به گزارش اقتصادنیوز، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در تازهترین نشست خود بار دیگر ادعاهایی را در مورد جزایر سه گانه ایرانی و همچنین میدان گازی آرش مطرح کردند. این ادعاها با پاسخ شدیداللحن تهران رو به رو شده است.
المانیتور در گزارشی به قلم یک گزارشگر نوشت: وزارت امور خارجه ایران روز سهشنبه در واکنش به بیانیه شورای همکاریهای خلیجفارس که در آن ادعا شده بود جزایر سهگانه شامل تنب کوچک و تنب بزرگ و ابوموسی بخش جداییناپذیری از خاک امارات متحده عربی هستند، آن را محکوم کرد.
تهران که این سه جزیره کوچک را تحت حاکمیت خود دارد و مالک آن است، استدلال شورای همکاری خلیج فارس را فاقد پایه و اساس قانونی خواند و تاکید کرد که این جزایر بخشی غیرقابلانکار از خاک ایران هستند. وزارت خارجه ایران در وبسایت رسمی خود اعلام کرد: ادعاهای بیاساس که در بیانیههای مشابه تکرار میشوند، واقعیتهای جغرافیایی، تاریخی و حقوقی را تغییر نخواهند داد.
این وزارتخانه شورای همکاری خلیج فارس را به دلیل مواضع مداخلهجویانه محکوم و آمادگی ایران برای انجام هرگونه اقدام لازم جهت حفاظت از حاکمیت خود را تأیید کرد.
بیانیه شورای همکاری خلیج فارس در ادعای خود، کنترل ایران بر این جزایر را «اشغال مداوم» توصیف و از حقوق حاکمیتی امارات بر آبهای سرزمینی، حریم هوایی، فلات قاره و منطقه اقتصادی این سه جزیره حمایت کرد.
ایران طی سال گذشته پروژههای اسکان و توسعه در این سه جزیره را افزایش داده است. شورای همکاری ادعا کرده که هرگونه اقدام ایران در این جزایر باطل و بیاعتبار است و این اقدامات حقایق تاریخی و حقوقی در مورد حقوق حاکمیتی امارات را تغییر نمیدهند. شورای همکاری بار دیگر از ایران خواست تا مناقشه خود با امارات را یا از طریق مذاکرات مستقیم یا با ارجاع موضوع به دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) حلوفصل کند.
بیانیه شورای همکاری خلیج فارس همچنین به میدان گازی آرش پرداخت که خشم ایران را برانگیخت. این بیانیه ادعا کرده که این میدان دریایی کاملا در حوزه قضایی کویت قرار دارد و منطقه تقسیمشده مجاور آن تنها متعلق به عربستان سعودی و کویت است. شورای همکاری هرگونه سهم برای ایران را رد و اعلام کرد که تنها کویت و عربستان سعودی حق اکتشاف، توسعه و بهرهبرداری از منابع طبیعی میدان آرش را دارند.
مالکیت این میدان به دلیل مرزهای دریایی مورد مناقشه و تعریفنشده، همچنان حلنشده باقی مانده است. مقامات ایرانی عدم تعیین دقیق مرزها را دلیل اصلی مناقشه کنونی دانستهاند و در بیانیه روز سهشنبه، وزارت خارجه ایران بار دیگر خواستار مذاکرات تخصصی در مورد منابع مورد مناقشه شد.
شورای همکاری خلیج فارس از ایران خواست تا در مورد برنامه هستهای خود وارد مذاکره شود و تاکید کرد که این مذاکرات باید تمام نگرانیهای امنیتی منطقهای را با مشارکت فعال شورای همکاری در بر گیرد. این بلوک بر لزوم همکاری تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای ایجاد اعتماد تأکید کرد. با این حال، پس از جنگ اخیر ایران و اسرائیل، که باعث شد قانونگذاران ایرانی قانونی را تصویب کنند که محدودیتهایی بر همکاری با آژانس اعمال میکند، آینده روابط ایران با آژانس نامعلوم است. در پاسخ به نگرانیهای هستهای شورای همکاری، وزارت خارجه ایران بر حق مشروع و قانونی خود برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تحت معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT) تاکید و ایالات متحده و قدرتهای اروپایی را به نقض مستمر منشور سازمان ملل و قوانین بینالمللی متهم کرد که تلاشهای دیپلماتیک را تضعیف میکنند.
نویسنده این گزارش مدعی است: اگرچه محتوای بیانیه اخیر شورای همکاری خلیج فارس چیز جدیدی نیست، زمانبندی آن قابلتوجه است. ایران پس از درگیری ژوئن با اسرائیل با مشکلاتی مواجه بوده و در تلاش برای مقابله با فشارهای غربی بر سر برنامه هستهای خود و جلوگیری از حملات احتمالی جدید اسرائیل است.
بیانیه شورای همکاری و پاسخ ایران، نشاندهنده تعامل مداوم رقبای منطقهای و مدیریت استراتژیک منابع در خلیج فارس است که پیامدهایی برای امنیت، بازارهای انرژی و دیپلماسی گستردهتر خاورمیانه دارد.
در داخل ایران، واکنشهای رسانهای به بیانیه شورای همکاری بر اهمیت این جزایر برای هویت ملی ایران تا کید داشت. این سه جزیره مدتهاست که در مرکز احساسات میهنپرستانه مورد حمایت دولت قرار دارند و ادعاهای مجدد شورای همکاری بهعنوان توهین به روایت تاریخی ایران به حساب میآید. برخی رسانهها تمرکز کنونی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بر این جزایر را در حالی که به اقدامات نظامی اسرائیل در غزه «بیتفاوت» هستند، زیر سؤال بردند.