محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی در نخستین اظهارنظر پس از ورود دلار به کانال 100هزار تومانی اظهار کرد: بانک مرکزی هیچ برنامهای برای افزایش نرخ ارز ۷۰ هزار تومانی ندارد چرا که تجربه گذشته نشان میدهد این اقدام منجر به تورم شدید خواهد شد. این در حالی است که علی مدنیزاده، وزیر اقتصاد پیشتر گفته بود: دولت تلاش میکند شرایطی ایجاد شود که بازار ارز یک نرخ داشته باشد و بانک مرکزی بتواند آن را مدیریت کند تا ثبات اقتصادی به دست آید.
اثر موقت التهاب ارزی
حمیدرضا جیهانی؛ کارشناس اقتصادی: افزایش اخیر نرخ ارز موقتی و ناشی از نگرانیهای سیاسی است؛ مکانیسم ماشه صرفا جنبه سیاسی و روانی دارد و دیگر ظرفیت تحریمی تازهای علیه ایران وجود ندارد. تجربه پایان سال گذشته و همچنین جنگ ۱۲ روزه نشان داد که افزایش نرخ ارز تحتتأثیر هیجانات سیاسی کوتاهمدت است.
افزایش نرخ دلار توجیه ندارد
محمدرضا حسینا؛ رئیس مجمع فعالان اقتصادی: افزایش اخیر نرخ دلار به بیش از ۱۰۰ هزار تومان بیشتر ناشی از التهابهای سیاسی و فضاسازی سوداگران در شبکههای اجتماعی است و هیچ توجیه اقتصادی ندارد، زیرا فروش نفت ایران همچون گذشته ادامه دارد و بانک مرکزی با تقویت ذخایر طلا از سال گذشته، ابزار لازم برای کنترل بازار ارز را دارد.
تحریک انتظارات تورمی با ماشه
علی گلپاشا؛ کارشناس اقتصادی: افزایش اخیر نرخ ارز بیش از آنکه دلایل واقعی اقتصادی داشته باشد، ناشی از نگرانیهای سیاسی و موضوع مکانیسم ماشه است که موجب تحریک انتظارات تورمی و رفتار هیجانی در بازار شده است. مداخلات دولت و بانک مرکزی میتواند موقتا نوسانات را مهار کند اما باید به سمت تکنرخی شدن ارز حرکت کرد.
تاثیر انتظارات بر بازار
علی دولتشاهی؛ کارشناس اقتصادی: ۸۰ درصد هدف غرب از تهدید به فعالسازی مکانیسم ماشه، فشار روانی و سیاسی است؛ چراکه خودشان میدانند اثر اقتصادی چندانی بر ایران ندارد. توجه کنیم که مکانیسم ماشه بیش از آنکه آثار اقتصادی داشته باشد، ابزاری برای عملیات روانی علیه مردم ایران است و اثر آن بر اقتصاد کشور بسیار اندک خواهد بود.
هیجان سیاسی؛ عامل جهش ارزی
حسن ولیبیگی؛ اقتصاددان: افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر بیشتر ناشی از رفتار هیجانی عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان است اما این روند میتواند با انتشار خبرهای مثبت یا تعدیلکننده از مذاکرات سیاسی به سرعت معکوس شود. واقعیت این است که رفتارهای هیجانی چندان با سیاستگذاری ارزی قابل کنترل نیست.
افزایش نرخ دلار جنبه روانی دارد
سعید اشتیاقی؛ فعال اقتصادی: افزایش اخیر نرخ دلار بیشتر ریشه روانی و انتظاری دارد و پشتوانه تقاضای واقعی ندارد. در حال حاضر حتی در مقاطع خاص مانند اربعین که معمولا تقاضای ارزی ایجاد میکرد، پشتسر گذاشته شده است؛ بنابراین آنچه امروز در بازار مشاهده میشود، بیش از آنکه اقتصادی باشد، بازتاب هیجان ناشی از مکانیسم ماشه است.
اثر موقت ماشه بر اقتصاد ایران
صمد حسنزاده؛ رئیس اتاق بازرگانی ایران: با توجه به ناترازیهای انباشته، تورم ساختاری و بیثباتی مزمن ارزی، بازگشت تحریمهای سازمان ملل میتواند بهعنوان یک شوک خارجی عمل کند؛ بنابراین همه ارکان حکمرانی، دیپلماسی و رسانهها باید تصویر درست و واقعبینانهای از آثار آن ارائه دهند. سرمایهگذاری نخستین بخشی است که آسیب میبیند؛ نااطمینانی موجب کاهش ورود منابع جدید، رکود سرمایهگذاری و محدودشدن ظرفیتهای رشد اقتصادی خواهد شد. با این حساب شدت آثار مکانیسم ماشه به نحوه مواجهه ما بستگی دارد؛ اگر مسیر تعامل و همکاری انتخاب شود، میتوان بخشی از تبعات را مدیریت کرد و هزینههای بلندمدت را کاهش داد.
افزایش نرخ ارز هیجانی است
محمدحسین روشنک، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان: اتفاقات اخیر همچون بحث مکانیسم ماشه یا فضاسازیهای سیاسی غرب نمیتواند بنیان اقتصاد کشور را دچار تغییر جدی کند و آنچه این روزها در بازار ارز، طلا و بورس دیده میشود، بیشتر ناشی از جو روانی و هیجانات لحظهای است. کسانی که تحتتأثیر این فضاسازیها اقدام به خرید و فروش هیجانی دلار، طلا یا سهام میکنند، با زیان مواجه خواهند شد. نرخ ارز در اقتصاد ایران جایگاه واقعی و محدوده مشخصی دارد و هر عددی خارج از این چارچوب، حبابی است که درنهایت خواهد شکست. حتی درصورت رفع کامل تحریمها، قیمت ارز تنها در بازه محدودی میتواند جابهجا شود و نه سقوط شدید خواهد داشت و نه جهش ماندگار.