طرح کالابرگ الکترونیکی که از اواخر سال گذشته با هدف حمایت از خانوارهای کم‌درآمد آغاز شد، حالا قرار است وارد مرحله چهارم شود. اما نکته‌ای که همچنان مبهم است، منابع مالی این طرح است؛ ابهامی که وزارت رفاه هنوز پاسخ روشنی به آن نداده است.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، نخستین مرحله کالابرگ در پایان سال گذشته اجرایی شد و دومین مرحله آن نیز در هفته‌های نخست سال جاری آغاز شد. دو مرحله‌ای که منابع مالی‌شان با استقراض یک میلیارد دلاری از صندوق توسعه ملی تأمین شد؛ اقدامی که با انتقادات جدی نسبت به دست‌اندازی دولت به منابع ارزشمند صندوق مواجه شد، به‌ویژه وقتی این منابع تنها برای پرداخت کالابرگ صرف شد.
بر اساس قانون بودجه سال جاری، دولت موظف بود با حذف یارانه نقدی سه دهک بالای جامعه، حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان منابع برای پرداخت کالابرگ به خانوارهای کم‌درآمد و تحت پوشش نهاد‌های حمایتی فراهم کند. اما با گذشت چند ماه از سال، زمزمه‌ها حاکی از آن بود که برنامه‌ریزی برای مرحله سوم کالابرگ آغاز شد و وزیر رفاه پیشنهاد کرده بود تا یک تا دو میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای تأمین کالابرگ سالانه اختصاص یابد. درخواست مهمی که هنوز مشخص نیست به نتیجه رسیده است یا خیر؟!
با این حال، مرحله سوم کالابرگ از ۷ تیرماه برای سه دهک نخست آغاز شد و سایر دهک‌ها در ۳۰ تیرماه و ۶ مردادماه شارژ شدند. مسئولان وزارت رفاه بار‌ها به این نکته اشاره کردند که یارانه سه دهک بالا حذف شده تا منابع لازم برای کالابرگ تأمین شود.
چهارمین کالابرگ در نبود شفافیت مالی!
اکنون خبرها حاکی است که مرحله چهارم کالابرگ از روز چهارشنبه ۱۹ شهریور آغاز می‌شود. طبق اعلام وزیر رفاه، این مرحله برای خانوارهای سه دهک ابتدایی اعتبار دارد و درباره سایر دهک‌ها نیز اطلاع‌رسانی می‌شود.
بنابراین بر اساس دهک‌بندی اعلام شده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۲۸ میلیون و ۹۴ هزار و ۴۰۲ نفر در دهک های اول تا سوم قرار دارند و این افراد در روزهای آینده، کالابرگ ۵۰۰ هزار تومانی به ازای نفر را دریافت می کنند.
اما پرسش اصلی همچنان بدون پاسخ مانده است: آیا منابع ریالی حاصل از حذف یارانه نقدی سه دهک بالا برای تأمین کالابرگ ۲۵ میلیون نفر کافی است؟ آیا دولت دوباره به صندوق توسعه ملی دست زده یا منابع دیگری مانند عوارض واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور را در نظر گرفته است؟ چراکه اخیرا رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است: با اصلاح آیین‌نامه واردات خودرو ایرانیان خارج از کشور، به آنها اجازه داده می‌شود خودرو خود را وارد کنند و منابع حاصل از عوارض این خودرو‌ها صرف پرداخت کالابرگ مستمر برای دهک‌های هدف تا پایان سال شود.
این در حالی است که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در این باره اعلام کرده است با تأمین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور، اعتبار مرحله چهارم طرح کالابرگ الکترونیک به حساب شرکت مجری طرح کالا برگ واریز شد. اما مشخص نشده است که سازمان برنامه دقیقا از چه محلی، چند هزار میلیارد تومان منابع مالی کالابرگ را تامین کرده است؟
بنابراین، هنوز مشخص نیست دولت برای پرداخت کالابرگِ حداقل ۲۸ میلیون ایرانی به کدام منابع حساب ویژه باز کرده است: منابع ریالی آزاد شده از حذف یارانه چند صد هزار ایرانی، منابع صندوق توسعه ملی یا عوارض واردات خودرو؟ این پرسش‌ها از مرحله سوم کالابرگ مطرح بودند و تاکنون وزیر رفاه و مسئولان مربوطه هیچ پاسخ روشن و شفافی به مردم و رسانه‌ها ارائه نکرده‌اند. با این حال، مرحله چهارم بدون روشن شدن تکلیف منابع مالی و بدون شفاف‌سازی، کلید می‌خورد؛ موضوعی که جای نگرانی و انتقاد جدی دارد و نشان می‌دهد شفافیت در اجرای طرح‌های حمایتی همچنان قربانی بی‌توجهی مسئولان در وزارت رفاه است.
