طرح یارانه نقدی که با هدف توزیع عادلانه ثروت و جبران حذف یارانههای انرژی آغاز شد، پس از ۱۴ سال به دلیل تورم افسارگسیخته و ارزش ناچیز، نتوانسته مشکلات معیشتی کارگران را حل کند. کارشناسان معتقدند حذف تدریجی یارانهها و تخصیص منابع به خدمات عمومی مانند بیمه سلامت و مسکن کارگری، راهکاری پایدار برای بهبود معیشت است.
طرح یارانه نقدی در ابتدا با پرداخت ۴۵,۵۰۰ تومان به ازای هر نفر (معادل ۴۰ دلار) آغاز شد، اما پس از ۱۴ سال، ارزش آن به کمتر از ۳ دلار سقوط کرده است. این مبلغ که زمانی امیدی برای خانوادههای کمدرآمد بود، امروز حتی هزینه یک وعده غذایی را پوشش نمیدهد. خسرو دهقان، کارشناس رفاه اجتماعی، میگوید: «تورم افسارگسیخته، اثر یارانه را خنثی کرده و خانوادههای کارگری را در تنگنای مالی شدید قرار داده است.»
دهقان هشدار میدهد که ناکارآمدی یارانه نقدی، علاوه بر تشدید فقر، به مشکلات روانی مانند افسردگی و استرس در میان کارگران منجر شده است. وی میافزاید: «حذف یکباره یارانهها میتواند شوک روانی به خانوادههای وابسته وارد کند، اما ادامه پرداخت آن نیز به دلیل ارزش ناچیز، مشکلی را حل نمیکند.» او پیشنهاد میدهد که منابع یارانه به خدمات عمومی مانند بیمه سلامت، آموزش رایگان و مسکن کارگری اختصاص یابد.
به گفته دهقان، یارانه نقدی نه تنها به هدف توزیع عادلانه ثروت نرسید، بلکه شکاف طبقاتی را عمیقتر کرد. پرداخت همگانی یارانه به جای تمرکز بر دهکهای پایین، منابع کشور را هدر داد و دولتها با استناد به آن، از افزایش دستمزد و توسعه خدمات عمومی شانه خالی کردند. این سیاست تورمزا، با افزایش نقدینگی، به رشد قیمتها دامن زد و اثر یارانه را بیمعنا کرد.
کارشناسان معتقدند که ادامه طرح یارانه نقدی، مانع اصلاحات بنیادی در اقتصاد شده و فرصت بهبود معیشت کارگران را از بین برده است. دهقان تأکید میکند: «یارانه نقدی باید بهتدریج حذف شود و منابع آن به سیاستهای پایدار مانند تقویت زیرساختهای اجتماعی و اقتصادی اختصاص یابد تا قدرت خرید واقعی کارگران افزایش یابد.»