همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: اگر قصد کاهش وزن دارید فراموش نکنید داروهای کاهش وزن محبوب معجزه نمیکنند، بلکه ابزارهای موثری هستند که گاهی همراه با رژیم غذایی سالم و ورزش توصیه میشوند، زیرا چاقی را بهعنوان یک بیماری مزمن درمان میکنند. این داروها که برای مدیریت طولانیمدت چاقی و دیابت نوع ۲ تأیید شدهاند، با پیروی از هورمونهایی که احساس سیری را افزایش میدهند و قند خون را تنظیم میکنند باعث کاهش وزن بیشتر خواهند شد. اما ممکن است پس از قطع آنها افزایش وزن رخ دهد. ولی آیا واقعاً یک آمپول یا دارو میتواند همه مشکلات اضافهوزن را حل کند یا این فقط تصویری پرزرقوبرق است که رؤیای تناسباندام را سادهتر از آنچه هست نشان میدهد.
ضرورت توجه به الگوی غذایی مناسب
نسیم بهشتی، متخصص تغذیه میگوید داروهایی مثل سماگلوتاید (اوزمپیک، وِگووی) و نسل جدیدتر آنها اگرچه در کاهش وزن مؤثرند، اما واقعیتهای پنهانی دارند که کمتر کسی به آنها توجه میکند. در واقع این داروها بهعنوان یک ابزار کمکی هستند نه معجزه و در واقع آنچه در نهایت باعث موفقیت یا شکست میشود، سبک زندگی افراد است.
جذابیت داروهای لاغری
داروهایی نظیر سماگلوتاید و تیرزپاتاید با کند کردن تخلیه معده و کاهش اشتها عمل میکنند. به گفته بهشتی، بسیاری از بیماران برای اولینبار با مصرف این داروها حس میکنند توانستهاند جلوی پرخوری خود را بگیرند. همین موضوع باعث میشود این داروها در نگاه اول بسیار وسوسهانگیز باشند.
چه کسانی میتوانند از این داروها استفاده کنند؟
بهشتی توضیح میدهد این داروها برای همه مناسب نیستند و اغلب برای بزرگسالانی که با چاقی جدی یا اضافهوزن همراه با بیماریهایی مثل دیابت، فشارخون یا مشکلات قلبی مواجهاند، تجویز میشوند. در بعضی کشورها حتی برای نوجوانان بالای ۱۲ سال هم در شرایط خاص مجوز داده شده، اما در دوران بارداری و شیردهی کاملاً ممنوعاند.
عوارض و واقعیت پنهان
تهوع، یبوست و مشکلات گوارشی شاید شایعترین عوارض مصرف این داروها باشند، اما نسیم بهشتی نگرانی جدیتری را مطرح میکند: «بخشی از وزنی که کم میشود از عضلات بدن است. کاهش توده عضلانی میتواند به ضعف، کندی متابولیسم و بازگشت سریعتر وزن منجر شود»
چرا برخی بیشتر جذب میشوند؟
بنا بر تجربه بالینی بهشتی، اغلب کسانی که بارها رژیم گرفته و شکستخوردهاند یا خیلی زود دچار بازگشت وزن شدهاند، بیش از دیگران به سمت داروهای لاغری کشیده میشوند. او میگوید فشار اجتماعی، تبلیغات و تجربه دوستان یا سلبریتیها نیز محرک بزرگی برای مصرف این داروهاست.
میزان اثربخشی داروهای کاهش وزن
به گفته بهشتی این داروها کاهش وزن واقعی ایجاد میکنند. اما اثرشان موقتی است؛ مگر اینکه همراه با رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی باشد. در واقع فراموش نکنیم هیچ دارویی جایگزین عادتهای درست غذایی و ورزشی نمیشود.
روشهای مناسب برای جلوگیری از تحلیل عضلات
بهشتی توصیه میکند در صورت تجویز دارو، فرد حتما باید چند اصل مهم را رعایت کند:
مصرف پروتئین کافی از منابعی مانند گوشت سفید، تخممرغ و حبوبات
انجام ورزش مقاومتی مثل تمرین با وزنه یا کشهای ورزشی
نوشیدن آب کافی و توجه به کیفیت مواد غذایی، نه فقط کمیت آنها
رابطه جدید با غذا
به گفته نسیم بهشتی، یکی از نکات کمتر گفتهشده در مورد مصرف داروهای کاهش وزن این است که بعضی بیماران پس از مصرف دارو دیگر از غذا لذت نمیبرند یا حس میکنند اشتها برایشان بیمعنا شده است. ین تغییر رابطه با غذا میتواند بر روحیه و کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد و بحثی تازه درباره بهای روانی کاهش وزن با دارو را ایجاد کرده است.
تاثیر گذار اما موقتی
داروهای لاغری میتوانند کمکی بزرگی در کاهش وزن و رسیدن به وزن مطلوب باشند؛ اما موقتی هستند. در واقع میتوان آنها را راه میانبری دانست که نمیتوان فقط به آنها اعتماد کرد. بهشتی تأکید میکند: اگر کسی انتظار داشته باشد بدون تغییر عادات غذایی و ورزشی، تنها با دارو بهتناسب برسد، دیریازود ناامید خواهد شد. دارو میتواند گامهای نخست را آسانتر کند، اما ادامه مسیر به اراده، سبک زندگی و ورزش و مراقبت از عضلات بستگی دارد.
بیشتر بخوانید