در طول ۱۸ سال‌گذشته، شهرداری قدس وعده ساخت شهرکی فلسطینی به‌نام «العدسه» یا «تل‌الدعسه» خانه‌های صدها فلسطینی‌ ساکن محله «بیت حنینا» قدس را تصرف کرد و درحالی‌که فلسطینی‌های بیت حنینا از سال ۲۰۰۷ چشم‌انتظار ساخت شهرک‌اشان هستند، مارس سال‌گذشته رژیم از بسته‌شدن نهایی پرونده هرگونه ساخت‌وساز فلسطینی در قدس خبر داد.این یکی از صدها داستان پر درد فلسطینی‌های قدس است، تنها دوماه بعداز اعلام بسته‌شدن پرونده ساخت‌وساز فلسطینی‌های قدس، سازمان «آترت کوهانیم»، فعال در حوزه شهرک‌سازی در قدس‌شرقی مجوز ساخت شهرکی بزرگ در «رأس العامود» در قدس‌شرقی را می‌گیرد.طرح که به «کیدمات صهیون» معروف است، شامل ساخت ۳۸۴ واحد مسکونی به‌همراه مؤسسات و مراکز عمومی و فضاهای باز است که توسط حصاری مجهز به دوربین‌های امنیتی و همچنین، نگهبانانی مسلح و مجهز به خودروهای زرهی محافظت می‌شود. این بخشی از زمین‌خواری آترت کوهانیم به‌بهانه شهرک‌سازی در قدس در چارچوب طرح موسوم به «قدس ۲۰۰۰» بود که با هدف آواره‌کردن فلسطینی‌ها و تبدیل آنها به اقلیتی بی‌خانمان در قدس و سپس توسعه شهرک‌سازی و تبدیل قدس به مرکز اقتصادی، جغرافیایی و معنوی یهودیان صورت‌می‌گرفت

 

در ادامه رژیم از همه ابزارهای سیاسی، جمعیتی و اقتصادی استفاده کرد تا شهر را طبق برنامه‌های خود دوباره تقسیم کند. مثلا فلسطینی‌ها را با شرایط مالی بسیارسختی برای اخذ مجوز تعمیرات یا ساخت‌وساز مواجه کرد، طوری‌که هزینه تمام‌شده مجوز بیش‌از هزینه ساخت یا تعمیر منزل شود، بدون اینکه اجازه استفاده از هرگونه زیرساخت‌های‌ شهری را داشته‌باشند.از قوانین دیگر اینکه اگر یکی از فلسطینی‌های ساکن قدس با فردی خارج از قدس ازدواج کند، اجازه اقامت در قدس را از دست خواهد داد. همچنین، اگر خانه فلسطینی بیش‌از یک‌هفته خالی بماند، شهرداری قدس آن را تصرف خواهد کرد، حتی اگر خانه به‌خاطر مسافرت خالی مانده‌باشد.پس‌از آن نیز اسرائیل با تحمیل حاکمیت خود بر قدس‌شرقی، قدس‌اشغالی را به‌جای «تل‌آویو» که تنها ۵۰ کیلومتر با آن فاصله‌دارد، پایتخت رژیم اعلام کرد تا شاید مشوقی دیگر برای افزایش جمعیت یهودیان در قدس باشد.

 

هرکسی اکنون به قدس نگاهی بیاندازد، چیزی جز یهودیان ارتدکس‌افراطی (حریدی‌ها) با کت‌های مشکی بلند و کلاه‌های کیپا نخواهد دید. آنها در کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر میان جمعیت بومی پرسه‌می‌زنند، گاهی به کسی حمله می‌کنند و گاهی مسلح سعی در تصرف خانه، مغازه یا کلیسایی دارند.این «استعمار حریدی» اتفاقی نیست، حریدی‌ها به‌دلیل اعتقادات مذهبی‌اشان بیشترین استقبال را از طرح یهودی‌سازی قدس داشته‌اند. اعتقادات‌شان آنها را به مهاجرت به قدس تشویق می‌کند. آمار نشان می‌دهد، اکثر یهودیان قدس را حریدی یا یهودیان مذهبی تشکیل‌می‌دهند که سبک زندگی محافظه‌کارانه‌ای دارند. گزارش مرکزی آمار اسرائیل(CBS) می‌گوید، ۵۷٪ یهودیان قدس حریدی‌ها یا یهودیان مذهبی هستند.در زمانی‌که اسرائیل عمیقاً نگران رشد جمعیت فلسطینی‌هاست و از آن به‌عنوان «بمب‌ساعتی جمعیتی» نام می‌برد، تلاش‌های خود را بر جذب حریدی‌ها که نرخ زاد و ولد بالایی دارند، متمرکز می‌کند و با صرف سالانه بیش‌از ۶۰ میلیون دلار آنها را به فرزندآوری بیشتر تشویق می‌کند. در واقع، اسرائیل، نرخ بالای تولید مثل در میان حریدی‌ها را به خدمت جاه‌طلبی‌های خود درمی‌آورد تا کفه جمعیتی یهودیان در برابر فلسطینی‌ها سنگین‌تر باشد.

 

براساس گزارش‌ها، حریدی‌ها -که بیش‌از ۴۰٪ آنها تنها در قدس و بنی‌براک زندگی می‌کنند- با ۱.۲۸ میلیون نفر ۱۳.۵٪ جمعیت ۹.۴۵ میلیونی اسرائیل را تشکیل‌می‌دهند. آنها با ثبت نرخ رشد ۴٪ بالاترین نرخ رشد را در میان دیگر گروه‌های یهودی دارند و پیش‌بینی می‌شود تا پایان‌دهه ۱۶٪ جمعیت اسرائیل را تشکیل دهنداگرچه فلسطینی‌ها بیشترین جمعیت را در قدس داشتند، اما سیاست‌های جمعیتی و اقتصادی اسرائیل از سال ۲۰۱۲ باعث‌شده کفه ترازو به نفع یهودیان تغییر کند. در پایان سال ۲۰۲۲ پس‌از اقدام اسرائیل به اعلام قدس به‌عنوان پایتخت، رژیم از نزدیک‌شدن جمعیت آن به یک میلیون نفر خبر داد و این یعنی قدس با جای‌دادن ۱۰٪ جمعیت یهودیان اسرائیل به پرجمعیت‌ترین شهر این رژیم تبدیل شده‌است. مؤسسه مطالعات سیاسی قدس، جمعیت قدس‌اشغالی در پایان سال ۲۰۲۲ را بیش‌از ۹۸۰ هزار نفر اعلام کرده‌بود که دو برابر جمعیت تل‌آویو محسوب می‌شد.علاوه‌بر حمایت از اقامت حریدی‌ها در قدس، اسرائیل بر جذب مهاجران جدید به قدس نیز تمرکز دارد، البته این روند از زمان آغاز جنگ غزه متوقف و حتی منفی شده‌است. با این‌حال اسرائیل تلاش می‌کند، با مشوق‌های مختلف ازجمله دادن تخفیف‌های ویژه برای خرید مسکن به یهودیانی که علاقمند به سکونت در قدس هستند، آنها جذب این شهر کند.

 

در ماه‌مه ۲۰۲۳ «اوفر سوفر»، وزیر مهاجرت اسرائیل از طرح «مهاجرت جوانان به قدس» با هدف تشویق مهاجرت جوانان یهودی (۱۸ تا ۳۵ سال) جهت سکونت در قدس رونمایی کرد. این طرح سه‌ساله با بودجه‌ای بالغ بر ۲۶ میلیون دلار اجرا می‌شود و طی جوانان یهودی به مهاجرت به قدس و اقامت به آن تشویق می‌شوند تا این شهر به شهری صرفا یهودی تبدیل‌شود.داده‌های اسرائیل نشان‌می‌دهد، ظرف ۷ سال گذشته و قبل‌از جنگ غزه تنها ۳۰٪ مهاجران یهودی قدس را برای زندگی انتخاب می‌کردند و تنها نیمی‌از آنها در گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ سال قرار داشتند که با سیاست‌های جمعیتی اسرائیل فاصله بسیار دارد.علی‌رغم همه تلاش‌های اسرائیل، به‌طورکلی قدس ازجمله مناطقی در فلسطین‌اشغالی است که همواره شاهد کاهش جمعیت یهود به‌دلیل مهاجرت معکوس از آن بوده‌، مثلا در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۸۰۰ یهودی از این شهر مهاجرت کردند، این روند در سال ۲۰۲۱ رشد قابل‌ملاحظه‌ای یافت و به ده‌هزار و ۹۰۰ نفر افزایش یافت، روندی رو به رشدی که در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نیز ادامه‌داشت.نظرسنجی سال ۲۰۲۳ کانال ۱۲ اسرائیل نشان‌داد، ۶۵٪ اسرائیلی‌ها معتقدند، قدس شهر یکپارچه‌ای نیست و اسرائیل نتوانسته حاکمیتش را بر آن اعمال کند؛ نکته مهم‌ آنکه حدود دوسوم اسرائیلی‌ها تأکید کردند، این شهر را برای سکونت انتخاب نمی‌کنند و نمی‌خواهند، در به اصطلاح «پایتخت ابدی» اسرائیل زندگی کنند.یکی از مهم‌ترین دلایل عدم انتخاب قدس برای سکونت توسط یهود، مقاومت فلسطینی‌ها و تلاش آنها برای حفظ اراضی و خانه‌های‌اشان با وجود همه چالش‌هایی است که با آن مواجه‌اند. به‌نظر این یهودیان، این مقاومت مشکلات امنیتی و درگیری مداوم با فلسطینی‌ها را برای آنها به‌همراه دارد و آنها خواهان این وضعیت نیستند.

 

«فقر» از دیگر عوامل عدم انتخاب قدس برای سکونت توسط یهودیان است. قدس فقیرترین شهر اسرائیل محسوب‌می‌شود. ۳۹٪ خانواده‌های یهودی قدس زیر خط فقر زندگی‌می‌کنند. سطح فقر در مناطق مختلف شهر متفاوت است، اما در میان حریدی‌ها بسیار بالاست. ترکیب جمعیتی قدس با اکثریت حریدی‌، تأثیر مستقیمی بر وضعیت اقتصادی شهر دارد. درحالی‌که حکومت‌های اسرائیل بودجه‌های بالایی به مدارس حریدی اختصاص می‌دهند، فارغ‌التحصیلان آن، نه جذب بازار کار می‌شوند و نه به خدمت اجباری می‌روند و این موجب اقزایش فقر را در میان آنها شده‌است.صرف‌نظر از مشکلات اقتصادی، حریدی‌ها سعی‌دارند، سبک زندگی خود را بر سکولارها تحمیل کنند. آنها مانع ورود هرگونه فناوری داخل شهر و توسعه آن می‌شوند. محدودیت‌های مذهبی آنها به جایی رسیده که سکولارها، همزیستی با فلسطینی‌های قدس‌شرقی را به حریدی‌ها ترجیح می‌دهند و می‌گویند، زندگی با حریدی‌ها غیرممکن است.این عوامل موجب‌شده، قدس نتواند، به مرکز تجارت، شرکت‌ها یا مناطق صنعتی اسرائیل تبدیل‌شود و جوانان یهودی را جذب‌کند که به‌دنبال فرصت‌های بهتر در تل‌آویو هستند. واقعیت‌ها نشان‌می‌دهد، قدس بیش‌از آنکه محبوب یهودیان باشد، منفور آنهاست.