خبرگزاری مهر، گروه استانها: نهم ربیع‌الاول، در نگاه نخست، شاید تنها یک تاریخ در تقویم مذهبی به نظر رسد؛ اما عمق این روز، بسیار فراتر از یک سالگرد صرف است.
این روز، آغاز امامت آخرین پیشوای شیعیان، حضرت مهدی (عج) است. از منظر بسیاری از تحلیلگران مذهبی، اهمیت این روز به حدی است که آن را حتی مهم‌تر از اعیاد فطر و قربان و هم‌ردیف با عید غدیر خم قلمداد می‌کنند. دلیل اصلی این جایگاه رفیع، در مفهوم حی و حاضر و زنده بودن امام زمان (عج) نهفته است.
برخلاف تصور برخی که امام عصر را صرفاً شخصیتی تاریخی یا موعودی دور از دسترس می‌پندارند، این دیدگاه تأکید می‌کند که امام مهدی (عج) در عصر حاضر، حضوری فعال و ناظر بر جهان دارند. ایشان نه فقط یک پیشوای غایب، بلکه امام حاضر محسوب می‌شوند که در عین غیبت از دیدگان، همچنان به اداره امور عالم و راهبری جامعه می‌پردازند.
این حضور زنده و پویا، بدان معناست که حضرت مهدی (عج)، در واقع تجلی‌گاه و عصاره وجودی تمام ائمه پیشین هستند. بنابراین، فهم نهم ربیع‌الاول، در گرو درک این واقعیت است که امامت، هرگز متوقف نشده و همواره با یک امام حی و حاضر ادامه دارد.
صدها عاشورا در انتظار فرج
یکی از نقاط حساس و قابل تأمل در تحلیل دوران غیبت، پرداختن به ابعاد مظلومیت امام زمان (عج) است. این مظلومیت، نه تنها با رنج‌های سایر ائمه مقایسه می‌شود، بلکه گاه از آن فراتر می‌رود.
امام (عج) ناظر بر تمام این رنج‌هاست، از جمله قتل عام انسانیتی که امروز در مناطقی چون غزه توسط قدرت‌های استکباری به وقوع می‌پیوندد. این وقایع دردناک، قلب امام (عج) را به درد می‌آورد و رنج بی‌حدی را بر ایشان تحمیل می‌کند. درک این مظلومیت، به ما یادآوری می‌کند که غیبت، صرفاً یک کناره‌گیری نیست، بلکه دوران تحمل رنجی عظیم برای امام زمان (عج) است.
از انتظار تا مبارزه عملی
محور اصلی، انتظار فرج است که در روایات، یکی از عبادت‌ها شمرده شده است. اما این انتظار، به معنای انفعال و دست روی دست گذاشتن نیست.
نخستین گام، متوجه کردن دل‌ها به سمت امام زمان (عج) است. این توجه، خود اعترافی بر این حقیقت خواهد بود که طولانی شدن غیبت، نشانه‌ای از عدم آمادگی جامعه بشری برای پذیرش ظهور است. به عبارت دیگر، ظهور، تنها با اراده الهی محقق نمی‌شود، بلکه نیازمند بستری آماده در جامعه انسانی است.
علاوه بر این، اعتقاد به ظهور و عدم تعیین زمان برای آن، از ضروریات دین و مذهب است. ظهور هر لحظه ممکن است و این یعنی لزوم آمادگی و پرهیز از یأس و ناامیدی.
نهم ربیع‌الاول، بیش از آنکه صرفاً آغاز امامت باشد، فراخوانی است به درک عمیق حی بودن امام زمان (عج) و مسئولیت‌های مترتب به آن در عصر غیبت. این نگاه، انتظار را از یک مفهوم منفعل به یک حرکت پویا و مسئولانه تبدیل می‌کند.
آغاز امامت امام عصر (عج) از مبارک‌ترین ایام و هم‌ردیف غدیر خم است
حجت الاسلام و المسلمین احمد چوگانی، مدیر مرکز تخصصی فقه و حقوق امام حسین (ع) و استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر، یکی از دلایل اهمیت آغاز امامت حضرت ولی عصر (عج) را حی بودن امام دانست و گفت: امام ما حی است؛ یعنی امام حاضر ماست، امامی است که امروز حضور دارند و البته که در پرده غیبت به سر می‌برند.
وی با اشاره به حدیثی از امام زمان (عج) که در آن به یکی از اولیای خدا فرموده‌اند که «در روزهای سخت و تنگنای زندگی، دعای یا محمد و یا علی، یا فاطمه، یا مهدی ادرکنی ولا توکنی» را بخوانند، ادامه داد: منظور از ضمیر مفرد «ادرکنی»، خود حضرت مهدی (عج) است که مشکل‌گشای اصلی هستند.
مدیر مرکز تخصصی فقه و حقوق امام حسین (ع) افزود: جامعه اسلامی و شیعی باید به این واقعیت توجه کند که امروز امام حی ما امام زمان (عج) است و در واقع امام رضا (ع)، امام علی (ع) و امام حسین (ع) امروز ماست. وجود مقدس و نازنین امام زمان (عج) در واقع ظهور و بروز همه ائمه است.
حجت الاسلام چوگانی، امام زمان (عج) را مظلوم‌ترین امام دانست و گفت: صبر صدها ساله امام زمان (عج) با «استخوان در گلو و خار در چشم» در مقایسه با صبر ۲۵ ساله امیرالمومنین (ع) است. امام زمان (عج) از امام حسین (ع) مظلوم‌تر است، زیرا امام حسین (ع) یک عاشورا را دید، اما امام زمان (عج) در این صدها سال غیبت، صدها عاشورا دیده است؛ عاشورهایی که دشمنان، ظالمین و مفسدین روی این زمین ایجاد کردند و به وجود آوردند.
وی با اشاره به وضعیت کنونی غزه، تأکید کرد: همین عاشورایی که امروز استکبار آمریکا و غرب و اسرائیل برای مردم مظلوم غزه به وجود آوردند، این واویلایی که ایجاد کردند، این قتل عام عمومی انسانیت، بشریت، از بین بردن زن‌ها و بچه‌ها چقدر برای امام زمان (عج) ما دردناک است و چقدر روزهای سختی بر ایشان می‌گذرد.
مدیر مرکز تخصصی فقه و حقوق امام حسین (ع) در ادامه به وظیفه شیعیان در عصر غیبت اشاره کرد و افزود: یکی از مطالبی که ما باید دنبال کنیم این است که دل‌ها را متوجه امام زمان (عج) کنیم.
طولانی شدن غیبت امام زمان (عج) نشانه‌ای از فاصله گرفتن جامعه انسانی از آمادگی برای ظهور است
حجت الاسلام چوگانی طولانی شدن غیبت را نشانه‌ای از فاصله گرفتن جامعه انسانی از آمادگی برای ظهور دانست و گفت: امام زمان (عج) باید صدها سال پیش ظهور می‌کرده اما نکرده چون جامعه انسانی مستعد این ظهور نیست.
وی با استناد به فرمایش امام رضا (ع) که «انتظار فرج یکی از عبادت‌هاست» و آیات قرآن کریم، بر لزوم انتظار و صبر تأکید کرد و از یأس و ناامیدی نسبت به ظهور برحذر داشت.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اعتقاد به ظهور از ضروریات دینی و مذهبی ما است و انکار امام زمان (عج)، انکار رسول الله است.
حجت الاسلام چوگانی همچنین اشکال دیگر ناامیدی از ظهور را تعیین زمان معین برای آن دانست و گفت: ظهور هر لحظه ممکن است که اتفاق بیفتد، بنابراین صبح و شام باید از منتظران باشیم.
وی در ادامه سخنان خود، به اهمیت صدقه دادن برای سلامتی امام زمان (عج) اشاره کرد و افزود: پیغمبر اکرم (ص) فرمودند که «مؤمن، مؤمن نخواهد بود مگر اینکه من و فرزندانم را از خود و فرزندانش عزیزتر بداند.»
مدیر مرکز تخصصی فقه و حقوق امام حسین (ع) گفت: در روز آغاز امامت امام زمان (عج)، همه با هم صدقه داده شود و این صدقه به نیت یاری رساندن به مردم مظلوم غزه جمع‌آوری شده و به حسابی که دفتر مقام معظم رهبری اعلام کرده، واریز شود.
حجت الاسلام چوگانی با تأکید بر لزوم مبارزه عملی با ظلم و فساد در عصر غیبت، افزود: این تکلیف و مسئولیت ما در عصر غیبت است و در میدان عمل باید ثابت کنیم نسبت به امام زمانمان معرفت داریم نه فقط با دعای ندبه، دعای عهد و استغاثه و نماز امام زمان (عج). بنابراین باید اقدامات عملی انجام داد و این اقدامات مبارزه با ظلم و فساد و یاری رساندن به مظلومان است.
وی ادامه داد: وقتی ریشه‌های ظلم و زمینه‌های فساد را می‌بینیم، باید بیشتر به سمت امام زمانمان متمایل شویم، استغاثه کرده و دق الباب کنیم تا ان‌شاءالله خداوند ظهور امام زمانمان را برساند و ما به‌طور مستقیم از امامت حضرت بهره ببریم.
مدیر مرکز تخصصی فقه و حقوق امام حسین (ع) تصریح کرد: امام (عج) حتی در پرده غیبت نیز نقش‌آفرینی کرده و فریادرسی می‌کند و باید از خداوند خواست تا این ظهور تحقق پیدا کند و وعده‌های الهی مبنی بر گسترش عدالت و ریشه‌کن شدن ظلم و فساد محقق شود.
