار، هرچند در ظاهر به سود صنعت سینماست، اما همه‌ اهالی این صنعت از آن سود نمی‌برند. سینماهای کوچک‌تر که به مراجعه‌ حضوری وابسته‌اند، ممکن است سهم بازار خود را از دست بدهند. از طرف دیگر فروش آنلاین، با شفاف‌سازی کامل اطلاعات، امکان پنهان‌کاری مالی را کاهش می‌دهد؛ مسأله‌ای که ممکن است برای برخی صاحبان سینما خوشایند نباشد.

تحول در بازاریابی فیلم‌ها

پیشی گرفتن فروش آنلاین، شکل بازاریابی را هم تغییر داده است. دیگر نمی‌توان تنها با پوستر در خیابان و تبلیغ در تلویزیون منتظر فروش بالا بود. اکنون فیلم‌ها نیاز به هویت دیجیتال دارند: تیزرهای کوتاه در شبکه‌های اجتماعی و حتی همکاری با اینفلوئنسرها که به تازگی در شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شود. هرچند این هویت دیجیتال طبیعتا برای سریال‌های شبکه نمایش خانگی که اصولا در بستر دیجیتال منتشر می‌شوند، شکل گسترده تری دارد و تمام آنها از تیزرهای تبلیغاتی در شبکه‌های اجتماعی و به خصوص اینستاگرام بهره می‌برند.

به هرحال عبور فروش آنلاین از گیشه نشانه‌ ای از پایان یک دوران و آغاز دورانی جدید است. دورانی که در آن تجربه‌ سینما رفتن، از لحظه‌ی انتخاب فیلم تا خرید بلیت و حتی بازخورد پس از تماشا، از طریق اینترنت شکل می‌گیرد. اما نکته مهم این است که اگر این تحول بدون سیاست‌گذاری فرهنگی، حمایت از سینماهای مستقل و توجه به عدالت دیجیتال، به معنای دسترسی برابر به زیرساخت‌های دیجیتال صورت گیرد، می‌تواند شکاف‌هایی ایجاد کند که جبرانشان دشوار خواهد بود.