به گزارش اقتصادنیوز، خبر فعال شدن مکانیسم ماشه، چند روزی است که فضای سیاسی کشور را تحت تاثیر قرار داده و بازارهای اقتصادی را ملتهب کرده است.
ایران کمتر از 30 روز فرصت دارد تا با سه کشور اروپایی به توافق برسد تا از بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کند. اما ایران چه راه‌هایی پیش‌رو دارد و فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها چه تاثیری بر سیاست و اقتصاد ایران خواهد داشت.
سیدحمید میرمعینی، کارشناس ارشد بازارهای مالی و استاد دانشگاه درباره این تاثیرات به اقتصادنیوز گفت: فعال شدن مکانیسم ماشه توسط تروئیکای اروپا علیه ایران، بار دیگر فضای سیاسی و اقتصادی کشور را تحت‌الشعاع قرار داده است؛ این مکانیسم به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران منجر می‌شود، هرچند بخش بزرگی از فشارهای اقتصادی، ناشی از تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بوده و آثار مستقیم آن محدود است. با این حال، تأثیر روانی و انتظارات در بازارها در کوتاه‌مدت بسیار جدی است.
وی به بررسی پیامدهای احتمالی اسنپ‌بک در بازه 30 روز آینده و پس از اجرای عملیاتی مکانیسم ماشه پرداخت و اظهار داشت: فعال شدن مکانیسم ماشه، بیش از آن که آثار اقتصادی واقعی داشته باشد، بر انتظارات تورمی و فضای روانی بازار اثرگذار است. همچنین نگرانی از محدودتر شدن روابط مالی و تجاری، ناامیدی نسبت به خروج از بحران های ناترازی انرژی، تداوم کسری بودجه مهلک و در نتیجه تورم افسار گسیخته، تداوم قیمت‌گذاری دستوری و مدیریت ارز چند نرخی، همگی موجب افزایش تقاضای احتیاطی برای دلار و طلا می‌شود.
به عقیده این استاد دانشگاه، سه سناریوهای خوشبینانه، محتمل و بدبینانه پیش‌روی ایران وجود دارد. او در این باره توضیح داد: در سناریوی خوشبینانه، تثبیت نسبی نرخ ارز در حدود 100 هزار تومان، تورم نزدیک به 60 درصد، رشد اقتصادی مثبت اما ضعیفِ حدود 1.5 درصدی، بهبود نسبی بورس تا ارزش 120 میلیارد دلار پیش‌بینی می‌شود.
این تحلیلگر اقتصادی گفت: در سناریوی محتمل، افزایش نرخ ارز تا حدود 135 هزار تومان، تورم 70 درصدی، رشد اقتصادی منفی 1 درصد، افزایش بیکاری تا 12 درصد، کاهش ارزش بورس به حدود 80 میلیارد دلار اتفاق خواهد افتاد و در سناریوی بدبینانه نیز نرخ ارز تا 160 هزار تومان بالا می‌رود، تورم به 85 درصد می‌رسد و رکود تورمی شدید و کاهش شدید قدرت خرید مردم رخ خواهد داد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در این جریان؛ بازار ارز و طلا اولین واکنش‌ها را نشان خواهند داد. بورس، به دلیل افزایش هزینه تأمین مالی و خروج سرمایه با افت همراه می‌شود. اما بازار مسکن تأثیر مستقیم کمتری می‌گیرد و افزایش قیمت مصالح و رکود عمومی اقتصاد آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: سناریوی توافق در 30 روز آینده هم وجود دارد. دستیابی به توافق میان ایران و تروئیکای اروپایی، می‌تواند شدت فشار روانی بر اقتصاد کشور را کاهش دهد، نرخ ارز را در مسیر تثبیت قرار دهد و انتظارات تورمی را تعدیل کند؛ در این صورت، اعتماد نسبی به اقتصاد و بازارها بازمی‌گردد، اما در صورت شکست مذاکرات، سناریوی محتمل یا بدبینانه عملیاتی می‌شود و رکود تورمی، کاهش شدید ارزش ریال، افت بازار سرمایه و فشار بر معیشت خانوارها شدت خواهد گرفت.
اقتصادنیوز: رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت حسن روحانی در واکنش به فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان تأکید کرد ایران این وضعیت را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت و ممکن است در معاهدات بین‌المللی بازنگری کند،
میرمعینی در خصوص پیامدهای میان‌مدت پس از اجرای عملیاتی مکانیسم ماشه نیز گفت: در این صورت در بخش اقتصاد، رکود تورمی عمیق‌تر خواهد شد؛ رشد اقتصادی منفی می‌شود و افزایش بیکاری، تعطیلی بخشی از کسب‌وکارها و کاهش قدرت خرید عمومی محتمل خواهد بود.
وی ادامه داد: همچنین در جایگاه جهانی ایران، حتی با تداوم همکاری چین و روسیه، محدودیت دسترسی به سیستم مالی جهانی تشدید می‌شود و تجارت بین‌المللی سخت‌تر خواهد شد و بحران های داخلی به وجود خواهد آمد؛ به‌طور مثال کسری بودجه دولت افزایش می‌یابد، سیاست‌های پولی انبساطی تورم‌زا شدت می‌گیرند و فشارهای اجتماعی و اقتصادی بر خانوارها افزایش پیدا می‌کند.
این کارشناس اقتصادی در پایان عنوان کرد: فعال شدن اسنپ بک در مرحله نخست، بیش از هر چیز آثار روانی بر بازارها دارد، اما در صورت عدم توافق و اجرای کامل آن، اقتصاد ایران وارد فاز رکود تورمی سنگین‌تری خواهد شد. در مقابل، توافق می‌تواند آثار روانی منفی را تا حدی خنثی کند و مانع از جهش شدید نرخ ارز و تورم شود.
